GEWONE verlichting op een modelloc.

[eve]

Er is een tijd geweest dat de modeltrein-bezitter al tevreden was dat de trein reed. En in bijna alle gevallen zag hij ook zijn trein gedurende de ganse tijd rijden. Een niet te onderschatten voordeel van een ovaal als baan. Er was zelfs geen elektriciteit nodig. Een paar krachtige draaien aan een sleutel, de lok op de baan aan de klaarstaande trein koppelen, een hendeltje omzetten en daar ging het geheel in een rotvaart voor enkele tientallen seconden zijn rondjes draaien. Dat was toen gewoon.
De aanleg van elektriciteit in de huizen bracht voor de toenmalige tijd een toch wel revolutionaire verandering teweeg bij de kleine treintjes. Uitgerust met een elektrische motor en met een spanningsregelaar aan het "emplacement" kon je de lok op de baan laten staan, aangekoppeld aan zijn sleep, starten en stoppen wanneer je maar wilde, zelfs de snelheid regelen van hard naar heel hard! En niet te vergeten : vooruit of achteruit rijden naar wens op afstand bediend! Een elektrische trein was toen een gewoon cadeau. Hoewel, in sommige families toch, waar vader of grootvader, dokter, apotheker of directeur was. De gegoede stand zoals men zegde, niet het gewone volk.
Het zal in die tijd een mentale opdoffer geweest zijn voor junior als het zoontje van de notaris met Kerstmis een nieuwe lok kreeg met verlichting! Stel u voor! Een lok met een lamp! Eén. Wel een grote.


by Hehr on Flickr

Over het ontbreken van een of andere drijfas of voor- of naloopwielen of stroomafnemers werd niet gemekkerd. Ik denk dat dit een zalige tijd was voor fabrikanten.
Stilaan werden modellocomotieven met verlichting het nieuwe normaal. Zelfs met omschakeling volgens de rijrichting.
De uitpuilende koplampen bleven nog lang bestaan (ca. 1960), maar nieuwere constructies kregen ingebouwde verlichting met realistischer nabootsing van de lantaarns.


by Märklin on Flickr

En, hoe bestaat het, in de rijrichting wit, achteraan rood. Wat bij het grote voorbeeld zelden te zien was.
Eind de jaren 80 van de vorige eeuw komt stilaan de digitalisatie opzetten. Dat was tot dan, op brede basis, iets compleet nieuws. De verlichting kon aan en uit geschakeld worden. Naar believen, met stilstaande lok!
De vroegste digitale systemen hadden niet zoveel mogelijkheden : licht aan/uit en een knopje voor een "tuut" en gedaan. De toenmalige 8-polige interface volgens NEM652 liet ook niet veel meer toe. Meestal waren er nog één of twee draden extra aan de decoder (een paarse (Aux2) en een bruine(Aux3)). Die werden dan afgeknipt : men had er geen toepassing voor.
Licht aan en licht uit, licht wisselend volgens rijrichting en vaste kleuromschakeling : dat was het nieuwe gewoon.

Vandaag 2020 zijn er decoders op de markt met veel functie-uitgangen aangestuurd door geëvolueerde systemen. En daarmee is ook het wensenpakket van de modale modelspoor-liefhebber aangepast.

Basismogelijkheden :
– 2 of 3 lampen wit voor/achter schakelend volgens rijrichting en aan/uit
– 2 lampen rood voor/achter schakelend volgens rijrichting en aan/uit onafhankelijk van de witte lampen
   (schakelbaar rood).
– verlichting in de stuurstand(en), aan/uit rijrichtingsonafhankelijk.

Dat kan gerealiseerd worden met een normale decoder : LV, LA, Aux1, Aux2, Aux3 en Aux4.

Kunnen we dat aanvaarden als het huidige gewoon ?

Als we over lokverlichting spreken tenmiste...

Mvg, Erik.

