Weatheren algemene informatie (update 15-11-09)

[Baureihe 103]

Op verzoek een beetje meer duidelijkheid over het weatheren
hoe ik het doe en wat ik gebruik. Na het doorlezen van deze droge stof is het volgen van mijn draadjes een stuk beter te begrijpen
denk ik:)

Het waarom van weatheren,
Wie wil er geen realistische baan, waarbij alles op en rond het thema modelspoorbaan er bijna net zo uit ziet als in het echt. Het rijdend materiaal wat je nieuw hebt aanschaft ziet er smetteloos uit en de meeste huisjes zijn standaard voorzien van een plastic look. Je kan dit veranderen door de huisjes, rijdend materiaal, straten en wegen, eigenlijk alles wat op de modelbaan staat te weatheren (vervuilen en of verweren) waardoor ze er echter uit gaan zien. De modellen gaan als het ware leven en zitten vol gebruiksporen en sporen veroorzaakt door weersinvloeden. Ook zal je zien dat een modelbaan waar de nodige aandacht aan ook dit soort details is geschonken er harmonieus uitziet. Zelf vind ik persoonlijk dat treinen beter tot hun recht komen in een zo natuurlijk mogelijk nagebootste omgeving.
Moeilijk is het verouderen (weatheren) niet het is een kwestie van durf.
De ervaring komt vanzelf iedereen ontwikkeld zijn eigen manier van werken en het is op een aantal basis principes niet vast te leggen wat de beste manier is. Wat ik zelf erg aantrekkelijk vind aan het verouderen van wagons buiten het feit dat het gewoon erg leuk is om te doen, is dat je met een relatief goedkoop model hele leuke resultaten kan bereiken. Heel belangrijk is  wel dat je goed kijkt hoe het er in het echt uitziet voordat je met weatheren aanvangt.
Als je besluit om te gaan weatheren is het gelijk een mooie gelegenheid om de kleurrijke details die niet zijn aangebracht op het model aan te brengen.

Het extra aan brengen van details op de bijvoorbeeld huisjes en rollend materiaal zou je ook onder kunnen schuiven onder het hoofdstukje weatheren.
Verder zullen wij het superren van modellen later nog eens nader gaan toelichten


Heel vaak wordt dus wel het rollend materiaal geweatherd maar dat moet natuurlijk ook wel weer goed passen in het landschap. Wheateren en of verouderen heeft dus niet alleen betrekking op de treinen maar op de gehele scenery op je baan. Het mooiste om te zien is dat als het kleuren palet van het landschap geleidelijk in elkaar overloopt.
Dit kan je bijvoorbeeld bereiken door met de airbrush alles lichtelijk te bedekken met een lichte zweem bruin/grijze stofkleur.  
Heb je nu een baan met bijvoorbeeld een baan met een overwegend grijs gebergte (gesteente) dan zou ik met de airbrush een grijzige zweem aanbrengen. Nu moet je dit natuurlijk nooit overdrijven en weten hier op tijd mee te stoppen, anders wordt het effect dat we willen bereiken te niet gedaan. Het eindresultaat mag er niet uitzien als een baan die al jaren lang door een stofregen wordt belaagd. Maar ook weer niet te bang zijn en weer veel gaan afdekken. Het geeft niets als onderkanten van masten bruggen en zelfs de preisertjes geraakt worden, het eindresultaat wordt alleen maar beter. Ook zal je zien dat als je rotsen accentueert met schaduwen en drybrush technieken dat er meer perspectief dus diepte ontstaat het lijkt soms ingewikkeld maar dat is het niet. Nog veel meer tips en over het hoe en waarom van weatheren staat uitgebreider beschreven in het topicje Weahteren van modelhuisjes en treinen

Wat heb je voor gereedschap nodig,
Als je denkt te gaan weatheren heb je buiten de nodige dosis geduld ook wat gereedschap nodig. Als je het weatheren beperkt tot drybrushen en werken met krijt kun je al volstaan met kwastjes en pencelen.
De airbrush is bij het weatheren een makkelijk stukje gereedschap, waarmee je heel aparte resultaten kan behalen wat met alleen een kwastjes niet gaat.

Onderstaande benodigdheden minimaal benodigd:

Diversen:
-   Kleine ronde kwastjes 0, 00 en 000
-   Platte kwast ca 8mm breed
-   Platte kwast ca 13 mm breed
-   Beker voor verdunner water/thinner/wasbenzine
-   Acryl reiniger
-   Wattestaafjes
-   Schoteltje om de verf te mengen en of te verdunnen
-   Afplaktape van bijvoorbeeld Tamiya
-   Hobbymesjes
-   Afdekzijl
-   Doekjes en of tissues

Er zijn in grote lijn maar twee soorten modelbouw verf die geschikt zijn voor het geen wij het willen gaan doen namelijk:

- Op waterbasis (acryl)
- Enemal verven populair gezegd olieverf.

