Nieuws:

Nu in MSM 244 REPORTAGE: De Nederlandse Modelspoordagen * A4 Dioramawedstrijd * Virtuele Messe 2024

Hoofdmenu

Verklarende woordenlijst

Gestart door svvander, 18 augustus 2019, 11:16:12 AM

svvander

Ik merk nog dagelijks op dat er zaken zijn waarvan ik nog nooit gehoord heb (ook afkortingen etc.). Misschien wel handig om een lijst te maken met alle mogelijke termen die met modelbouw (en grootspoor) te maken hebben. Ik zou zeggen, vul aan en dan zetten we het bij in het starttopic. Achteraf dient een mod dan wel een de posts op te kuisen. Hopelijk kunnen we iedereen hiermee dan verder op weg helpen bij vragen of onduidelijkheden. Geef gerust aan waar er fouten of verbeterpunten zijn.




  • ABC: Automatic Braking Control (Door Lenz ontwikkelde techniek om rijrichting onafhankelijk te kunnen afremmen.
  • Analoog: de standaardtechnologie voor electronica bij modelbouwtreinen. Voor meer technische uitleg (https://nl.wikipedia.org/wiki/Analoog).
  • AC: wisselstroom. Bij modelspoor spreken we van 3-rail, omwille van de sleper die er voor zocht dat de stroom via de pukos (puntje op de c-rails van Märklin) naar de motor geraakt. Via de wielen wordt deze stroom dan teruggestuurd naar de rails. Er is momenteel maar 1 merk dat via dit principe werkt: Märklin.
  • Booster: apparaat dat er voor zorgt dat er een gedeelte van de baan voorzien wordt van extra digitale spanning.
  • DC: gelijkstroom. Bij modelbouw 2-rail genoemd omwille van het feit dat de stroom over 2 punten geleid wordt in tegenstelling met wisselstroom waar dit over 3 punten gaat. De motor in de loc bij een gelijkstroom-systeem wordt gevoed met gelijkstroom. Via de sporen wordt deze gelijkstroom naar de motor geleid. Bij gelijkstroom bevat altijd een spoorstatief positieve spanning terwijl de andere spoorstaaf negatieve spanning bevat. De motor dat onderdeel is van het elektrische circuit, gaat hierdoor ronddraaien en zo begint de locomotief te rijden. Door wisseling van de polariteit ("+" wordt "-" of omgekeerd) zal de trein van richting kunnen veranderen.
  • DCC: Digital Command Control: is een genormeerd systeem (protocol) voor modelbaanbesturing
  • Digitaal: is de verbeterde vorm van electronica bij modelbouwtreinen en is verschillend van analoog. De mogelijkheden bij digitaal zijn legio (vooral wat aansturing etc. betreft). De meeste systemen kunnen eenvoudig omgebouwd worden naar digitaal en dit met doormiddel van een decoder.
  • Fiddle Yard:Is een reeks sporen dat meestal uit het zicht geplaatst wordt, om daar dan treinen klaar te zetten of te verzamelen. Op deze manier kan je een realistisch verloop op de modelspoorbaan creëren, zonder heel veel ruimte nodig te hebben.
  • Lopi: afkorting van Lokpilot. Een decoder uitgebracht door ESU (http://www.esu.eu/en/products/lokpilot/)
  • Transfo of Trafo: Afkorting voor transformator. Deze zorgt er voor dat de (wissel-of gelijk)stroom op de sporen van de modelspoorbaan (of kan dienen bijvoorbeeld de stroom van accessoires, zoals zijnde bijvoorbeeld lichten langs de baan).
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

Michiel

Interessant initiatief voor de beginnenrs onder ons, maar voor de verklaringen die je gaf toch een kleine opmerking. AC/DC stroom is onafhankelijk van 2-rail/3-rail. Pukko's hebben op zich niets te maken met AC, en 2-rail kan ook AC zijn, net zoals 3-rail DC. Je zal elk van de 4 termen moeten verklaren om duidelijk te zijn.  ;)
groetjes, Michiel ...een modelbaan bouwend: het station Brussel-Luxemburg in 1:160, en een paar videos.
TPIe - Belgische Staatsspoorwegen - DCC(Lenz) - Koploper - N(1:160) - code55(Peco) - zelfbouwer(50%)

svvander

Ok, daar ging ik dus in de fout (ik heb de info ook maar opgezocht). Misschien moet ik hier ook niet te ver uitwijken over het wat, maar vooral voor wat het juist staat?
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

ceuleer

Ik denk dat elke digitale centrale wisselstroom geeft, de decoder maakt er een gelijkstroom signaal van omdat in de loc DC motoren zitten.