[Rangeerduivel]

Een elektrische trein was toen een gewoon cadeau. Hoewel, in sommige families toch, waar vader of grootvader, dokter, apotheker of directeur was. De gegoede stand zoals men zegde, niet het gewone volk.

Mijn vader werkte bij SBT (Unilever destijds) in Vorst (B)
Daar kregen wij elk jaar een Sinterklaasgeschenk en dat bestond soms ook uit een Lima doos met een trein, ovaal en trafo(met batterijen)

[SuSke]

Bondige samenvatting van 120 jaar verlichtingsevolutie in onze modeltreinen.

En we kunnen  LV, LA, Aux1, Aux2, Aux3 en Aux4 in een locomotief uitgerust met een decoder wel als de nieuwe normaal beschouwen.
Gesteld natuurlijk dat men een digitale loc al als de nieuwe normaal gaat beschouwen voor de 2-railrijders.

[eve]

Dat is juist hetzelfde voor de 3-rail rijders.

Het is spoorsysteem-onafhankelijk.

Mvg, Erik.

@Rudy : ik bedoelde hier de jaren 1925 - 1940...

[efl045]

De elektrische verlichting op de modeltrein was er al ten tijde van de uurwerklocs, Märklin had al in 1909 een uurwerkloc met dynamo, de No. D1021/3393:
https://www.drouot.com/lot/publicShow/3403661
En Bing gebruikte batterijen.
In en uitschakelen van de verlichting deed men met een centrifugaal schakelaar, nu wil men verlichting bij een stilstaande loc, toen net niet om de batterij te sparen    

[Havoc]

Sorry, maar ik snap het niet. Wat wil je nu eigenlijk zeggen? Moeten we terug naar 1 lamp? Of wil je al die lichten die je noemt standardiseren? Wat dan met tijdperken waar die lichten zelfs niet eens bestonden? Of wil je terug naar de tijd dat er 1lamp was die het allemaal moest voorstellen?

Ik begrijp best dat wat men "normaal" noemt verandert doorheen de tijd. Maar ik begrijp niet wat je nu wil zeggen.

[eve]

Ja Johan, je begrijpt het niet.

Ik word aangesproken door mensen die een lok willen uitrusten met "normale" verlichting.
Dit is een poging om vast te stellen wat nu normaal is.

Ik krijg wat de indruk dat je bewust niet wil begrijpen.

Goedenacht, Erik.

[modelbaanHO]

Veel mogelijkheden om verlichting te schakelen is leuk, maar of je alle functionaliteiten nodig hebt hangt volgens mij af van het type rijder dat je bent:
treinen/slepen laten rijden of rangeren. Dat laatste vraagt een aantal extra mogelijkheden.

Voor mij volstaat de basisfunctionaliteit en daaronder versta ik
- witte lichten in de rijrichting aan/uit - afzonderlijk schakelbaar voor dubbeltractie
- rode sluitlichten aan/uit - afzonderlijk schakelbaar voor dubbeltractie of slepen
- alle witte lichten aan in rangeermodus.

Wat leuk is, maar voor mij niet hoeft:
- cabine verlichting of schakelbare verlichting het het motorcompartiment
- aan/uit schakelen 3de koplamp (wanneer aanwezig)
- schakelen van normaal/grootlichten
- knipperfunctie voor trein in nood.

Wat ik soms niet begrijp is dat fabrikanten hun modellen uitrusten met een decoder(-aansluiting) die heel wat mogelijkheden heeft maar daar geen gebruik van maken.
Zo heb ik in 2008 (ok, dat is ondertussen al 12 jaar geleden) van TRIX een set met 2 Duitse stoomlocs gekocht.
Vorig jaar heb ik daar een decoder in geplugd, de interface was voorzien voor een 21MTC (NEM660) decoder.
Blijkt dat alleen maar de frontlichten in de rijrichting kunnen worden geschakeld !
Sluitlichten zijn niet voorzien...

[Havoc]

Ja Johan, je begrijpt het niet.

