modeltrein van 1956 terug proberen...

Gestart door wolf, 05 februari 2019, 23:26:09 PM

BR-59

Als de kap van bakeliet is, zou hetzelfde materiaal ook gebruikt kunnen zijn voor de wielen. Wat de roest betreft, het staal wat in de toenmalige DDR werd gemaakt, was van een mindere kwaliteit dan aan deze kant van de muur. Daarbij is het - gezien de foto's - onbehandeld staal en is vocht in de lucht voldoende om de oxidatie te bewerkstelligen.
Ik kan mij voorstellen, dat het een beetje vergelijkbaar is met de zinkpest waar Märklin gedurende een bepaalde periode last van had, waar ook zink van een mindere kwaliteit (zuiverheid) werd gebruikt.

Klaas Zondervan

Citaat van: wolf op 06 maart 2019, 12:39:06 PM
bestaan die wielen nu toch niet helemaal uit metalen onderdelen?
Zou men in '56 al kunststof gebruikt hebben?
De kern van de wielen, het rode deel, is ongetwijfeld een isolerend materiaal. Het zou heel goed bakeliet kunnen zijn zoals Bas veronderstelt. Bakeliet is ook een kunststof, en ook nog uitgevonden door een Belg. ;)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakeliet

efl045

De roestvorming heeft zeker niet alleen te maken met de kwaliteit van het DDR staal, daarvoor is er teveel roest terug te vinden tussen de bakelieten behuizing en de kunstoffen inleg die de ramen vormt, daarvoor moet er water gemengd met roest 'gestroomd' hebben. Je kunt zelfs op de foto's goed zien waar er water in de lok gestaan heeft.
Het is ook niet moeilijk te begrijpen van waar dat water komt, de lok heeft 30 jaar gewikkeld in krantenpapier op een zolder gelegen, droog in de zin dat het er niet binnen regent. Maar krantenpapier heeft nu net de eigenschap dat het alle vocht uit de omgeving opneemt, ook uit de lucht. Wij droogden destijds bij de scouts onze natte laarzen en bottienen door er proppen krantenpapier in te steken :-) Maar wij haalden het kletsnatte papier er wel regelmatig uit en vervingen het door vers droog papier. Als je iets 30 jaar in nat papier laat zitten in wisselende temperaturen dan condenseert al dat vocht op de koude delen van de lok en stroomt daarin naar het laagste punt, wat hier duidelijk gebeurd is, er is zowel vliegroest door de vochtige omstandigheden als roest van 'onder water te staan'.
Metalen onderdelen worden steevast bewaard in 'vetpapier' dat geen vocht uit de omgeving opneemt:
https://www.google.com/search?q=vetpapier&rlz=1C9BKJA_enBE786BE787&oq=vetpapier&aqs=chrome..69i57.3657j0j8&hl=nl&sourceid=chrome-mobile&ie=UTF-8#imgrc=GitvEVqin3ex7M:
Zo zitten mijn oudste locomotieven van de fabrikant uit destijds allemaal in vetpapier gewikkeld en dan in een kartonnen doos, rechtstreeks in een kartonnen doos zou fataal geweest zijn.

efl045

Citaat van: BR-59 op 06 maart 2019, 07:16:49 AM
Alle metalen onderdelen met roest een paar dagen in schoonmaakazijn en daarna met sopje afwassen en drogen.
Er zijn er ook die met Coca Cola werken, maar ik hou het bij water met een scheutje Agepon (om de oppervlakte spanning van het water te breken) in de ultrasoon reiniger. Ik blijf liever af van zuren.
Daarna goed droogblazen met perslucht, dan volledig inoliën met heel fijne naaimachine olie en het teveel er weer afblazen met perslucht. Dan nog eens droogwrijven met keukenpapier en het filmpje olie dat achter blijft zorgt voor voldoende bescherming (onder normale omstandigheden).

BR-59

Cola heeft een hoog gehalte koolzuur en fosforzuur. Koolzuur is een instabiel zuur en valt al snel uiteen in water en kooldioxide, zeker als je er een voorwerp in doet. Het fosforzuur moet het meeste werk doen en werkt zeer goed bij ontroesten, maar kan bij overmaat ook het ijzer aantasten.