Een aantal jaren terug begon de verf op water basis (acryl verven) zich meer en meer te ontwikkelen tot een goed product. In het begin was ook ik redelijk sceptisch ten opzichte van de aqua verven, maar nu ben ik zeer positief over deze verfsoort en inmiddels gebruik ik niet anders meer.
Groot voordeel van acryl verf vind ik persoonlijk de droogtijd, je kan de bewerkingen heel snel na elkaar uitvoeren zodat er al snel een mooi resultaat te zien zal zijn.

Onderstaande kleuren dienen slecht als een indicatie van de kleuren die je  zou kunnen toepassen:

Verf Revell Aqua Color:
-   Beige 36314
-   Antraciet
-   Steingrau36175
-   Bronzegr?n 36165
-   Braun 36381
-   Rost
-   Karminrot 36136
-   Dunkelgrun 36168
-   Dark Earth 36182
-   Ziegelrot 36137
-   Wheiss 36105
-   Afrikabraun 36137
-   Hellgrau 36176
-   Schwarz 36108
-   Transparante lak mat / glanzend

Overig:
-   Airbrush
-   Fles perslucht / compressor
-   Soldeerbout
-   Dremel of mini boormachine
-   Portie geduld en kalmte
-   Foto?s, tijdschriften en boeken met voorbeelden van het
   grote voorbeeld


Voorbereidende werkzaamheden,
Zorg er altijd voor dat je model (het te behandelen oppervlak) goed ontvet is anders zal de verf niet zo goed hechten aan het oppervlak. Ook heel belangrijk is dat je model goed stof vrij is, dus voordat je begint met het bewerken altijd het stof zo goed als mogelijk verwijderen. Tijdens het aanbrengen van verf zal de aanwezige stof een steeds grotere bron van ergernis worden.
Een model dat vooraf niet goed is gereinigd daarmee zal je nooit een bevredigend eindresultaat mee kunnen behalen.

Gebruik van kleuren,
Gebruik over het algemeen bij het weatheren natuur kleuren  zoals aardkleuren bruin, oker, khaki, grijstinten en roestkleuren maar daar over later meer.
De te gebruiken verf kan je eventueel wat donkerder of lichter worden gemaakt een en ander afhankelijk van het te weatheren object.
Zorg er voor dat de te gebruiken kleuren goed bij elkaar passen en geen al te grote contrasten opleveren.

Wel goed opletten als je begint met verven dat je van donker naar licht toewerkt. Begin dus met de meest donkere delen en schaduwplekken.
Werk dan met lichtere kleuren het model verder af. Dit wordt ook wel eens in negatief verven genoemd. Start dus met de basis kleur en maak deze steeds wat lichter door de verf te mengen met bijvoorbeeld wit of een beige kleur.

Roestkleur is een ruim begrip kijk maar goed naar foto's van het grootspoor. Nieuwe roest kan zijn nagenoeg oranje en hoe ouder de roestplek hoe donkerder, dus van oranje naar nagenoeg donkerbruin.
Het is dus een kwestie van smaak welke kleur je kiest. het mooist is een combinatie van kleuren die goed in elkaar overlopen dat is ook het meest realistisch. Roestplekken kun je nog beter imiteren wanneer je door de verf een beetje talkpoeder vermengd. Hierdoor krijg je de indruk dat het verfoppervlak loskomt. Nog beter gaat het wanneer je ingedikte verf gebruikt.
Deze verf kun je goed dik aanbrengen waardoor het nog meer lijkt of de verf loskomt van de ondergrond.

Wet wash,
Is niets anders dan het model in te smeren met een zwaar verdunde verf.
Ik heb het nu expres niet over schilderen maar over smeren omdat de verf in tegenstelling tot wat ik eerder heb verkondigd nu wel heel ruim opgebracht moet worden.
Het teveel aan verf kan eenvoudig met een doekje of wattenstaafje worden weggenomen. Dit doe je meestal om diepte en schaduw effecten te cre?ren.
Deze techniek is heel mooi te gebruiken bij bijvoorbeeld de houten vloeren in open bakwagens , zijkanten van de gesloten goederenwagons, accentueren van kieren en naden, voegwerk tussen stenen enzovoort. Deze methode is bijvoorbeeld ook zeer geschikt om roest op bijvoorbeeld draaistellen aan te brengen.

