Aangezien Frank Boelens ermee gestopt is en de prijs van de Henckens seinen me nogal hoog lijkt (in vergelijking met de kwaliteit), overweeg ik om eventueel zelf een serie seinen te gaan bouwen....
Ik heb al wel wat websites betreffende Belgische seinen in grootbedrijf kunnnen terugvinden, maar heeft iemand :
- de exacte afmetingen van de verschillende seinen
- links naar site met tips voor bouwen van seinen
- praktische ervaringen (om niet tweemaal het wiel te moeten uitvinden)ivbm. "nuttige" onderdelen
(wil eventueel met optische vezels en ondervloerse led's gaan werken)
Alvast bedankt,
Benny
Had natuurlijk eerst nog eensop de site van Gerolf Peters moeten gaan kijken [:I][:I]...
Maar zijn er nog anderen hiermee bezig ??
Bedankt voor de reclame, dieseltje! Ik wil je wel helpen met extra informatie of zo - stuur maar een mailtje...
Gerolf, ik vind jouw seinen prachtig. En die krokodillen mogen er ook best zijn. Bedankt dat je dat allemaal met ons wil delen op je website. Mag ook eens gezegd worden, vind ik !
Dit ga ik binnenkort zeker ook eens proberen. Wie nog ?
citaat:
Geplaatst door doomslu
Dit ga ik binnenkort zeker ook eens proberen. Wie nog ?
Bij ons in de club is er iemand die zelf seinen etst voor op het project 'station oostende' (mss hebben sommigen onder jullie deze baan gezien op de modelspoorexpo in Mechelen)en om eerlijk te zijn, deze zijn meer dan geslaagd!!!
Ik plaats hieronder een fototje van een niet geschilderd en nog niet volledig afgewerkt maar wel functioneel exemplaar. Zelfs de AVG is functioneel (deze is wel nog niet aanwezig op het exemplaar van de foto, maar in Mechelen was dit wel het geval)
(http://www.mskk.be/images/fotoalbum/oostende/oostende_014.jpg)
Zeg Bruno,
zomaar voor de lol [;)]
Die clubmaat van je interesseertons wel! Kan die ons niet leren etsen?
Ik had ooit eens wat gevonden op een website (ivm dooretsen, onderetsen, lijndikte op je film en zo!) en ben die link kwijt, maar blijf zoeken hoor!
Ik ben op dit moment bezig met 'verkennende voorbereidingen' om zelf te gaan etsen (droogoventje, dubbelzijdig belichtingsframe, misschien ook een nieuwe ontwikkel- en etsbak, ...) Alle info is welkom, dus. Die ge?tste seinplaat is trouwens erg mooi!
Op een andere plaats hadden we het al eens over etsen, gebruikte materialen, ... maar die draad lijkt te zijn stilgevallen. Jammer!
Hallo,
Geerolf, jou seinen zijn prachtig! Thx om je ervaring en techniek te delen op je site. Mooie en vriendelijke site trouwens ook.
Wat de seinen van MSKK betreft, die zijn inderdaad ook prachtig en trouwens perfect op schaal, maar niet iedereen heeft de mogelijkheid om te etsen. Daar zitten we dus met een, voor vele personen, gesloten deur. De oplossing die Geerolf geeft is voor iedere handige Harry zeker doenbaar.
Jou krokodillen zijn fijner dan deze die nu door Carmina uitgebracht werden.
Groeten, Jean-Luc
Ik ben nog steeds op zoek naar nieuwe etstechnieken en leer verrassende dingen bij. Ik zal daar tgt op terugkomen. Maar momenteel is dat wat vroeg.
Wie ervaring heeft met Fe3Cl en citroenzuur (!) mag die hier mededelen.
Ook "omgekeerde elektrolyse" schijnt meer en meer ingang te vinden ivm afwezigheid van schadelijke dampen.
Etsen met salpeterzuur gaat snel maar al je gereedschap moet uit de buurt of er blijft ook niks van over, dat wordt zelfs door de dampen ge-etst!! Om van je longen te zwijgen....
Ja Gerolf, das de moeite die seinen. Prachtig! Dat wordt mijn volgend project voor gure zomeravonden ([:D]). 'k Zal nog wel wat vragen afschieten naar jou richting als het zover is.