Azijnzuur is een acetaat en een zeer zwak zuur en heeft veel minder snel resultaat dan cola. Het voordeel van werken met azijnzuur is dat je dus veel beter kunt monitoren, hoever het proces is en dat gaat nog beter, doordat azijnzuur helder transparant is. Cola is bruin vanwege de caramel en je zult elke keer even moeten afspoelen om te monitoren.

Door aan het einde van het 'ontroesten' met een zeep te werken, neutraliseer je het zuur, waardoor de werken stopt.

Ultrasoon reiniger werkt ook goed, maar je moet er goed op letten, dat de onderdelen niet op elkaar liggen en je moet regelmatig kijken, hoever het proces is. Nadeel van de ultrasoon is, dat niet alle verfsoorten het reinigingsproces onbeschadigd ondergaan.

Ieder moet doen, wat hem het beste past. Bovenstaande kan ik alleen maar schrijven vanuit ervaring.

efl045

En om Willy al wat gerust te stellen, de eerste proefritten zijn achter de rug, de loc heeft het overleefd :-)
Nu hier en daar nog wat verbeteren, er is nog wel wat te doen, er is een en ander aan de draaistellen verplooid en de kap ligt een beetje te dicht bij de draaistellen (daarom zaten er al een stapeltje papiertjes tussen de metalen afstandsplaatjes).
Allemaal niet onoverkomelijk.

https://youtu.be/MyxAhgJY3eY

efl045

Citaat van: BR-59 op 07 maart 2019, 13:53:44 PM
Nadeel van de ultrasoon is, dat niet alle verfsoorten het reinigingsproces onbeschadigd ondergaan.
Geverfde onderdelen doe ik niet in de ultrasoon, enkel blote geroeste en vervuilde metalen onderdelen.

BR-59

Helemaal goed en heb ik ook niet beweerd. Heb alleen zelf de ervaring, dat niet alle verfsoorten de behandeling goed overleven. Vandaar, dat ik onderdelen met verf ook in de azijnzuur doe. Daar heb ik geen negatieve ervaringen.

efl045

Jammer genoeg heeft in dit geval de verf zelfs een badje met water en zeep niet overleefd... De oude verf is helemaal gekrakeleerd en hecht totaal niet meer aan de gladde bakeliet. Je blaast ze er zo af met perslucht :-(

Maar onderaan waar de mechaniek zit ziet het er al veel beter uit dan toen ik er aan begon, voor mij moet dat niet meer zijn ;-)

Voor:


En na:

stoomlokje

Citaat van: efl045 op 06 maart 2019, 12:30:15 PM
De loc zo ver mogelijk afgebroken en al een beetje opgekuist:



De opgekuiste draaistellen:



En dat ziet er niet alleen beter uit, ze lopen als een lier, beetje perslucht op de tandwielen en de hele tandwieltrein begint te draaien; meer moet dat voor mij niet zijn ;-)

https://youtu.be/FzAnJ-6w7aQ

Ik moet met bewondering toegeven : een zeer knappe restauratie van die oude lok
De meesten zouden hem doen verdwijnen in de clico

wolf

prachtig! die loc terug te zien rijden Franky!  :) :) :) :) :)

BR-59

Helemaal top toch? Ik ben het met je eens, dat als het goed genoeg is, is het goed genoeg. In ieder geval leuk om hem weer te zien rijden. Wat heb je gedaan om een herhaalde aantasting weer te voorkomen?

efl045

Zoals reeds eerder geschreven zijn de metalen delen heel lichtjes ingeolied met zeer dunne olie. Als de lok niet opnieuw in krantenpapier gewikkeld op zolder gelegd wordt kan hij in normale kamer omgeving zijn baasje overleven :-)

Klaas Zondervan

Dat lokje ziet er na de behandeling opeens een stuk zonniger uit. Mooi werk.

Citaat van: stoomlokje op 07 maart 2019, 17:04:49 PM
De meesten zouden hem doen verdwijnen in de clico
Zo'n ding heet een kliko, dat is de afkorting van Klinkenberg en Koster, de fabrikanten.

efl045

Citaat van: Klaas Zondervan op 07 maart 2019, 20:59:22 PM
Dat lokje ziet er na de behandeling opeens een stuk zonniger uit.
Het komt dan ook uit Sonneberg :-)