Foto vragen

[conducteur]

Ik beschik over een deftige spiegelreflexcamera van canon (voor de specialisten: eos 400d). Sommige omstandigheden maken het soms erg moeilijk om foto's te maken van mijn treinbaan.

Ik denk niet dat ik de enige ben die soms problemen heeft bij het nemen van mooie foto's voor de verzameling of om hier te posten. Daarom start ik dit draadje waar we vragen over modelspoorfotografie kunnen stellen aan elkaar.

Ik start: situatie: Op de achtergrond staan de witte piepschuim platen, waar ik zojuist gipsdoek over heb gehangen. Nu wil ik een foto maken met een groen/zwarte NMBS stoomloc.

Bij belichting en zonder flitser (150 w halogeenstraler, dat is nogal geelachtig licht, maar goed), of zonder halogeenlicht en flitser zijn telkens de witte achtergronden overbelicht, en de loc amper onscherp.

Al veel geprobeerd maar het lukt gelijk niet. Al een beetje met de sluitertijd en diafragma gespeeld, ook automatische mode geprobeerd.  Wat doe ik verkeerd, of waar moet ik dan wel op letten?

[conducteur]

De mislukte foto's had ik jammergenoeg al gewist. Door de loc een beetje  te verplaatsen en een ander fotostandpunt lukt het al veel beter.

Ik moet dringend de restanten piepschuim opkuisen blijkbaar!

[Koen]

Conducteur,

Voor Canon toestellen bestaat er een speciale opzetring met verlichting, speciaal voor het fotograferen van voorwerpen. Een alternatief is een TL verlichting met de kleur "Cool White" of Osram kleur 84 (Philips kleur 840).
Op het werk maak ik gebruik van de eerste oplossing, thuis maak ik gebruik van de tweede oplossing met naar mijn mening toch een behoorlijk resultaat.
Voor de scherpstelling van de gehele loc (zeker als men volgens de regels van de lineaire perspectieven werkt)dient men te spelen met de dieptescherpte.

Ik heb zelf maar beperkte ervaring in de fotografie maar je moet maar eens kijken op de site van Canon. Ik ben ingeschreven op hun mailing en krijg regelmatig mails met nuttige tips.

Mvg
Koen

[doomslu]

Het is een gekend probleem met witte achtergronden.

Werk je op een statief en met manuele scherpstelling? Ja, waarschijnlijk. Goed zo.

Scherptediepte zo groot mogelijk?

Stel je toestel zo in dat het wat onderbelicht. Probeer enkele foto's,  steeds wat minder belicht.

[Havoc]

Je probleem is er een van lichtmeting. Eventjes technisch zodat je snapt (hoop ik) wat het probleem is.

Lichtmeting bij foto's gaat steeds terug op 18% grijswaarde. Dit zijn de belichtingsparameters (sluitersnelheid, lensopening en iso waarde) die maken dat een foto van 18% grijs perfect in het midden van de helderheid van de sensor (film of digitaal) valt.

Nu zijn er 2 soorten lichtmeting: invallend licht en gereflecteerd licht meten.

Invallend licht kan je simpel meten met een daarvoor geschikte lichtmeter. Die heeft een mat doorschijnende halve bol die al het licht dat erop valt integreert en daaruit de juiste waarden "berekent". Dus de waarden die je met zo'n meting krijgt, zijn enkel afhankelijk van het licht dat op je voorwerp dat je wil fotograferen valt. Fotografeer je met het resultaat van zo'n meting dan zal wit, wit zijn en zwart zal zwart zijn met alles ertussen.

Meten van gereflecteerd licht is wat elke fotocamera doet. Die meet met een bepaald algoritme (centraal gewogen, spot, matrix) hoeveel licht de scene die je wil fotograferen terugkaatst naar je toestel en door de lens op de sensor valt. In dit geval is de waarde sterk afhankelijk van de kleur/helderheid van wat je wil fotograferen. Veel fototoestellen nemen dan nog bvb aan dat het een "vakantiefoto" is met de helf lucht en de helft scenery.

Nu heb je dus wel door dat een meting van gereflecteerd licht waarbij het onderwerp volledig 18% grijs is, dezelfde waarde geeft als een invallende lichtmeting. Andere dingen die "goed genoeg" 18% grijs zijn: gras, volledig bewolkte hemel met zon, achterkant van de hand.

En daar is het probleem: je hebt een witte achtergrond die heel sterk weerkaatst en een donkere loc die weinig weerkaatst. Als je toestel veel van de witte achtergrond "ziet" dan gaat het onderbelichten want het wil die witte achtergrond als "half grijs" op de foto krijgen. Omgekeerd effect als je donkere loc het meest in beeld is, dan wil het dat zwart overbelichten om het "midden grijs" te maken.