Groeten,
Marc
Gerolf, hoe staat het met dat artikel over de zelfbouw van seinen voor MSM? Er is duidelijk (en terrecht!) interesse voor, en zo kan iedereen,ook niet forum-leden of mensen zonder internet, hiervan iets opsteken.
Groetjes Bart.
We zijn met twee personen die de seinen maken bij mskk via het ets systeem, ik ben er ??n van. Bij de seinen van de mskk heb ik ook geholpen maar eerder met de montage ervan en led aansluitingen.
Nu heb ik voor mijn eigen baan ook seinen gemaakt via de ets techniek.
Het zadelmodel zoals er nog in stockem staan, en de gewone rechte model ( niet de laatste versie zoals die van Oostende ), eveneens een oude seinbrug met twee seinen erop en een oud type rangeersein op paal.
Ik maak tekeningen via een GraphicWorks tekenprogramma en belicht dan fotogevoelige messingplaten, gekocht bij conrad. En dan etsen.
Niet alles lukt direct en echt alles op schaal tekenen is ook niet altijd aangeraden ( roosterplaat op schaal valt achteraf gewoon uiteen, te dun )
De seinmast haaks en recht plooien wilt ook soms eens tegenvallen.
Dus er moet hier en daar aan het proces bijgeschaaft worden.
Ik werk niet met lichtgeleiders maar met het type Topled, vierkante smd ledjes waarvan de lens juiste overeenkomt met het sein lichtopening op schaal, en ze zijn nog te solderen.
k'Zal er eens een paar foto's van maken en hier plaatsen als me dat lukt.
Groeten Ludwigdc
Alle vooruit hier een paar fotootjes.
Inrijsein van mijn kopstation.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1952net.jpg)
Uitrijseinen op een seinbrug over twee sporen .
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1943net.jpg)
(//%5BIMG%5Dhttp://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1958net.jpg)[/img]
Nog een uitrij sein maar aansluitende op vier rangeerseinen voor ze het station verlaten .
(//%5BIMG%5Dhttp://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1954net.jpg)[/img]
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1946net.jpg)
rangeerseinen lang achter bekeken .
(//%5BIMG%5Dhttp://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1957net.jpg)[/img]
En van lang voor gezien . (sorry maar deze is niet scherp)
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1949net.jpg)
(//%5BIMG%5Dhttp://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1950net.jpg)[/img]
En hier het bewijs dat niet alles direct lukt h? !
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1941net.jpg)
En de meer recentere sein maar nog in ontwerp, De type 60 achterop de foto heb ik tweedehands in zeer slechte toestand gekocht. De trapjes onderaan en op de neus waren verdwenen. Die heb ik nagemaakt in messing etswerk.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM1953net.jpg)
Als er mensen ( of MSM )ge?nteresseerd zijn wil ik de werkings procedure en benodigdheden eens dieper uit de doeken doen.
Groeten Ludwigdc
Wel Ludwig, je hebt intussen het werk van Gerolf ook al gezien zeker?
Het jouwe is echter even interessant, nu we beelden zien!
Wat mij persoonlijk interesseert is de manier van etsen. Maar ik ben vast niet de enige!!
Dat zou je ons hier al eens mogen uitleggen.
Belichten en ontwikkelen van de messingplaat is ??n ding, door-etsen een ander.
Zoutzuur met zuurstofwater zou goede resultaten geven bij ondiep etsen (printen bvb of nummerborden voor stoomloks) en ik hoorde dus dat ijzer-tri-chloride met toevoeging van citroenzuur niet zeer snel, maar wel zuiver dooretst met weinig "onderetsen" (onder de beschermende laag in dus).
Wat zijn jouw ervaringen?
Dag allemaal,
- Voor het etsen van PCB's (elektronica-printplaten) gebruikte ik vroeger die FeCl-bolletjes, maar dat is toch wel een 'vuiligheid'. Nu gebruik ik al jaren 'fijnetskristal'. Dit is te koop in elektronica-handels, maar ik heb geen idee wat de chemische samenstelling hiervan is. Hoe dan ook, ik ben er zeer tevreden over.
- Net nog een mail van Nico gehad: een artikel over mijn zelfbouw-seinen kadert in een reeks(-je) over 'het Belgische seinwezen'. Er is nog geen verschijningsdatum bekend. De 'krokodillen' - niet die van Carmina [^] komen eerder aan bod. Ik hoop dat ik hiermee niet uit de biecht klap ...