Alberke

Verwijzingen naar Wikipedia brengen niet altijd verheldering  ;D
Analoog: wat je moet aflezen van een wijzerplaat, zoals een klok met wijzers.
Je moet dus interpreteren wat je ziet.
Digitaal; technologie gebaseerd op (o.a.) het binaire stelsel. Het is aan of uit, 1 of nul.
Puko: lelijk woord, afkorting van PUnt KOntacten; dus nog een spellingfout ook!  :(
AC: Alternating Current, wisselstroom
DC: Direct Current, gelijkstroom
DCC: Digital Command Control; niks met de DC van hierboven te maken dus. Ook een afkorting voor 10 andere dingen.
Een digitale centrale geeft een SOORT wisselspanning
LOPI is ook weer zo'n luiaards-afkorting voor Lokpilot, een dingske van ESU.
Ja, ik ben de plezantste thuis, als de vuilbak buiten staat! ;D

Jef

#5
Trafo: (afschuwelijke) afkorting veelal gebruikt in Nederland voor "transformator" (in Vlaanderen veel beter afgekort tot "transfo")  8)
Tuut zei de trein en de statie vertok.

Klaas Zondervan

Citaat van: Alberke op 18 augustus 2019, 13:37:58 PM
Puko: lelijk woord, afkorting van PUnt KOntacten; dus nog een spellingfout ook!  :(
Geen spelfout. Het komt uit het Duits en daar schrijven ze Kontakte met een k.

nmbssncb

Citaat van: Jef op 18 augustus 2019, 13:46:14 PM
Trafo: (afschuwelijke) afkorting veelal gebruikt in Nederland voor "transformator" (in Vlaanderen veel beter afgekort tot "transfo")  8)

Beste Jef,


Ben geboren en getogen in Vlaanderen (Mechelen, Dendermonde, Gentbrugge), maar lang geleden verhuisd naar "Oranje" land.
De verhuizing heeft mijn aandacht voor de Nederlandse taal vergroot (opgevoed in vele dialecten) en vooral de verschillen tussen het ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands!) dat gesproken wordt in beide landen (of landsdelen).

Ik ben dus bekend met de Vlaamse afkorting "transfo".  Of dat mooier klinkt dan het Nederlandse "trafo" laat ik in het midden.  Maar ik vermoed dat Vlamingen "transfo" gebruiken omdat die afkorting m.i. ook wordt gebruikt door de Walen of beter, door de Franstalige Belgen.  Maar ik kan het mis hebben, natuurlijk...


Groet,
Willy


nmbs < Willy > sncb
===============

Klaas Zondervan

Ik denk zeker dat er een Franstalige invloed is. Dat merk ik ook bij het woord rail. Wij Nederlanders spreken dat net zo uit als de Engelsen (tenminste, dat denken we). Het klinkt dan als reel. Maar als Belgen rail zeggen dan klinkt dat vaak als raj.

svvander

Citaat van: Michiel op 18 augustus 2019, 12:11:49 PM
Interessant initiatief voor de beginnenrs onder ons, maar voor de verklaringen die je gaf toch een kleine opmerking. AC/DC stroom is onafhankelijk van 2-rail/3-rail. Pukko's hebben op zich niets te maken met AC, en 2-rail kan ook AC zijn, net zoals 3-rail DC. Je zal elk van de 4 termen moeten verklaren om duidelijk te zijn.  ;)