Als je flitst komt er nog het probleem bij dat je (grote) witte achtergrond veel meer terugkaatst dat je zwarte loc.

Nu je weet wat het probleem is kan je er iets aan doen:

- dure maar zeker oplossing: een echte lichtmeter en invallend licht meten

- tussenoplossing: je zet een 18% grijs kaart (of je zoek iets dat dat kan vervangen zoals bvb een groot stuk grijs karton) op de plaats van je onderwerp zodat het in hetzelfde licht staat, zoomt zo ver mogelijk in dat die volledig in je zoeker komt, druk half op de ontspanner en laat het toestel meten (spotmeting indien mogelijk). Dan zet je het toestel op manueel belichten, stelt de waarde die je daarnet gemeten hebt in en maakt met die waarde de foto die je wil. Voor die lichtmeting moet je niet eens scherpstellen, enkel zoveel mogelijk "grijs" in je zoeker hebben. Ook alles wat je op die plaats in datzelfde licht zet kan je zonder een andere meting te doen fotograferen. Verander je de plaats van je voorwerp, de hoek waaronder je fotografeert of ander licht dan moet je een nieuwe meting maken.

- simpele oplossing maar meer werk: je "bracket". Je toestel heeft zeker een mogelijkheid daarvoor, dan neemt het enkele foto's met verschillende belichtingswaarden en daar neem je de beste uit.

- manueel bracketten kan ook, dan speel je met de "exposure compensation" en neem je foto's tot je de goeie waarde vindt.

Voor de volledige info over dit onderwerp: Michael freeman: Perfect Exposure.

Voor flitsen bestaan gelijkaardige truckjes, maar de meeste foto's zien er beter uit zonder flits.

[mvdr1]

Met digitale fototoestellen zoals het jouwe is het "soort of type/kleur" van licht eigenlijk niet echt belangrijk. Als je perfecte foto's wil qua kleurentimbre, moet je gewoon je witbalans manueel instellen. Dit is in principe zeer eenvoudig. Zelf werk ik als meer dan 30 jaar met Nikon, maar bij Canon is het principe hetzelfde.
Gewoon witbalans op "manueel" instellen. Een gewoon wit blad A4 papier voor de lens houden, en dan de witbalans calibreren. Dan weet het toestel dat onder het type lichtbron dat je op dat moment gebruikt, dat blad WIT moet zijn. En dan zullen alle andere kleuren automatisch ook correct zijn.

Ik zal je misschien ontgoochelen, maar voor het fotograferen van modelbouw ben je beter met een kleiner digitaal toestel met een kleinere sensor, dan met een zogenaamd reflextoestel of DSLR.
Daar is een pure fysica/optische reden voor: hoe kleiner de captor (sensor), hoe groter de dieptescherpte/scherptediepte. Met een klein toestel heb je bijna automatisch alles scherp van op de voorgrond tot op de achtergrond, ongeacht het diafragma.

Zelf gebruik ik voor foto's van modelbouw een kleine Canon Ixus 220 HS of Canon SX 1 iS, zelfs zonder statief. Daar kan ik veel betere modelfoto's mee maken dan met mijn NIKON D7000 met peperdure prime lenzen op, al dan niet macro lenzen. Ik maakte ondertussen reeds duizenden foto's van modeltreinen, en heb altijd de beste foto's kunnen nemen met die "goedkope" toestellen.

Met een dure reflex moet je in de praktijk een statief gebruiken, en met het diafragma spelen, omdat de sluitertijden te lang worden voor foto's uit de hand wanneer je een beetje dieptescherpte wenst. Dat probleem heb je niet met die kleine digitale toestellen. Die Canon Ixus 220HS filmt zelfs in full HD, en op die fameuze 2de handssite (Eb..) vind je ze nu als uitloopmodel voor rond de 150 Euro. Voor die prijs kan je zelfs geen basis lensje meer kopen voor een DSLR.
En de HD filmpjes die ik van modelbouw maak met dat toestelleke, zijn beter dan die met een Sony van 2500 Euro, gewoon omdat je ook in dat geval dan veel meer dieptescherpte hebt !

Je zal voor je hobby nooit geen ander toestel meer willen ... En wanneer je naar een beurs of tentoonstelling gaat, dan stop je het gewoon in je broekzak !

Groetjes

Marc

[conducteur]

Vandaag deftig leren werken met de witbalans. Dat werkt zeer goed met een gewoon wit blad printpapier. Bedankt voor de zeer simpele truc! Zelf in de meest vreemde omstandigheden zijn de kleuren correct.