Verdun de donkere verf zeer zwaar, en dan met een penseeltje aanbrengen op de delen die je donkerder wilt maken. Je hoeft dan geen kracht op het kwastje uit te oefenen doordat de verf erg dun is doet de natuur zelf zijn werk de verf zal netjes langs de randjes en in de kiertjes vloeien. Het teveel aan verf kan eenvoudig met een doekje of een wattenstaafje worden weggenomen.
De dichtheid van de kleur is bij deze methode heel erg afhankelijk van de mate waarin de verf wordt verdund.

Een ander methode die ik zelf heel vaak toepas en dat is, ik schilder meestal in negatief dat wil zeggen van donker naar licht. Ik breng dus eerst een donkere wash aan (is gelijk de glans van het plastic verdwenen) met een schaduw kleur dat is de kleur van de wagon waarbij redelijk veel zwarte verf  is toegevoegd.
Na het drogen kan je het model weer verder behandelen met Drybrush technieken met lichtere kleuren. Dit wordt ook wel Preshaden genoemd of wel aan brengen van schaduwen.

Preshaden kan ook worden gedaan met een airbrush, je spuit het object
helemaal in een donkerdere kleur, waarna drybrush handeling en of de volgende spuitlaag er pas overheen gaat. Als je deze volgende kleur net niet helemaal dekkend aanbrengt en de onderliggende donkere kleur langs randen en diepere delen de donkere kleur heel subtiel laat doorschijnen heb je al een mooi effect met waardoor er diepte ontstaat.

Drybrush,
Moeilijk woord voor droog kwasten deze bewerking is met name bedoeld voor het accenturen van hogere delen op de wagons huisjes enzovoort.
De truc van het drybrushen is dat je de kwast zo vaak af moet vegen op een doek of keukenrol, totdat je denkt dat er geen verf meer afkomt. Dan ga je het model behandelen je zal zien dat er dan nog voldoende verf opzit om het gewenste resultaat te behalen. Door het drybruschen worden de hogere delen van het model beter zichtbaar en komen al de details beter naar voren.
Als je dit goed doet krijg je nauwelijks strepen en bereik je nagenoeg het effect van een airbrush. Ook in het begin niet te veel druk uitoefenen op de kwast anders krijg je weer een te streperig resultaat.
Het is dus meer en vaker het object met de kwast behandelen.
Als je te snel wilt gaan werken en de kwast niet goed genoeg van verf ontdoet dan zal de verf te dekkend opgebracht worden en bereik je niet het beoogde resultaat. Zeker zo belangrijk is de kwast deze moet voldoende stijfheid hebben om te drybrushen (vorm van borstelen) maar zeker ook weer niet te hard anders krijg je zo wie zo te veel strepen. Als ik de kwastjes nieuw koop knip ik meestal met een scherpe schaar er steeds een stukje vanaf tot ik vind dat het goed werkt.

Airbrush of te wel een luchtkwast
Voordeel van airbrushen is dat de verf zeer fijn verdeeld wordt, waarbij je de mate van vervuiling op eenvoudige manier kan doseren zonder aanzetten te gaan zien op het te behandelen oppervlak. De verf breng je zo dun op dat het zelfs mogelijk is om de teksten die de fabrikant met zorg heeft aangebracht te kunnen blijven lezen.
Met de airbrush bereik je resultaten die met een kwast niet of haast niet kan bereiken. Ook kan je met 1 kleur heel veel verschillende kleur nuances maken op het te behandelen wagonnetje of locomotief. Dit omdat je eigenlijk allemaal dunne transparante lagen aanbrengt die elkaar mooi overlappen.
Als je een beetje bedreven bent in het werken met de airbrusch hoef je haast niets af te plakken. Airbrushen zou ik wel een beetje serie matig doen, want na iedere behandeling en verandering van kleur moet je het apparaat steeds weer schoonmaken, Met acrylverf is dat redelijk simpel te doen maar met verf op oliebasis een minder plezierig werkje.

Hoe ga je nu het beste met de airbrush om, het is gevoel dat je er voor moet krijgen maar als basis zou je de onderstaande handelingen kunnen uitproberen:

Verf spuiten van links naar rechts in een ononderbroken constante beweging.
Spuiten van een locomotief met een airbrush doe je met een continue ononderbroken beweging van het de airbrush van links naar rechts en weer terug.
De afstand van de airbrush mag niet te ver en ook niet te kort zijn. Zo?n 15 ? 25 cm is voldoende bij een luchtdruk van maximum 1,5 tot 2 Bar.
Naast de instelling van de druk heeft de mate van verdunning een grote invloed
op het nevel patroon van de verf. Kortweg is het vaak dat te dikke verf tijdens het spuiten meer grove spetters geeft en te dunne verf zal meer gaan vloeien tijdens het spuiten. Zelf verdun ik de verf meestal 50% waarna ik de druk afregel totdat het een mooie gelijkmatige nevel is.

