Voil? de beloofde tekst en de link naar de begeleidende foto's. De foto's zijn genummerd maar staan door elkaar.
Een drie rail zelf bouwen
----------------------------------------------------------------
Voor de 3-railrijders zijn de K-sporen van M?rklin zowat de meest realistische rails die er zijn op de markt.
De K-sporen en het 3-rail-systeem van m?rklin hebben zo hun voordelen:
- bedrijfszekere stroomafname (ook bij vuile rails)
- eenvoudige spoorbezetmelding, ( via ge?soleerde spoorstaaf)
- eenvoudige schakelcontacten (via sleper puls contact) te realiseren.
- geen keerlusprobleem.
Zo hebben de K rails ook hun nadeel:
- ze zijn enkel verkrijgbaar in code 100,
- ze happen een groot stuk uit het beschikbare budget (vooral bij grote banen) en
voor sommige modelbouwers hebben ze veel te grote puntcontacten.
Met ons zelfbouwproject behouden we de voordelen en beperken we de nadelen.
In ons voorbeeld heb ik budgetvriendelijke rails (2? hands) gebruikt van Lima en een wissel van Mehano. De rails zijn code 100 maar niets weerhoudt er ons van om scherpe wissels van tillig (en andere), 2 rail( code 83) van de gekende merken en zelfs code 75 te gebruiken. Bij rails met code 75 horen wel lok?s en wagons met aangepaste wielflenzen voor de code 75 rails.
Het ombouwen van een 2-rail naar 3-rail:
Stap 1:
Teken de juiste maat over van de rail op een stuk meubelplaat met een dikte van 4 mm. Deze houten platen zijn te koop in Gamma winkels met verschillende diktes. Snijd met een stanleymes in een hoek van 45? (lengte richting)de overgetekende vorm uit de meubelplaat.
Stap 2:
Knip uit een stuk geplastificeerde kippendraad een rij puntcontacten. Zorg ervoor dat de draad 2 cm langer is dan de rail. Beide uiteinden van de draad worden later ontdaan van hun plasticlaag (striptang). Hier wordt later een draadje voor onze stroomtoevoer naar de middenleider en doorverbinding van rail tot rail gesoldeerd
( foto 2+ 2bis+3)
We hebben onze op maat gesneden bedding voor ons liggen en ook onze rail en onze uit kippendraad geknipte puntcontacten .
(foto 4+5)
Stap 3:
Teken een middenlijn op de achterkant van het houten plaatje en kruis op deze middenlijn de plaats aan ( gebruik de middenrail als sjabloon)waar de gaatjes voor de puntcontacten moeten komen .
(foto 6+6bis+7+7bis)
Stap 4:
Kleef met dubbelzijdige kleefband (tessa) de rail op de bovenzijde van de houten railbedding
Stap 5:
Boor met een handboortje of een dremel gaatjes (door de merkpunten) dwars door de houten bedding en rail ( foto 9+9bis).
Steek de puntcontacten door de gaatjes ( foto 10+10bis).
De puntcontacten steken aan de bovenzijde ongeveer ? cm boven de bilzen uit .We laten dit voorlopig zo. (foto 11+11bis)
Stap 6:
Soldeer aan beide uiteinden van de draad een elektrisch draadje van 5 cm. (foto 12+12bis)
Kleef 2 stroken geluidempend materiaal van 2 ? 3 mm dik onder de railbedding.
(schuimrubber, kurk of golfkarton). ( foto13+13bis).
Werk de zijkant van de rail af met schilderstape.
Voor gebogen rails gebruiken we dezelfde werkwijze.
Test of de puntcontacten stroom krijgen via de aansluitdraden. Onze zelfbouw 3 rail en wissel zijn klaar om in de baan gebouwd te worden.
Balaster en verweer de rails. Wanneer het ballast uitgedroogd is zitten de puntkontakten muurvast en kan je deze tot de juiste hoogte inkorten. Ik kort ze tot 1 mm boven de bielzen af. Schuur de puntkontakten lichtjes op voor een goede stroomafname.
Het bouwen van een 3 rail wissel
---------------------------------------------
Voor ons voorbeeld heb ik een mehanowissel gebruikt die ik nog in mijn rommeldoos liggen had. Evenwel kunnen we een wissel gebruiken van elk 2-rail-merk , slank, code 83 het maakt niet uit.
