Lima AM75 : meer technisch.

[eve]

 Vooraf

Ik heb de bijdrage van RoDy betreffende het verbeteren van de Lima AM75, denk ik, goed gelezen. En het is niet mijn bedoeling om de vooral cosmetische aanpassingen te bespreken, veranderen of wat dan ook. Dat is voor zover ik kan oordelen, dik in orde.
Waar ik een beetje op mijn honger blijf zitten, is het technische. Sta mij toe dit navolgend toe te lichten.

Lima AM75.

Die staat al lang op mijn lijstje als kandidaat "te verbeteren". Door mijn, uiteraard aangeboren, uitstelgedrag is het er nooit van gekomen er aan te beginnen.
Deze laatste zomer ben ik uit verveling "doelloos" 3D beginnen ontwerpen. Vooral aandrijvingen. En zo is het project "Lima AM75" weer aan de oppervlakte gekomen. Ik had het stelletje niet, dus moest er een aangeschaft worden. En dat is zeer goed verlopen. Via een "goede ziel" (reeds jaren) kwam ik in het bezit van een uitstekend bewaard exemplaar. Perfect geschikt voor mijn snode plannen.

Uit de doos.



by Erik Verleysen on Flickr

Dit is een foto van de inhoud van de doos "Lima 14 9747 G" AM75 gefabriceerd in 1984, bedrijfsnummer 826 van de NMBS in grijs/oranje kleurstelling. Ik prijs me gelukkig dat dit model, bijna 40 jaar oud, een soliede basis lijkt om in te zagen, frezen en boren...

Als eerste heb ik de 4 eenheden van stel gelabeld : A, B, C en D met een kleef-etiket op de onderzijde.
Door de asymmetrische koppeling (oog en haak) kun je het stel maar koppelen als ABCD of ACBD. Maar dat heeft feitelijk geen belang voor de technische aanpassingen, waarvan ook het wijzigen van de koppelingen een onderdeel is.

Eerste data.

Ik stel gewoonlijk om te beginnen vast : wat wegen de eenheden en wat is de afstand van uitbollen? Dat is de basis, het vertrekpunt. Dan weet ik waar ik blijf na een of andere ingreep.
De afstand van uitbollen geeft me informatie over : hoe goed, hoe licht bolt het ding. Hoe beter de eenheid rolt, hoe minder vermogen de motor moet leveren om het stelletje over de baan te trekken.
Het meten daarvan is vrij eenvoudig :


by Erik Verleysen on Flickr

De helling is een meer dan 60 jaar oud onderdeel van Fleischmann dat diende om rijtuigen en wagons op de sporen te zetten. Ik lijn de laatste as op op het hoogste van de helling en laat het rijtuig los. Ik meet dan, na stilstand, de afgelegde afstand tussen het einde van de helling en de verste as. Ik herhaal elke meting 5 keer en neem het gemiddelde. Zo krijg ik een relatieve indicatie van de "rolweerstand".


by Erik Verleysen on Flickr

In de derde kolom leest u de resultaten van de eenheden in originele staat. Dat kan volgens mij beter. Later zal ik dat aanvullen in de vierde kolom na diverse ingrepen. Ook als het niet beter geworden is.

Nieuwe wielen

Uit ervaring weet ik dat het vervangen van de wielen in de meeste gevallen een verbetering van de rijeigenschappen met zich brengt. Daarbij komt dat de originele Lima wielen er niet uit zien. Alleen al om esthetische redenen zou ik ze vervangen (persoonlijke mening).

De originele AM75 heeft wielen met een diameter van 1010 mm (nieuw). Omgerekend in schaal H0 (1:87) is dat 11,61 mm. De Lima wielen zijn een fractie kleiner : 11,4 mm wat absoluut verwaarloosbaar is.
"Eberhard Luck – Feinmechanik" heeft wielen in zijn assortiment die een exacte vervanging zijn voor de Lima's.



by Erik Verleysen on Flickr

Op deze foto zie dat het Luck product een stuk eleganter oogt dan de Lima. De wielflenzen bij de Lima zijn 14,24 mm in diameter tegen 13,45 bij Luck (of 0,4 mm lager).

Iemand schreef ooit  hierover : "Andere wielen is ook een goed idee, maar de loopvlakken van de Lima-wielen oppoetsen met een glasvezelstift breng al soelaas!"
Dat is zeker waar. Maar verlaag dan ook de wielflenzen en maak de aspunten scherper. Dat laatste verlaagt ook de wrijvingsweerstand.


by Erik Verleysen on Flickr

De ingreep kost mij voor 20 wielstellen 65,08 €. Wat heeft dit voorlopig gebracht?

Een draaistel met Lima-wielen bolt 58 cm ver. Hetzelfde draaistel met Luck-wielen : 75 cm.
Dat is 29,3 % beter.

(wordt vervolgd : zie bijdrage #11)

Mvg, Erik.

[T13 rules]

ik kijk al uit naar het vervolg!!!!
Mijn aandacht heb je!

[SuSke]

Top, ik volg je. Ik heb er zo 2 te verbouwen en te verbeteren, zowel cosmetisch als technisch.

[guy holbrecht]

idem dito hier. Een draadje om te volgen.

[raf]

hier volg ik ook want dit gaat wel over dat lima stelletje maar kan ook van toepassing zijn op andere Locks

gr raf 

[Michael]

Erik, je hebt mijn interesse gewekt, altijd leuk om jou verrichtingen te volgen.

[SirGresley]

Een aantal jaren terug ook de AM74 ombouwt met 2x Black Beetle motor bogies. Zij verkopen ook dummy bogies voor de stroomafname.

http://motorbogies.com/index.php?main_page=index&cPath=1_24

[eve]

Dag Bert,

Graag enkele foto's van uw ombouw.
Met dank,

mvg, Erik.