Wanneer de airbrush te ver af staat van je model loop je het risico dat de verdunner (water, thinner of terpentine) reeds is verdampt nog voor de verf het model kan bereiken niet goed dus. Dit is ??n van de klachten die vaak worden gehoord de verf pakt niet op het model. Ik adviseer om geen wasbenzine te gebruiken als je met olieverf werkt, wasbenzine is een stuk vetter dan terpentine waardoor de kans op glimmende plekken bij gebruik van matte lak groter is.

Wanneer je vanaf een tekort afstand spuit dan loop je weer het gevaar dat de verf snel gaat uitlopen ook niet goed. Stop ook niet bruusk wanneer je het einde van het model bereikt hebt, maar spuit steeds een beetje verder voorbij het model en keer dan pas terug naar het model.
Wanneer je stopt op het einde van het model, dan zal deze plaats 2 maal meer verf opvangen dan de andere plaatsen. Hierdoor loop je het risico dat de verf zich hier opstapelt en gaat vloeien, en of te dik aangebracht wordt.
Bespuit het object liever 10 of meer keer met een dunne nevel verf dan dat je het in ??n laag probeert te realiseren.
Beweeg ook niet te snel met het pistool, en ook niet te traag.
Een vlotte beweging (zoals de slinger van een klok) zou voldoende moeten zijn. Probeer ook met je hele arm mee te bewegen zodat je een constante afstand behoud van je model tot aan de kop van je verfpistool.

Werken met krijt pigment
Met het werken met krijt of pigment kan je weer andere effecten bereiken die met drybrush en of de airbrush niet kunnen. Pigment gebruik ik meestal op daken en ook bijvoorbeeld op de looproosters van de wagons.
Omdat je daadwerkelijk met een droge stof bezig bent ziet het er erg realistisch uit. Hoe kan je ook beter het effect van stof benaderen dan stof te gebruiken.
Plaatsen die regelmatig door hebberige handjes worden beroert wel even na behandelen met een matte lak die je dan wel met een airbrush moet opbrengen en niet met een kwast.

Je kan echte pigment poeders, maar je kan ook heel goed pastel krijtjes gebruiken. Zelf gebruik ik ook vaak pastelkrijtjes. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je het oppervlak met een krijtje gaat bekladen, maar je gaat eerst fijn poeder maken  door het krijtje langs een schuurpapiertje te halen. Het poeder dat je dan hebt is erg geschikt om het model de finishing touch te geven. Dit kan je doen met een fijn penseeltje of met een wat grovere kwast het poeder te tamponneren op de plaats waar je de kleur aan wilt brengen. Het teveel aan poeder blaas je eenvoudig weg. De delen die je niet vaak aanraakt hoef je verder niet te behandelen, plaatsen die door regelmatige aanraking de kleur zouden kunnen verliezen daar kan je het oppervlak met matte lak (wel spuiten met een airbrusch)  fixeren.
Als je de pigment poeders bijvoorbeeld aanbrengt op het dak van een wagon of locomotief dan is het raadzaam om eerst het oppervlak met matte lak (airbrush of gewoon met een penseel) te behandelen.
Hierdoor krijgt het dak voldoende stroefheid om de pigment poeders goed te laten hechten.

Als jullie het nog niet dan heb ik hieronder nog een stukje tekst

Werken met inkt,
Het werken met inkt is vooral bekend bij diegene die wel een militaire voertuigen en of wargame figuren hebben geschilderd. Je kan inkt gebruiken om bijvoorbeeld heel kleine kieren en randen te accentueren bij objecten die niet met wet wash techniek behandeld kunnen worden, of modellen die eigenlijk al bijna klaar zijn. Inkt is zeer dun vloeibaar en kan dus heel goed worden gedoseerd.

Het aanbrengen van gebruikssporen,
Ik bedoel hiermee dus het imiteren van deukjes en mechanische beschadigingen op het model, roest, mos, alg, kalk en sporen door weersinvloeden enz.  En wel net zo belangrijk waar kan dit je soort details aanbrengen en waar juist weer niet.

Vervuiling door weersinvloeden:
Wat wel erg belangrijk is dat je goed oplet hoe in het echt water en vuil van een echt gebouw of wagon afloopt. Dus vermijd te veel schuine en of lijnen die haaks staan op de het normale patroon waarmee water van het object afloopt.
Bijvoorbeeld als je het dak van een wagon drybrushed doe dat dan in de breedte richting en niet in de lengterichting van het dak.