[Klaas Zondervan]

Bij een Canon is het instellen van de witbalans in feite nog eenvoudiger. In het menu kun je aangeven met wat voor licht je fotografeert, gloeilampen, TL, helder zonlicht of bewolkt buitenlicht.
In geval van halogeenlampen stel je dus in op gloeilampen, en dan komt het helemaal goed.

Als er veel wit in je foto zit, dan worden de donkere onderwerpen te donker afgebeeld. Ook dat kan je in het menu corrigeren, door de belichting in te stellen op +1/2 of +1 of nog hoger.

Tip als je zo'n camera pas hebt: pak het boekje erbij en speel alles na wat ze daar aan mogelijkheden aangeven. Zo leer je in een avond spelen snel je camera kennen.

[Huugooke]

De 400D heeft een instelling op deelmeting, dat wil zeggen dat er maar een deel van het onderwerp wordt gebruikt voor lichtmeting (zie handleiding).
Als je dat meetgedeelte op de loc richt dan ben je al een stuk verder.
Ergens op dit forum (onder scanner) is een hele discussie over contrast geweest.
Sommige camera's hebben een ingebouwde compensatie voor hoge contrastverschillen (die zwarte loc op een witte achtergrond). Jouw toestel heeft dat niet. Er zijn toestellen die dit oplossen door een reeks foto's na mekaar te nemen en die te combineren.
Door de loc apart te belichten en het wit in duisternis te houden kan je zelf de beste verhouding zoeken.
Zelf spelen met handmatige belichting zal je zelden een goed resultaat geven.

[Huugooke]

en om de "kaderkes" niet te groot te maken, hier een reactie op de verlichting.
Je gebruikt teveel verschillende lichtbronnen.

Het mengen van verschillende lichtbronnen (daglicht, TL, halogeen..) is ten allen tijden te vermijden!!!

Tenzij voor een "special effect" natuurlijk.
Die lichtbronnen hebben een andere kleurtemperatuur: daglicht is blauw, TL is groen, Halogeen is geel. Onze oog-hersen combinatie is te slim en ziet dat niet.

Vertrouw op de automatische witbalans van je camera en beperk je tot ??n lichtbron.

[Huugooke]

Voor het fotograferen van de modellen (ik bedoel wel modelspoor[])
kan je best een ringflits gebruiken. Die licht alles mooi uit.
Bijvoorbeeld de Mecablitz 15 MS-1 digital

[Huugooke]

Topic scherpte:
Hoe meer je inzoomt hoe minder "diepte scherpte" je hebt.
Met je lens op groothoek heb je de meeste dieptescherpte maar ook vervorming.
Probeer eens met een instelling tussen 35 en 50mm

Om ultieme scherpte te bereiken kan je het toestel op diafragmavoorkeuze instellen. Stel het hoogst mogelijke getal in (22?)
De camera gaat nu een heel lange belichtingstijd instellen: dus op statief of ergens vastzetten en een draadontspanner gebruiken (of de zelftimer!)

[Huugooke]

En tenslotte: begint eer ge bezint  (of was dat omgekeerd?)
Nu moet je geen camera kopen, speciaal voor je modelbaan, maar er zijn toch een paar factoren die een rol spelen bij de keuze van het juiste model.
Een paar daarvan zijn: spotmeting en hoog contrast compensatie.

[Huugooke]

Beste voorgaande collega's, over smaken en kleuren valt niet te discussi?ren, maar jullie sturen die mens wel behoorlijk van de klaveren naar de biezen.
Iedereen heeft wel zijn eigen methode of voorkeur voor een bepaald merk, en als je tevreden bent met het resultaat, des te beter.
De cameraproducenten doen hun best om toestellen te maken die in alle omstandigheden een goed resultaat geven. Extreme gevallen zoals hier: een heel groot verschil tussen het donkerste en het lichtste onderwerp zijn voor de meeste toestellen een probleem.
Het probleem wordt zoals hiervoor gezegd in sommige camera's (en niet eens de duurste!) met een bepaalde speciale instelling opgelost.
Witbalans manueel instellen met menglicht is zelfs contra-productief.
De stichter van dit draadje wil graag meer te weten komen over hoe hij goede foto's kan maken van zijn modelspoor: laten we dan beginnen met een paar basisbegrippen te bespreken.

[Havoc]

Voor de witbalans is het nog veel eenvoudiger om in raw formaat je foto's op te slaan in het toestel en de witbalans op de pc in te stellen. In veel programma's kan je dan gewoon de kleurtemperatuur met een slider aanpassen tot je de goede instelling vindt voor jouw lichtbron(nen).