Ik word aangesproken door mensen die een lok willen uitrusten met "normale" verlichting.
Dit is een poging om vast te stellen wat nu normaal is.

Ik krijg wat de indruk dat je bewust niet wil begrijpen.

Goedenacht, Erik.

Erik, neen ik kon echt niet volgen waar je naartoe wou. Ik zag geen verband tussen de geschiedenis van verlichting van modeltrienen en dan plots de uitgangen van een decoder. Maar nu je zegt dat het is omdat je vaak de vraag krijgt om loc met lichten uit te rusten ben ik mee. Kan je niet verder helpen omdat ik ergens voor het digitale tijdperk ben blijven hangen.

Enige bedenking die ik daarbij maak zou zijn in hoeverre het aansluit bij andere locs die je "klant" heeft en in welk tijdperk/land je aan het werken bent.

[Jurgen]

Wat ik soms niet begrijp is dat fabrikanten hun modellen uitrusten met een decoder(-aansluiting) die heel wat mogelijkheden heeft maar daar geen gebruik van maken.
Zo heb ik in 2008 (ok, dat is ondertussen al 12 jaar geleden) van TRIX een set met 2 Duitse stoomlocs gekocht.
Vorig jaar heb ik daar een decoder in geplugd, de interface was voorzien voor een 21MTC (NEM660) decoder.
Blijkt dat alleen maar de frontlichten in de rijrichting kunnen worden geschakeld !
Sluitlichten zijn niet voorzien...

Is toch makkelijk te begrijpen?

Het is gewoon goedkoper om in alle locs dezelfde prullen te steken dan voor iedere loc apart iets te gaan fabriceren.

Standaardiseren heet dat dan.


Wat "normaal" betreft, datgene wat voor die loc gebruikelijk is, is voor mij normaal.
Bij een stoomloc verwacht ik bijvoorbeeld niet dat de lichten veranderen van wit naar rood of dat er een gevaarsein aanwezig is. Verlichting van het drijfwerk lijkt me dan weer wel iets normaler dan bij bijvoorbeeld een elektrische loc die dan wel een gevarensein heeft.

Het is maar hoe je het bekijkt.

Iemand die enkel meegeeft dat hij "normale" verlichting wenst moet zelf maar specifiek vermelden wat hij bedoelt.
Wanneer ik mijn terras besteld heb ben ik ook zelf naar de winkel geweest en heb ik aangeduid welke tegels ik wou. Het is niet in mij opgekomen om telefonisch te melden "ik wil normale terrastegels"... Ze zouden nogal eens gelachen hebben denk ik. 

[SuSke]

Dat is juist hetzelfde voor de 3-rail rijders.

Het is spoorsysteem-onafhankelijk.

Mvg, Erik.

@Rudy : ik bedoelde hier de jaren 1925 - 1940...

Je ben t niet helemaal mee Erik.
Voor de 3-rail rijders is digitaal "de normaal".
Voor veel 2-rail rijders is dit niet zo normaal gezien het feit dat er nog steeds analoge loc aangeboden worden.

de aangegeven normaal

Gesteld natuurlijk dat men een digitale loc al als de nieuwe normaal gaat beschouwen voor de 2-railrijders.

is dus nog niet de NORM voor de 2-rail rijders in tegenstelling tot de 3-rail rijders waar analoog rijders eerder de uitzondering zijn geworden door de marketing strategie van 1 merk.

verder geldt voor mij ook wat Luc (ModelbaanHO) aangeeft.

[eve]

Dag Frans,

Ik had en heb in gedachten de liefhebber die zijn analoge machine wil digitaliseren.
Zelf en naar eigen wensen.
En dan maakt het niet uit of die lok een 2-railer is of een 3-railer.
En uiteraard kom ik hoofdzakelijk en bijna uitsluitend ouder materiaal tegen.
En ja, meestal 2-rail. En met een grote flexibiliteit en keuze.
De 3-rail fabriek heeft zo haar eigen normpjes en regeltjes : te nemen of te laten.