Mechanische veroudering door gebruik:
Bij bijvoorbeeld het groot spoor zie je zeer vaak wagons met deuken en butsen.
Vooral bij erts wagens komt dit frequent voor. Dit soort details brengen de fabrikanten van de modellen nooit aan, maar het maakt model wel extra aantrekkelijk. Bij het aanbrengen van mechanische sporen moet je extra voorzichtig zijn het model is voor je het weet onherstelbaar beschadigd, besluit je het toch te doen doe het dan met beleid. Gereedschap om mechanische beschadigingen na te bootsen kunnen zijn:
-soldeerbout
-dremel
-hobbymes

Wat je nu ook gelijk kan doen is het verwijderen van bijvoorbeeld gietnaden die bij sommige merken nogal goed zichtbaar zijn op met name de ketelwagens,
dit is simpel te doen met een fijnkorrelig schuurpapiertje. Je zal er van verstelt staan hoe een stuk beter het wagonnetje er dan uit zal gaan zien na het weatheren.

Kalk-, en vervuilingsporen:
Bij het groot bedrijf op stoomlocs zul je heden ten dagen niet snel meer Kalk-, en vervuilingsporen aantreffen. Wat wij nu met name in West-Europa nog zien is hoofdzakelijk materiaal van stichtingen en of rijvaardige locs van museumlijnen. Dit soort machines worden vertroeteld en verpleegd zodat zij er bijna als nieuw uitblijven zien. In het begin van de vorige eeuw zeker tot einde 30er begin 40er jaren werd een lok veelal bestuurd door vast personeel die de lok heel goed verzorgde dat hoorde bij hun taak als machinist en stoker zijnde.
Met name in het latere stoomtijdperk werden de locs naar believen gestuurd waar ze het hardste nodig waren, onderhoud en met name het poetswerk kwam steeds meer op de achtergrond te liggen, waardoor de locs er meer en meer vervuild uit gingen zien.
De locs zeker aan het einde van hun carri?re waarbij men al wist dat ze binnen een aantal jaren terzijde gesteld zouden gaan worden daar was met name het poetswerk vervalen.
Locs die als strategische reserve en of als onderdelen leverancier terzijde zijn/waren gesteld daar zie je de kalksporen nagenoeg niet meer op, maar zal stof en roest de overhand gaan vormen.  
Ook is het zo dat de meeste stoomlocs omdat ze meestal zwart met een beetje rood zijn niet de simpelste locs om te vervuilen. Door de kleurstelling ben je al redelijk beperkt, wil je ze dan toch vervuilen zal elke kleur anders dan zwart behoorlijk contrasteren tegen over de basis kleur van de lok zelf.

Goede plaatsen voor kalk afzetting zijn:
-bij de stoomfluit
-rond kranen en tapen vulpunten
-lekkende leidingen fitwerk
-de pomp
-bij de cilinders
-voorverwarmer
-veiligheidsventielen

Andere details die je met verf zou kunnen aanbrengen zijn:
-Hendels van de reminrichting, remslangen met geel en rood
Vergeet dan gelijk de plaat waar de hendels opzitten wit te verven
-Kalksporen bij afwateringen van steunmuren
-Kleur nuances op stenenmuren
-Gemorste diesel in het spoor bij een pompstation.
-Reparatie plekken op wagons
-Graffiti
-Lading documenten achter het ruit patroon op de zijkant van de wagon.
-Grijpstangen en railingen van bordessen in een afwijkende kleur
(alleen volgens het grote voorbeeld natuurlijk)
-Afbladderende verf
-Mos en alg op daken en muren
-Roet en of aanslag van diesel boven tunnel ingangen
-Sporen van ruitenwissers op vuile ramen
-Imitatie van vet op drijfstangen van stoomlocs
-Imitatie van vet op aspotten en de voorzijde van de buffers
-Kleur van de vervoerde lading op en in wagons
-Leksporen op en rond vulopeningen bij ketelwagens en tanks
-Algemene vervuiling en stof op alle voorkomende objecten
-Rem en rijsporen op wegen
-Loodafdichtingen rondschoorstenen en bij dakramen
-Las dozen in de kleur geel op stoomloks.

Enzovoort enzovoort kijk goed naar het grote voorbeeld en je krijgt dan vanzelf idee?n genoeg.



Het afwerken van je model met matte lak om je model te beschermen,
Bij het werken met pigment  hoef je de delen die je niet vaak meer aanraakt niet verder te behandelen, plaatsen die door regelmatige aanraking de kleur zouden kunnen verliezen daar kan je het oppervlak met matte lak (wel spuiten met een airbrusch) fixeren. Ook kan je locomotieven die met de airbrush zijn behandeld inspuiten met een matte lak, dit om de dunne laag verf die is opgebracht te beschermen. Daarnaast is het bij gebruik van matte lak, als je een model met verschillende technieken hebt behandeld het net is of de kleuren nog wat meer in elkaar overlopen waardoor het geheel en nog beter uit gaat zien. Let op er zijn niet echt heel veel echt matte lakken in de handel verkrijgbaar, dus maak altijd eerst een proef of de lak wel voldoet.