- Ludwigdc: prachtig! Het versterkt mijn voornemens om zelf messing te gaan etsen.
Ludwig,
prachtige seinen !!
Als je hierover je ervaringen kan delen, denk ik dat er heelwat ge?nteresseerden zijn...
Wat moet je aan materiaal hebben om te kunnen etsen ?
Wat kost dit alles ongeveer, en wat is de kost nadien per sein ?
Dieseltje
Geef mij enkele dagen de tijd zodat ik alles eerst eens kan uitschrijven zodat ik niks vergeet en dan met hier en daar een fotootje alles hier in een berichtje plaats ![;)]
Groeten Ludwigdc
Ludwig,
we watertanden al! Net als voor de dingen van Gerolf.
Wat zeg ik???? WE KWISPELSTAARTEN (BINNENSMONDS) [:D]
Ter info :
Hierbij een link met info over etsen van messing :
http://members.chello.nl/j.burgt1/940.htm
Dieseltje
goede link, dieseltje! Di pagina heb ik ineens afgedrukt, en steekt bij mijn groeiende documentatie ...
Heelaba!
Jullie moeten af en toe eens naar de linkpagina kijken...
Daar staat "Bovendam" al maanden in!
Leuke info, maar niet compleet genoeg, over dat etsen.
Ik heb een en ander vergaard maar blijf zoeken.
Sorry voor de late reactie, maar tot nu toe was ik hier nog niet geweest. Heb wel wat ervaring met pcb belichten/ontwikkelen/etsen.
Filmen druk ik af met een laserprinter op calque voor kopieermachines, de meeste papierwinkels hebben dat. Heel scherp en goed contrast. Ruim leeg laten rondom, en dan de 2 stukken uitlijnen en voorlopig vastzetten met wat schilderstape langs 1 kant. Dan een stukje materiaal, hetzelfde als je wil etsen langs 1 kant gelijk leggen met een rand van je film (zodat je dat als aanslag kan gebruiken), en vast-tapen. Dan de andere kant vast tapen aan die aanslag. De schilderstape wegsnijden.
Voor het belichten gebruik ik een zelfgemaakte bak met langs 2 kanten telkens 2 UV-TL buizen van 8W van de electronica handel. De bak is niets speciaal, gewoon 5 houten panelen laten zagen bij de brico en TL steuntjes en ballasten. Verder nog nodig een rand met houten latjes langs 1 kant. Dan 2 glasplaten 3mm dik die iets kleiner zijn dan de bakken. De ene glasplaat ligt op de houten rand, de ander drukt de filmen tegen de pcb. Film met te etsen materiaal ertussen netjes middenin leggen, tweede glasplaat erop en dan de tweede bak er bovenop.
Ontwikkelen vraagt niet meer dan een zakje ontwikkelaar (NaHO), een plastic bak van 1l (ijskreem) en een brede verfborstel met zachte haren. Een doos latex wegwerphandschoenen is zeer nuttig! Niet te warm maken.
Etsen doe ik met FeCl, met een stevige scheut zoutzuur. Concentratie ongeveer 500g FeCl /liter water, ongeveer 0.5l zoutzuur bij 2l etsmiddel. Steeds lucht doorblazen! Ik gebruik een stokoude frigocompressor (met bleeder). Doe niet eens de moeite om te verwarmen, een pcb is ge-etst in 10-20 minuten. Die handschoenen komen hier ook van pas. Die bak is nu reeds bijna 10 jaar oud, ook zelfgemaakt. Let wel op als je dat doet, nylon wordt bros na korte tijd oiv FeCl, gebruik dus pcv.
Dat is nog eens konkreet zie!
Johan, kan je ook eens fotootjes of een schets van je lichtbakje plaatsen?
We zijn op weg naar een nieuw tijdperk...zelf etsen.
Wat geldt voor PCB's is even goed toepasbaar op messingplaat.
Alleen zullen we met jouw "recept" eens moeten kijken hoe diep de onder-etsing wordt.
Dank voor deze bijdrage, Johan!
Euh, ivbm, die lichtbak; glasplaten die absorberen toch het UV-licht ??
[?][?][?]
Wat info over die lichtbak, met de eerste geherschaalde foto's. Ik hoop dat er iets van te maken is...