Voor stap 1 en 2 gebruiken we dezelfde werkwijze als bij de rail. Zorg er wel voor dat je twee middenrails hebt klaarliggen. We hebben een middenrail die rechtdoor gaat en een die afbuigt. (foto 14+14bis)
Stap 3:
Teken op de onderkant van de houten railbedding de middenrails zonder de merkpunten waar we de gaatjes gaan boren.
Stap 4:
Uit ervaring weet ik dat wanneer we zoals bij de gewone rails op de bedding het sjabloon overtekenen en de gaatjes boren, we op een railstaaf stoten waar de middengeleider de buitenrail kruist.
Kleef de wissel op zijn plaats op de houten bedding.
Bepaal vanaf de bovenzijde waar de afbuigende railstaaf de recht doorgaande middengeleider gaat kruisen. Boor een gaatje net naast de railstaaf. Doe hetzelfde bij de afbuiging en bepaal waar de recht doorgaande railstaaf de afbuigende middengeleider kruist en boor eveneens een gaatje net naast de railstaaf. (foto 15+15bis+16)
Stap 5:
Leg de wissel nu met de onderkant naar boven. Kruis op de bedding de 2 gaatjes aan die we hebben voorgeboord. (foto 17)
De voorgeboorde gaatjes zijn het vertrekpunt om het sjabloon over te tekenen.
Zorg ervoor dat een van de puntcontacten gelijk ligt met het geboorde gaatje en teken de overige merkpunten over op de bedding. (foto 18+18bis)
Boor de gaatjes dwars door de bedding en de spoorbielzen van de wissel. Duw de puntcontacten door de gaatjes. (foto 19).
De puntcontacten moeten ongeveer ? cm boven de spoorbielzen uitsteken. Soldeer aan elk uiteinde van de middenrail een elektrisch draadje. (foto 20)
Stap 6:
Werk de wissel verder af zoals de gewone rails in stap 6.
Onze wissel is nu klaar om in de baan in te bouwen.
Alvorens we onze zelfbouwrails in bedrijf kunnen stellen moet er nog wat geknutseld worden. Kleef de rails en de wissel op zijn plaats met schilderstape. Werk de aansluitdraden weg en verbind de rails met de elektrische ringleiding onder de baan.
De rail wordt belasterd en geverfd met de airbrush. Poets de railstaven na de verfbeurt
Na het uitdrogen van het ballastbed zitten de puntcontacten muurvast in het bed en kunnen we de puntcontacten op de juist hoogt afstellen.
Het afstellen van de puntcontacten om een bedrijfszekere wissel te krijgen vraagt iets meer aandacht.
De puntcontacten waar de sleper van de lok de spoorstaven kruist, moeten 1 mm boven de spoorstaven uitsteken. (foto21+21bis)
Vanaf daar kan je over een lengte van 5 ? 8 cm naar de uiteinden van de wissel de puntcontacten in dalende lijn geleidelijk terugbrengen tot op een hoogte van 1 mm boven de spoorbielzen (kort de puntcontacten beetje bij beetje in).
Er moet ook voldoende ruimte tussen de puntcontacten en de rails zijn, zodat de wielflenzen de puntcontacten niet raken. Dit zowel in recht doorgaande als afbuigende stand van de wisseltongen. Dit gebeurt door de puntcontacten een beetje van de rails weg te buigen. (foto 23)
Isoleer zowel de recht doorgaande als de afbuigende rail over de lengte waar deze gekruist worden door de sleper. Dit kan door de bovenkant van de rail in te strijken met matte vernis of door een laagje secondelijm. (foto 24)
Bij zeer slanke wissels wordt een stuk van de binnen liggende wisseltong mee ge?soleerd.
Door enkel de bovenkant van de railstaaf te isoleren kan de sleper geen kortsluiting maken met de spoorstaaf die hij kruist. De wielflenzen krijgen echter nog stroom van de zijkanten van de rail waardoor er een goede stoomafname blijft wanneer de wissel gekruist wordt door de lok.
Onze zelfbouw 3 rails zijn klaar en kunnen bereden worden. (foto 25+25bis)
Erik De Boeck
http://s20.photobucket.com/albums/b234/erikdeboeck2000/zelfbouw%203%20rail/?albumview=link