Het hoe en waarom van de verschillende technieken, en het door elkaar gebruiken avn de verschillende technieken,
Het goed weatheren van de wagons, locomotieven, huisjes enzovoort is dus niets anders dan de basis methoden die hier boven beschreven zijn samen te voegen tot een geheel.

Wel is het zo dat bij een model waar al diversen kleuren door de fabrikant in zijn verwerkt een aantal stappen overgeslagen kan worden.

Er zijn altijd wagons, locomotieven en huisjes  waarbij met alleen drybrusch, wash met verdunde verf en of pigment poeders niet het allerbeste resultaat gehaald kan worden. Neem bijvoorbeeld een ketelwagen die is meestal rond en er zijn door de fabrikant met name aan de kop, en onderzijde veel losse gemonteerde onderdelen zoals kranen, hekjes enz gemonteerd.
Om met drybruschen een realistisch resultaat te krijgen mag je niet al te veel aanzetten van de kwast zien, ook moet alles redelijk tot zeer goed bereikbaar zijn, niets is zo storend als er delen zijn die je niet hebt kunnen behandelen domweg omdat je er niet goed bij kan. Toch alles proberen met een kwastje te bereiken geeft dan vaak een niet bevredigend resultaat.
Ook bijvoorbeeld een bollenwagen of een  zij-, en onderlosser zitten vol met los gemonteerde onderdelen, ook is er bij dit type wagens een redelijke diep zichtbare detaillering, die moeilijk met een kwastje bereikbaar zijn.
Het zou zonde zijn om de wagens goed bedoeld te gaan mishandelen met een minder resultaat.
De airbrush is dus heel vaak een onmisbare extra hulp bij het weatheren die wel raad weet met de hierboven beschreven uitdagingen.
Als je uiteindelijk tevreden bent dan na gebruik van pigment poeder het model met een matte lak inspuiten om de pigment en de verflaag te fixeren.

Wat je voor al niet moet doen.
-Nooit puur zwart gebruiken om schaduwen (met wet wash) te maken, maar wel is aanbevolen bijvoorbeeld om de basiskleur met veel zwart (antraciet kleur) te  mengen.
-Gebruik bij het weatheren geen satijn en of glanzende verf soorten of je moet wel eens glimmende stof hebben gezien. Lekstrepen op tanks bijvoorbeeld uitgezonderd natuurlijk.
-Beperk je tot of de enemal of de acrylverven
-Probeer niet te ongeduldig te zijn als het niet direct lukt, laat het dan maar even  rusten en probeer het later nog een keertje.
-Ga nooit drybrushen over verf die niet goed is gedroogd.
-Nooit een wet wash toepassen als laatste handeling, al de voorgaande
behandelingen zijn dan voor niets geweest.
-Geen onverdunde chemische middelen als thinner in direct contact brengen met kunststoffen en verf.
-Pak je werkstuk nooit beet als de verf nog niet geheel droog is.
-Gebruik chemische middelen niet in een ongeventileerde ruimte.

Ik hoop dat ik het zo al een beetje duidelijker heb gemaakt als er nog vragen zijn dan hoor ik het wel van jullie.

Groetjes Bert:)

[marc goovaerts]

Danke voor de -heel uitgebreide - uitleg Bert !
Het verduidelijkt al heel wat. Als je voor je volgende projecten nu ook nog stap-voor-stap foto's zou kunnen geven, dan wordt dit een prachtig draadje. Zeker voor beginners maar ook voor heel wat 'gevorderden'.

[Baureihe 103]

citaat:Geplaatst door marc goovaerts

Danke voor de -heel uitgebreide - uitleg Bert !
Het verduidelijkt al heel wat. Als je voor je volgende projecten nu ook nog stap-voor-stap foto's zou kunnen geven, dan wordt dit een prachtig draadje. Zeker voor beginners maar ook voor heel wat 'gevorderden'.

Beste Marc,

Dat ga ik met nieuwe draadjes zeker doen..
Ik heb van een kennis nog een aantal moderne tijdperk 5 wagons
liggen met het verzoek deze te weatheren en binnenkort een Bigboy
Hier zal ik de topicjes meer verduidelijken zodat de stappen goed te volgen zijn.

Groetjes Bert[]

[Ludwig]

Bert nen dikke merci voor de degelijke uitleg.
Ik ga het even uitprinten en uitpluizen.[]
Zo'n beschrijvingen zijn altijd welkom.

[eddy]

Dag Bert,
interessante toelichting over hoe verweren.Zeer nuttig.