Gebruikt materiaal:
- spaanplaat 12mm en enkele dm lat van 7mmX7mm
- lampen zijn UV-TL zoals gebruikt voor pcb belichting. Niet echt goedkoop. Sylvania Blacklight F15W/350BL-T8 (UV-A)
- per 2 lampen een voorschakel ballast van 30/46W, de lampen staan in serie met lek een 120V starter.
- gewoon een netsnoer met een schakelaar in zoals voor een leeslamp per bak
- 2 glasplaten van 3mm dik, enkele mm smaller dan de binnenmaat van de bak
De bak zelf is 50cm lang, 25cm breed en 16cm hoog. De lampen staan 11cm uit elkaar. De afstand tot de glasplaat is ongeveer 9cm.
(http://i6.photobucket.com/albums/y241/Quirinus/lichtbak_toe.jpg)
(http://i6.photobucket.com/albums/y241/Quirinus/lichtbak_open.jpg)
Edit: Die bak is gewoon in elkaar gelijmd. Er hangt na al die jaren nog wat tape aan waarmee hij mij elkaar werd gehouden tijdens het lijmen. De foto's hebben wat geleden door het verkleinen en zo, maar het moet toch duidelijk zijn. Het is geen kunstwerk, en AIB-Vincotte zou er ook niet blij mee zijn, maar voor die enkele keren dat het gebruikt wordt onder permanent toezicht werkt het prima.
Voor alle duidelijkheid: de etsbak zet ik er niet op!! Njet.
citaat:
Euh, ivbm, die lichtbak; glasplaten die absorberen toch het UV-licht ??
Jouw reactie kwam toen ik aan het typen was. Ja, glas absorbeert UV. Maar dat is afhankelijk van de golflengte en de dikte van de glasplaat (en soort glas). Reden te meer om die niet dikker te maken dan noodzakelijk. Het enige gevolg dat dit heeft is dat je iets langer zal moeten belichten dan zonder glasplaat. Maar dat weegt niet op tegen het gemak.
Een ander voordeel van de glasplaat is dat je filmen tegen je voorwerp worden gedrukt.
Ik las ergens - O ja, dank je Johan! - het gebruik van plexiglas-platen, ivm UV-doorlaatbaarheid. maar heb daar zo m'n bedenkingen bij: glas buigt veel minder snel en zal dus meehelpen om de "film" ook goed tegen je gevoelige materiaal aan te drukken.
Werkt inderdaad erg goed bij het maken van PCB's, zo'n bakken als Havoc gebruikt. Ik werk zelf ook zo al jaren, al heb ik maar 1 bak en moet ik voor dubbelzijdige PCB's dus 2 keer belichten, zelfs dat werkt, al moet ge goed opletten dat de filmen niet verschuiven tov de printplaat.
Voor het etsen heb ik een grote plastiek bak, zoals gebruikt in magazijnrekken, waar ik een soort dubbele bodem in heb gemaakt. In deze dubbele bodem zitten een hele trits gaatjes, om lucht door te laten. Lucht wordt in de bak beblazen met een compressor (vind ik een zwaar woord voor het ding) zoals onze vrienden de aquariumliefhebbers ze gebruiken in hun geliefde bak. Ook het element in de bak is gewoon een luchtsteen (of hoe heet zoiets) zoals gebruikt in dezelfde aquariums. Voordeel van deze dingen is dat die in de eerste de beste winkel voor dierentoebehoren te krijgen zijn in allerhande maten en gewichten.
Als ets?middel gebruik ik FeCl, ooit eens een grote zak met blokken van dat spul kunnen aanschaffen. Handschoenen zijn wel een grote must en een ondergrond die bestand is tegen dit gevaarlijk spul. Ook goed opletten bij eventuele spetters op uw kleren, of moeder de vrouw is niet echt goedgezind!
Groeten,
Paul
- De uitleg van Bovendam kwam me inderdaad bekend voor, Tony
- Ik gebruik een gewone blacklight, gemonteerd in een kast, om te belichten (20 minuten op 20cm afstand, met inderdaad een glasplaat, uit een fotokadertje, om de folie tegen de PCB aan te drukken). Vroeger heb ik UV-fotospots gebruikt: je lichtbron moet ideaal een punt zijn, en op een behoorlijke afstand van je werkstuk om slagschaduwen en lichtverstroo?ng te voorkomen. Ik ben daarvan afgestapt wegens de hoge kostprijs en de lage levensduur van die lampen.