[Thommy]

Dag Bert,

Graag enkele foto's van uw ombouw.
Met dank,

mvg, Erik.

dat zijn gelijkaardige zoals degene die u hebt aangepast/verandert op de AM-stelletjes van Jocadis.

[eve]

Dag Thommy,

Deze motordraaistellen zijn me reeds lang bekend...

Het gaat er mij om hoe Bert een bepaald aspect heeft opgelost.

Mvg, Erik.

[eve]

Deel 2

Motorisatie

Een weg zoeken naar een goede oplossing.

De Lima AM75 is af fabriek uitgerust met de bekende aandrijving :


by Erik Verleysen on Flickr

Ik heb het niet zelf getest, maar uit geschreven getuigenissen hier op dit forum blijkt dat deze aandrijving vrij lawaaierig is en in vermogen onaangepast : doorslippende wielen ondanks ASB's (anti slip banden).
Het vervangen door een susu-motor is tot voor enkele jaren mode geweest, maar de website van susu is niet meer actief. Voor de slippende aandrijfwielen bracht hij ook geen oplossing.
Twee assen (4 wielen) om een gewicht van 910 g rond te zeulen is toch wat onder bemeten.

Het grootste bezwaar tegen deze constructie is feitelijk de omvang van deze aandrijving. Ze steekt prominent in het passagiersgedeelte : niet om aan te zien.

En ten slotte de ASB's zelf. Ze verminderen de contacten met de sporen, ze zijn onrond en ze verslijten of verouderen snel. Te mijden dus.

Een aandrijving zoals de Jocadis AM66 ?

Ja, waarom niet?
Voor diegenen die dat niet gevolgd hebben even een kleine verheldering.
De Jocadis AM66 was origineel uitgerust met Tenshodo motordraaistellen. Omwille van het gebrek aan vermogen hebben we hier een nieuw 3D-ontwerp gemaakt met een betere motor en toegepast.
Per Jocadis AM66 van in totaal 202 + 187 = 389 g werkten er 2 van deze eve motordraaistellen met nog wat overschot in trekkracht. De Lima AM75 is eens zo zwaar : dus 4 aangedreven draaistellen?

Het eve draaistel voor de Jocadis AM66 is uitgevoerd voor een wielbasis van 2500 mm in 1:1. Een AM75 heeft draaistellen van 2500 mm in de beide kopeenheden. Dus dacht ik : dat gaat goed...


by Erik Verleysen on Flickr

Zoals op de tekening is af te lezen is het AM66 draaistel 15,7 mm hoog (hoogte boven de rails (BR)).
De onderkant van de bodemplaat van de Lima AM75 ligt op 13,7 mm BR. De dikte van de bodemplaat is 1,5 mm. Dat wil zeggen dat bij toepassen van het AM66 draaistel er 4 gaten moeten gezaagd worden in de bodemplaten. De motoren steken dan nog 0,5 mm in de passagiersruimte. De imitaties van de binneninrichting moeten dan ook weer aangepast worden. En er is nog geen oplossing voor de bevestiging van de draaistellen aan de wagenkasten : dat verhoogt de nodige ruimte nogmaals om enkele mm. Dat lijkt me geen goede oplossing.

Vroegere bijdragen op dit forum verwijzen naar de "Black Beetle" motordraaistellen.
In de beschrijving staat :

* Height of centre pivot above rail is 12.4mm plus half the wheel diameter in mm.

Dwz : 12,4 + 5,7 = 18,1 mm. Maw : ze steken 4,3 mm in de binnenruimte (18,1 – 13,8 = 4,3 mm).
Tenzij iemand hier een andere oplossing heeft gevonden.

(wordt vervolgd in deel 3 : een nieuw motordraaistel (zie bijdrage #16))

Mvg, Erik.

[Thommy]

moet eerlijk bekennen dat mijn stel wel top reed met ori motor. Maar ze maken idd wel lawaai. Heeft op de club vroeger veel gereden, was 1 van degene die ik meestal mee had.
De grijze versie reeds stukken beter dan de latere bordeaux versie, ook reden dat ik die verkocht heb. Zelfs met veranderen van anker/magneet/kooltjes/... geen echte hoogvlieger  . En ken er nog die hetzelfde getest hebben, jaren terug.
in m'n grijze zit nu ook een decoder op de ori motor en kan die eigenlijk vrij mooi laten kruipen. SB zijn vervangen door denk Marklins of roco's.

MAAR motorstel a la AM66 zou idd stukken mooier zijn. Helaas lees ik dat deze dus te hoog zijn. En ik vermoed dat 1 zo'n motortje niet in staat zal zijn om de 4 stukken aan te drijven? Anders zou je mits ombouwstuk die kunnen monteren waar de huidige motor zit.

[eve]

"En ik vermoed dat 1 zo'n motortje niet in staat zal zijn om de 4 stukken aan te drijven?"

Ik dacht te hebben geschreven dat er vermoedelijk 4 nodig zijn...

Mvg, Erik.

[PeterVG]

Erik ken je de aangedreven draaistellen van North West Shoreline. Deze zijn in Amerika bekend vanwege hun sterker vermogen dan de Tenshodo's

https://nwsl.com/collections/powered-drives-motors

[eve]

Erik ken je de aangedreven draaistellen van North West Shoreline. Deze zijn in Amerika bekend vanwege hun sterker vermogen dan de Tenshodo's

https://nwsl.com/collections/powered-drives-motors

Dag Peter,

Ik ben ze ooit tegengekomen. Maar hier geldt hetzelfde als voor de Black Beetles : ze zijn te hoog...
Toch bedankt voor de reactie.

Mvg, Erik.