Graag meer foto's en of info over dit onderwerp.

groeten eddy[:p]

[Gerolf]

Die uitleg net even geprint, ga ik op mijn gemakje doornemen. H??l erg bedankt [:X]

[swa]

Ook ik heb alles netjes afgeprint! BTW, zouden dat soort artikels trouwens geen verrijking zijn in een MSM nummers?
Dat is niet schaalgebonden, en elke modelspoorder heeft er ooit mee te maken...
Alleszins bedankt aan de schrijver voor deze prachtinformatie.

[Gerolf]

citaat:Geplaatst door swa
BTW, zouden dat soort artikels trouwens geen verrijking zijn in een MSM nummers?

Zoals uit een ander draadje blijkt: er is al contact []

[Baureihe 103]

Weatheren is meer dan alleen maar wat vervuilen.

Voor dat ik lid was van diverse fora kocht ik al wel regelmatig locomotieven en wagons in een grote variatie, maar na een tijdje was ik op sommige modellen na niet meer zo verrukt op, als net na de aankoop. Ook ga je om je hobby te verdiepen meer lezen, ook koop je zo af en toe een geweldige DVD van bijvoorbeeld Riogrande en in de boeken en op de film zie je jou aanschaf dan in volle glorie rond rijden. Wat blijkt er mankeert in model altijd wel wat aan, dan hebben we het niet alleen over de lengte waar veel fabrikanten nog steeds een compromis moeten sluiten. Geleidelijk ga je je aan sommige zaken toch min of meer storen, in het echt ziet het er beter uit. Wat als eerste opvalt is natuurlijk dat het rijdend materiaal vuil is en slijtage plekken heeft, meer detaillering. kortom het materiaal word gebruikt en leeft.
Elke loc en wagon ziet er weer anders uit en dat heeft zo zijn charme, laat dat nu net het punt zijn wat er mankeert aan je mooie nieuwe aanwinst. Ze zijn van de fabriek uit allemaal het zelfde hebben ook allemaal de zelfde schoonheids foutjes kortom geen uniek exemplaar maar meer een eenheids?.. (Stegeman verkoopt ze in grote getallen ik bedoel dus worst). Soms doen de fabrikanten van de grote merken een poging tot, het lijkt dan wel wat maar door ??n kleur met de airbrush aan te brengen is het ?t net niet. Als je dus het stadium hebt bereikt waar ik in zat kan je maar twee dingen doen, de boel zelf maar verbeteren naar een acceptabel niveau of stoppen met de mooie hobby en dat willen we juist niet.
Als je begint met weatheren let je nog niet op alle details en ben je al zeer tevreden als het er vuil en smoezelig uit ziet, ik bedoel dus geen huis stof. Maar gaande weg na het lezen en kijken van de films let je steeds meer op andere details. Heel vaak kan je de onopgemerkte details later makkelijk weer aanbrengen. Al doende leer je en het geleerde kan je met een gerust hart op je eerder geweatherde modellen aanbrengen.

Je gaat buiten de diversen schilder technieken steeds meer en meer details aanbrengen zoals:
-ladingen
-beschadigingen zoals deuken en butsen
-transfers is alle soorten en smaken
-ge?tste kleine details van messing zoals locschilden  en allerhande leuke snuisterijen van
??n van de velen kleinspoor fabrikanten (Weinnert, Gassner).
-aanpassingen aan modelhuisjes met daklood, klimop,  huis met gebreken enzovoort

En dat alles noem ik (wij) weatheren (vervuilen) het is dus meer dan het woord doet vermoeden. Beter zou het zijn als we het zouden hebben over pimpen of superen.
Maar een board met de naam pimp zou door de eventueel aanwezige engelse lezers op het forum niet zo worden begrepen en gewaardeerd.

Van middag was ik weer eens bezig met wat opdrachtjes van ik noem het maar lotgenoten en als je dan ziet hoe een treinstel er anders uit gaat zien, terwijl het nog niet eens is vervuild.
Ook cre?er je iets van je zelf wat de voldoening alleen maar groter maakt, geloof mij deze locs en wagons hebben een persoonlijk tintje zijn uniek( bedoel ik niet uit de hoogte maar ik wil zeggen er is er maar ??n van die er zo uitziet), deze zal je ook na langere tijd mooi blijven vinden het is niet zo maar meer een gekocht ding het word van je zelf.

Dit is (was) voor mij de reden om toch nog eens een extra poging te wagen om de felste tegenstanders en de grootste twijfelaars over de streep te trekken.
Ik hoop dat velen mij zullen volgen in dit mooie facet van onze toch al erg mooie hobby.