Als je nieuw koopt, en je koopt digitaal, dan zal er wel geen probleem zijn mag ik hopen.
Alle wensen op het vlak van verlichting en lampen zullen dan wel op te roepen zijn.

Stellen dat een rijdende Märklin een digitale is, vind zelfs ik kort door de bocht (36 cm !!!).
En ja, ik heb even gekeken : blijkbaar is het moeilijk (onmogelijk ?) nieuw een analoge Märklin te kopen.
Leve de vrijheid van keuze.

Het antwoord van modelbaanH0 : daar kan ik wat mee. Bedankt !

Mvg, Erik

[efl045]

En ja, ik heb even gekeken : blijkbaar is het moeilijk (onmogelijk ?) nieuw een analoge Märklin te kopen.
Leve de vrijheid van keuze.

't Ja wat wil je als een eenvoudige decoder minder kost dan een omschakelrelais...

[Thommy]

Wat is normaal? Een erg goeie vraag...

Ik ben stil weg stap voor stap alles digitaal te zetten. Maar veel 'oudere' locs hebben enkel nogmaar witte lichten die wisselen met rijrichting. Ik denk aan m'n Roco hld76's en bv m'n trix reeks 55 snor (numer ontglipt me). Aangezien tijd beperkt is, teveel andere dingen, vliegt daar dan een basis decoder in zodat verlichting werkt. Wil ik meer toe, dan spreek ik Olivier aan. Hij doet dan het nodige voor mij en ben hel daar erg dankbaar voor. En meestal komt hij dan ook met wat wil je allemaal nog meer. Een logische vraag... ik denk dat hij ook al weet dat gewoon wit en rood schakelbaar meestal genoeg zijn. Cabineverlichting mag als er plaats is en of hij daar zin in heeft.

Nieuwe locs koop ik wel digitaal. En meestal blijft het bij bovenstaande functies bij e-locs. Geluid op e-locs vind ik niets (Heb 1 waar het standaard in zat, leuk maar kan niet tippen aan een diesel)

Ik heb de bedenkingen bij alle toeters en bellen opgeschreven bij de vorige MSM actie ivm geluiden/verlichtingen. Wat heeft perronomroep/bel spoorwegovergang/... nog te maken met de geluiden van een loc? Is het omdat er zoveel functies mogelijk zijn dat je ze ook allemaal moet gebruiken en vullen? Geluiden opnemen - converteren -... heeft allemaal tijd gekost en dat zal in het eindtotaal ook verrekend worden. Maar blijkbaar denken velen dus wel 20 functies mogelijk, alles vullen. Heb ik de nieuwe actie besteld met alle toeters en bellen? Ja. Maar voor mij mogen de helft van die functies er dus af. Enkel de basis geluiden zoals op de 201 zaten was mij al genoeg.

Maar ik ken dan ook nog genoeg andere mensen die gewoon een loc kopen. Niet digitaal omdat hun baan ouder is en ze de inspanning niet willen/kunnen doen om alles digitaal te maken. Voor hen is een loc die realistisch is en waar lichten werken genoeg. (En wees eerlijk er zijn veel 50+ers in deze hobby en niet allemaal willen ze in het digitale verhaal mee stappen)

Dus wat is normaal?

[Rangeerduivel]

Wat heeft perronomroep/bel spoorwegovergang/... nog te maken met de geluiden van een loc?

Daar ben ik het volmondig mee ééns Thomas,
Ik zelf ben echt verknocht aan die dieselgeluiden, dat weten velen hier wel, maar ik vind die "bijgeluiden" die jij hier noemt meer refereren naar het kinderlijke 'spelen met treintjes'.
Ik heb veel sounddecoders waarvan ik die bijgeluiden zelfs nog niet gehoord heb!
Motorgeluid en reliastish piepende remmen zijn voor mij voldoende, maar of ze iets aan de prijs zouden veranderen...?