Ok, ik ben nog is gaan grasduinen in boeken en op het net. En misschien moeten we maar vermelden zoals Frans Hooybergs het zo mooi verwoord: "Er zijn verschillende systemen voor de aandrijving van locomotiefmotoren en die niet door elkaar gebruikt kunnen worden: het 2-railsysteem (meestal DC of gelijkstroom) en het 3-railsysteem (meestal AC of wisselstroom)."
Anderzijds vind ik nergens een 3-rail gelijkstroom systeem of een 2-rail wisselstroomsysteem. Wel systemen waarbij bij 3-rail geen sleper wordt gebruikt, maar de bovenleiding (maar dan blijft het principe wel hetzelfde).
Iedereen akkoord met deze stelling?
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

svvander

Citaat van: ceuleer op 18 augustus 2019, 12:25:19 PM
Ik denk dat elke digitale centrale wisselstroom geeft, de decoder maakt er een gelijkstroom signaal van omdat in de loc DC motoren zitten.

De digitale centrale maakt volgens ook een wisselstroom signaal aan (of een vergelijkbaar signaal: het is niet altijd 1 of 0, maar het is een reeksje van 1-en en 0-en). Anderzijds zijn absoluut niet alle motoren DC en al zeker niet alle digitale loc's. Märklin heeft heel lang wisselstroommotoren ingebouwd. Het is pas vanaf de 3700 reeksen dat er een DC motor inzat. (Denk ik toch... verbeter mij hier ook maar).
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

svvander

Citaat van: Alberke op 18 augustus 2019, 13:37:58 PM
Verwijzingen naar Wikipedia brengen niet altijd verheldering  ;D
Analoog: wat je moet aflezen van een wijzerplaat, zoals een klok met wijzers.
Je moet dus interpreteren wat je ziet.
Digitaal; technologie gebaseerd op (o.a.) het binaire stelsel. Het is aan of uit, 1 of nul.
Puko: lelijk woord, afkorting van PUnt KOntacten; dus nog een spellingfout ook!  :(
AC: Alternating Current, wisselstroom
DC: Direct Current, gelijkstroom
DCC: Digital Command Control; niks met de DC van hierboven te maken dus. Ook een afkorting voor 10 andere dingen.
Een digitale centrale geeft een SOORT wisselspanning
LOPI is ook weer zo'n luiaards-afkorting voor Lokpilot, een dingske van ESU.
Ik kan het met deze zaken wel verder aanpassen/uitbreiden. Opgelet: het zijn juist die afkortingen, dat het voor leek moeilijk maken, maar die helaas constant in gebruik zijn!
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

svvander

Citaat van: Jef op 18 augustus 2019, 13:46:14 PM
Trafo: (afschuwelijke) afkorting veelal gebruikt in Nederland voor "transformator" (in Vlaanderen veel beter afgekort tot "transfo")  8)

Misschien wel een afschuwelijke afkorting, maar wel dagelijks gebruikt (zowel als transfo).
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

svvander

Citaat van: Klaas Zondervan op 18 augustus 2019, 14:53:10 PM
Ik denk zeker dat er een Franstalige invloed is. Dat merk ik ook bij het woord rail. Wij Nederlanders spreken dat net zo uit als de Engelsen (tenminste, dat denken we). Het klinkt dan als reel. Maar als Belgen rail zeggen dan klinkt dat vaak als raj.

Zou rail niet gewoon uit het Engels komen?
Sven Vandersmissen HO - AC - Belgisch (en al wat op het Belgische net verschijnt) - Tijdperk IV - V -VI
Voorzitter MSC De Locloods VZW (https://www.de-locloods.be/) - info@de-locloods.be

Alberke

Citaat van: Klaas Zondervan op 18 augustus 2019, 13:55:42 PM
Citaat van: Alberke op 18 augustus 2019, 13:37:58 PM
Puko: lelijk woord, afkorting van PUnt KOntacten; dus nog een spellingfout ook!  :(
Geen spelfout. Het komt uit het Duits en daar schrijven ze Kontakte met een k.
Die Duitsers toch hé  ;D
Ja, ik ben de plezantste thuis, als de vuilbak buiten staat! ;D