Groetjes Bert[]

[Baureihe 103]

Kalksporen op stoomloks

Kalk-, en vervuilingsporen bij het groot bedrijf op stoomlocs zul je heden ten dagen niet snel meer aantreffen. Wat wij nu met name in West-Europa nog zien is hoofdzakelijk materiaal van stichtingen en of rijvaardige locs van musealijnen. Dit soort machines worden vertroeteld en verpleegd zodat zij er bijna als nieuw uitblijven zien. In het begin van de vorige eeuw zeker tot einde 30er begin 40er jaren werd een lok veelal bestuurd door vast personeel die de lok heel goed verzorgde dat hoorde bij hun taak als machinist en stoker zijnde.
Met name in het latere stoomtijdperk werden de locs naar believen gestuurd waar ze het hardste nodig waren, onderhoud en met name het poetswerk kwam steeds meer op de achtergrond te liggen, waardoor de locs er meer en meer vervuild uit gingen zien.
Bij het weatheren richt ik mij op dus op dit tijdperk (3)
De locs zeker aan het einde van hun carri?re waarbij men al wist dat ze binnen een aantal jaren terzijde gesteld zouden gaan worden daar was met name het poetswerk vervalen.
Locs die als strategische reserve en of als onderdelen leverancier terzijde zijn/waren gesteld daar zie je de kalksporen nagenoeg niet meer op, maar zal stof en roest de overhand gaan vormen.  
Ook is het zo dat de meeste stoomlocs omdat ze zoals mijn vrouw altijd zegt zwart met een beetje rood zijn niet de simpelste locs om te vervuilen. Door de kleurstelling ben je al redelijk beperkt, wil je ze dan toch vervuilen zal elke kleur anders dan zwart behoorlijk contrasteren tegen over de basis kleur van de lok zelf. En kan je een als het mee zit(of tegen natuurlijk net wat je mooi vind) een Anton Pieck effect krijgen. Nu de onderstaande foto?s van het grootspoor voldoen zeer zeker aan deze uitspraak. Ik heb lang gezocht naar deze foto?s omdat met name foto?s van deze tijd allemaal afvallen omdat de locs te goed worden verpleegt.

Foto 1 Model


Foto 2 t/m 4 Grootspoor


Foto 3


Foto 4


Foto 5 Model


Oja bijna vergeten de meeste kalk krijg je op plaatsen waar het water snel verdampt waardoor de kalk in het water achterblijft op het oppervlak. Dit is dus meestal op de ketel en in veel mindere mate op de losse tender van de loc.

Goede plaatsen voor kalk afzetting zijn:
-bij de stoomfluit
-rond kranen en tapen vulpunten
-lekkende leidingen fitwerk
-de pomp
-bij de cilinders
-voorverwarmer
-veligheidventielen

Groetjes Bert en tot de volgende ronde dan maar weer

[Marius in Afrika]

Hallo Bert

Baie dankie vir jou volledige en baie nuttige artikels / skrywes oor die onderwerp van weathering / veroudering van modelle.

Ek wil vir myself ook 'n airbrush aankoop en het op die internet gaan rondkyk om so bietjie huiswerk te doen voordat ek een aankoop. Daar is 'n groot aantal vervaardigers / modelle beskikbaar wat geweldig wissel in aankoop prys.

Ek het self nog nooint 'n airbrush bebruik nie maar het wel al industriele spuitverf toerusting gebruik. Dus is ek vertoud met die basiese tegniek van spuitverf werk.

Kan jy vir my advies gee aangaande die airbrush. Is dit nodig om noodwendig 'n baie duur (professionele) airbrush aan te koop? Moet ek na 'n spesifieke vervaardiger se produkte kyk ensovoorts?

Beste groete

[Baureihe 103]

Beste Marius,

Het klopt er zijn behoorlijke verschillen in prijs wel van ca 50 tot een paar honderd euro.
Belangrijk is wel dat de compressor een constante druk geeft en beschikt over een waterafscheider. Zelf heb ik een compressor van Blackbull de goedkoopste variant en die bevalt heel erg goed de BC 23.
Deze compressor kan in Nederland gekocht worden in de prijs klasse
van ca 79 tot 150 euro dus even rond neuzen op internet kan je geld besparen.

Veel succes met je hobby groetjes Bert[]

Linkje zodat je kan zie wat ik bedoel
http://www.detectorshop.nl/airbrush/airbrushcompressor/index.php

[Baureihe 103]

Een schopje voor Alain

Informatie is wat ver weg gezakt.

Groetjes Bert[]

[Alain]

citaat:Geplaatst door Baureihe 103

Een schopje voor Alain

Informatie is wat ver weg gezakt.

Groetjes Bert[]

Auw [}:)]

Vriendelijk bedankt Bert[]

[janjozef]

alles even nog eens doorgenomen,blijft nog steeds zeer intressant

Jan