- Zoals reeds eerder gezegd in een andere draad: ik gebruik w?l inktjet-transparanten, afgedrukt op 'beste kwaliteit': dit geeft voldoende zwarting voor mijn belichtingen
- ontwikkelen doe ik met NaOH 9gram/liter, etsen met fijnetskristal
Ik ben daarnet bij Blokker twee fotokadertjes gaan halen, waarmee ik een dubbelzijdige 'belichtingssandwich' kan maken: glasplaat-folie-werkstuk-folie-glasplaat (het voorbeeld heeft ooit in Elektuur gestaan): mits goed inklemmen kan je het geheel veilig omdraaien voor de tweede belichting aan de andere kant.
Ik heb tevens twee 'ontwikkeltanks' daar gevonden (transparante voorraaddozen van 1200cc inhoud). Het idee van het aquariumpompje had ik ook al, en dit is nu door jullie bevestigd: morgen naar de dierenwinkel dus ...
Ik dacht eraan om warme lucht te blazen (verwarmen van de etsvloeistof en beweging)... is dit een idee?
Ik vrees dat het heel lang gaat duren voor je met warme lucht en een aquariumpomp je etsmiddel op 30?-40? gebracht hebt.
Bij Aitec (electronicaboer in Heverlee) hebben ze zo'n etstankje en daar is een aquarium-verwarm-element bij. Ook eens naar kijken bij de dierenzaak?
Zelf heb ik ooit gedacht om met een verwarmingsdraad te werken die bedoeld is om buizen vorstvrij te houden. Maar nooit geprobeerd (die draad ligt hier wel ergens...).
Zelf vind ik het niet de moeite om mijn etsbak te verwarmen voor die enkele printen die ik maak, hoogstens 1 of 2 tegelijk. Maar als je verschillende seinen op 1 avond wil maken kan dat anders zijn.
Dieseltje: nog een opmerking over die optische vezel. Zelf zou ik dat niet eens proberen. Je kan nu reeds leds in de maat 0603 krijgen. Dat is een luttele 1.6mm lang, 0.8mm breed en 0.8mm dik. Toegegeven, dat is niet gemakkelijk om 2 draadjes aan te solderen (alhoewel je een sein in messing als "massa" kan gebruiken en dus met 1 draad toekomt). Maar die optische vezels in kunststof zijn minimaal 0.25mm kern + een mantel maar de meeste zijn 1mm + mantel. En het koppelen van de vezel aan de led vraagt ook de nodige aandacht. Mij lijkt het simpelder om 2 draadjes van 0.3mm aan de led te solderen, eentje direct aan het metaal van het sein, de ander als "draad" langs het sein naar beneden.
Wel oppassen met leds en seindecoders.
De meeste schakelen naar "min", net als lokdekoders.
De "gemeenschappelijke" kant van de leds is dan wel hun anode, de "plus" dus, die aan het sein verbonden wordt. Met lampjes merk je daar niks van, maar leds zijn helaas nog steeds diodes, en die laten in de verkeerde richting geen stroom door en zullen dan ook g??n licht geven.
Denk ook eraan dat ??n gemeenschappelijke serieweerstand bij Belgische seinen geen zin heeft: er zijn seinbeelden die uit 2 lichten bestaan (dubbel geel, gl/gn hor. en gl/gn vert., of rood/wit)! Ook vergen die kleuren verschillende weerstandswaarden die je waarschijnlijk experimenteel zal moeten bepalen ivm zichtbaarheid. (t? fel is ook weer niet natuurgetrouw!)
Ondertussen zijn er hier al een pak principes en linken naar boven gekomen over etsen. Mijn manier zal ook ver van ideaal zijn maar de tekst hieronder is hoe ik het nu ?foefel?.[:o)]
Eerst en vooral begin ik met zoveel mogelijk foto?s te maken van het gene dat ik wil namaken. Dan, voor zover mogelijk, opmeten. Een wisselmotor of grond rangeersein kan je vlot opmeten, maar een hoge sein is al wat moeilijker. Dan meet ik alles waar ik vanaf de grond bij kan, en neem dan voor, achter en zijaanzicht foto?s
van het object. Via de gekende afmetingen kan je dan de rest er min of meer uithalen.
De zadelseinpalen, waarvan je onder deze topic al foto?s gezien hebt, zijn opgemeten en gefotografeerd te Stockem. En de meer recentere rechte seinpaal komt vanuit het station van Arlon . Het seinbord zelf heeft steeds dezelfde afmeting (120 cm op 150 cm ) maar ik heb al ondervonden dat er variaties zijn in hoogte van de seinpaal zelf.
De opening (cirkel) van de seinlichten zijn ideaal van afmeting, 19cm wat overeenkomt met 2,18 mm op schaal 1/87. Juist van pas voor een led van 2,1mm of de smd TopLeds die ik gebruik, waarvan de lens ook juist overeenkomt.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM0858net.jpg)
Als je de nodige info verzameld hebt kan je beginnen tekenen. Ieder programma waarmee je op juiste afmetingen kan tekenen en die dan ook correct uitprinten zijn geschikt . Ik gebruik ?Graphicworks 3.0? aangekocht via ?Easy computing?. Een simpel programma dat je zelfs op een 486 PC kan draaien. Ondanks dat ik nu zelfs al in bezit ben van een professioneel tekenprogramma, blijf ik voor deze toepassing toch liever met het simpeler en overzichtelijkere ?Graphicworks? werken.
Ik maak gebruik van de messingplaten die Conrad (bestnr: 529060-02 ? 8,33 ) verkoopt. Die zijn voorzien van een fotolaklaag aan beide zijden, maar daar dit een fotolak betreft voor negatieven worden de bij belichting afgedekte vlakken weg ge?tst. Dus start je in dit geval met een zwart achtergrond en teken je al je objecten in het wit.
Als je gebruik maakt van een spuitbus fotolak voor elektronica printen, kan je gewoon op een wit achtergrond tekenen met de objecten in het zwart, dus net andersom.
Je moet dus ook telkens twee kanten tekenen (voorkant en achterkant ) . Wil je ergens een opening (seinlicht, gaten in een raster) dan moet je hetzelfde aan beide zijden tekenen, wil je enkel een reli?f ,half diepte van de plaat dikte 0,3mm = 0,15mm ( plooinaad, rand aan seinbord, ribbels in riooldeksels) dan teken je dit enkel aan de kant waar je het hebben wilt.
Alles op schaal tekenen gaat niet, sommige deeltjes (zoals een roosterplaat) worden dan zo zwak dat ze bij de minste aanraking eruit vallen of tussen je vingers verdwijnen.
Enige ruimtelijke inzicht, hoe je het achteraf allemaal wilt samenvoegen, is bij het tekenen zeker welkom. Je moet bij sommige constructies (zoals mijn seinbrug) de montage tekening , zoals je bij de modelbouwhuisjes vindt, al in je gedachten of op papier voor je hebben !
Om het maximum uit je messing plaat te halen, is het interessant om alle mogelijk lege ruimtes op te vullen met wat ik ?nevenproducten? noem. Klein onderdeeltjes zoals sluitseinen voor op goederenwagons, riooldeksels, stopsein op stootblok enz. En als je dan nog lege ruimtes overhoud vul je die dan ook nog op, zo vermijd je eveneens dat je etsmiddel te vlug verzadigd wordt ( hoe meer je weg etst, hoe vlugger je etsmiddel opgebruikt is). Ik hou een goeie 0,5 mm vrij tussen de objecten.
Dan rest er nog de vraag wat er met je objecten gebeurd, ??nmaal ze los ge?tst zijn. Als je etsbak over een netje beschikt kan je de objecten in de etsbak gewoon naar beneden laten vallen, door regelmatig het netje op te halen kan je ze eruit tijdig uitvissen. Als je een smalle etsbak hebt ( zo?n ??n printplaat model ) zonder net, zoals ik, kan je daar dan niet meer bij of je moet alles eruit kieperen. Dan werk je best op het principe van de gietbomen zoals bij de modelhuisje of vliegtuigen, je zorgt dat alles toch ergens aan vast hangt via een fijn lijntje.
Achteraf moet je dan wel een klein braamtje wegvijlen, dus kijkt uit bij het kiezen van de plaats zodat je er achteraf nog vlot bij kan.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2045net.jpg)
Als je dan denkt klaar te zijn met je ontwerp, print je het uit met een laserprinter op doorzichtige folie, geschikt voor laserprinter. Heel in het begin heb ik nog ontwerpen gemaakt op kalkpapier via een inktjet printer, lukt ook maar met laser is het zwarter, en hoe zwarter het zwart, hoe beter. Als je kan beschikken over een drukkerij infrastructuur zou een fotonegatief eigenlijk het beste resultaat geven.
In het begin maakte ik ontwerpen ter grote van de messing plaat ( 145mm op 215mm), maar de twee geprinte folies bleken steeds, alhoewel miniem bij het op elkaar leggen, een afwijking in grote te hebben.
Door, voor zover mogelijk, kleiner ontwerpen te maken, werd die fout ook kleiner en verwaarloosbaar.
Dan snij je, indien nodig, de folies kleiner en breng ze perfect samen en kleef ze dan met plakband aan elkaar vast.
Let op dat je ze juiste op elkaar legt. Want ja, ik ben nu na een onoplettendheid de trotse bezitter van twee zadelseinen die perfect ge?tst zijn, maar ook perfect in spiegelbeeld zijn, zal misschien ooit nog een colletors item worden ![:I][:D]
Dus eerst even goed nadenken, hoe het ontwerp op de messing plaat moet komen, om correct te zijn !
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2046net.jpg)
Dan is het moment van belichten aangekomen. Als het de eerste keer is zal je beter de juiste belichtingstijd bepalen door middel van kleine stukjes, die je van de messingplaat snij (lukt met een stevige breekmes een paar keer de snijden ).
Bij mij was de belichtingstijd ( 45 sec) een derde van de tijd, dat ik gebruik voor gewone printplaten te belichten.
Je moet dit zelf uitzoeken want ieder lichtbak is anders.
Doordat ze zo weinig belicht moeten worden zijn ze ook zeer gevoelig voor daglicht waar UV inzit. Als je ze koop zitten ze goed lichtdicht verpakt, en bij de volgende behandelingen tot na het ontwikkelen dien je vel (buiten)licht zeker te vermijden. Ook bij het op maat snijden van de plaat moet je opletten dat je de fotogevoelige laag niet beschadigd.
Eenmaal je de ideale belichtingstijd kent kan je gaan belichten, je legt de folie op de glasplaat van de lichtbak en schuift daar het stuk messing plaat tussen. Zorgt dat de folie goed aansluit. Als je een dubbele lichtbak hebt kan je de twee zijden in ??n keer belichten, maar als je zo?n een sukkelaar bent als ik [V], moet je de folie met messing plaat nog omkeren voor de andere zijde te belichten. Gelukkig plakt de folie een beetje aan de fotolaag en zodoende verschuift het zelden bij het omdraaien.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2022net.jpg)
Na het belichten moet je zo vlug mogelijk de messingplaat ontwikkelen, met in dit geval ontwikkelaar (natriumcarbonaat) voor negatieven, Conrad (bestnr: 529052-24 ? 2,07 ) .
Heel vlug zal je het ontwerp zien doorkomen, maar je mag de plaat toch niet te vlug uithalen, fijne details en sommige iets minder goed belichte delen, kunnen na een tijd de plaat heen en weer te bewegen in de ontwikkelaar nog goed komen, het te lang laten inzitten geeft hier geen nadelige invloed . ( het is geen bijtend product maar latex handschoenen kunnen nooit geen kwaad )
Uithalen en afspoelen, nu zal je zelfs al een reli?f kunnen voelen. Vanaf nu zal er niets meer veranderen aan je messing plaat, je kan hem gerust wegbergen en later etsen .
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2051net.jpg)
Het etsen . Ik beschik over een glazen etsbak geschikt voor ??n print of messingplaat iets groter dan een europrintplaat formaat. Het ophangen in de etsvloeistof gebeurt tussen twee spanklemmen in. En uiteraard wordt alles via een aquariumverwarming op temperatuur ( 40 tot 50? ) gehouden en zorgt een luchtpomp voor circulatie. Ik heb nog printen ge?tst in een 2L ijsdoos vast gemaakt aan een ruiterwisser motor die de doos liet op en neer gaan.
Regelmatig draai ik de plaat in de bak om, voor een zo gelijkmatig mogelijk etsvoortgang te hebben over mijn hele plaat. Als er dan toch delen zijn die vlugger klaar zijn, haal ik de plaat eruit, knip de delen die klaar zijn ervan, en plaats de rest dan terug.
Als etsmiddel gebruik ik fijn etskristal ( natriumpersulfaat, wit poeder ) van Seno ( plaatselijk electrohandel ? 8 voor aanmaak van 1L ). ( handschoenen !!)
Als alles ge?tst is spoel je alles af met water. Nu zal je zien dat er een blauwe laag op de messing zit (fotolaag), die moet er ook van. Zeker als je iets gaat solderen, anders geeft de latere verf die erop komt geen goede hechting. Die fotolaag lost op in thinner .
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2023net.jpg)
En nu kan je beginnen te monteren en plooien. Ikzelf moet nog iets beter vinden op het plooien van mijn U profielmasten, daar de plooinaad niet altijd op dezelfde lijn plooit, en zodoende de ene kant van de U mast breder is dan de andere kant. Zodoende komt dan de achterkant met de treden schuin te staan, het valt maar op als je het van boven bekijkt maar tja het gedacht alleen al ?.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2039net.jpg)
Zoals ik al zei gebruik ik smd topleds, dit verkies ik boven de optische vezels, die een te klein lichtpunt generen
en de leiding zelf is niet realistisch. Voor bedrading gebruik in koper wikkeldraad van een afgedankte relais.
Ze zijn ge?soleerd en fijn , door aan de draaduiteinden het rode hars een beetje weg te krabben kan je ze solderen.
Ik tors ze dan een beetje samen en lijm ze dan in een binnenhoek van mijn seinmast, na het schilderen zie je ze niet meer zitten. Eigenlijk een beetje te proper want in het echt zie meestal enkele zwarte kabels lopen.
Je kan een draad uitsparen door de mast als gemeenschappelijke (pos. of neg. naargelang de sturing ) te gebruiken, die verbind je dan met de onderkant van de mast.
Eenmaal onder de baan soldeer ik ze dan direct aan een stukje gaatjesprintplaat, daar komen ook de voorschakel weerstanden op en van daaruit verder met dikkere draad.
Zoals al eerder vermeld in deze topic moet je de waarde voorschakel weerstand een beetje proefondervindelijk zoeken. De verschillende kleuren moeten uiteindelijk even sterk oplichten.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2043net.jpg)
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2041net.jpg)
Rood, oranje (nmbs geel ?), groen gebruiken een spanning van rond de 1,8 tot 2Volt.
Het witte led werkt op een spanning van 4 ? 4,5 Volt.
De seinen worden bij mij gestuurd door een 5Volt spanning.
Voor de rode led gebruik ik een weerstand van 1Kohm, want die brandde anders te vel.
Voor groen en oranje een weerstand van 330ohm. En voor de witte led ook ene van 330 ohm ondanks het hier maar een 0,5 volt betreft, maar de witte led is anders een echte spot, veel te straf.
De Topleds zijn verkrijgbaar bij conrad (bestnr: LHT674 Rode led 153709-8A ? 0,16 / LGT670 Groen led 153415-8A ? 0,14 / LOT670 Oranje Led 153404 ? 8A ? 0,15 / LWT676 Hyper Wit led 153604 ? 1,44 .
En je kan ze vastlijmen met secondelijm zonder dat er een witte damp op de lens achterblijft.
K? Zal nog wel het een en het andere vergeten zijn maar hier heb je toch al iets.
Groeten Ludwigdc
En o ja, als de kapjes op de seinlichten gebruik ik zwarte krimpkous van rond de 2 mm dia. Die sij ik dan schuin af plaats ze op de lens van de led in het gaatje van de seinplaat en laat er dan een druppeltje plasticlijm in vallen.
Groeten Ludwigdc [;)]
Prachtige cursus Ludwigdc. Bedankt voor de goeie idee?n, het meeste is voor vele zaken bruikbaar eens je de techniek onder de knie hebt. Misschien kan MSM eens meer aandacht besteden aan zo'n zelfbouw projecten.
Ja jongens, en ik dacht dat ik het kon: MEET THE MASTER: LudwigDC!
Ik heb met v??l interesse het etsverhaal gelezen, en ik denk anderen ook. Ik weet nu dat ik wat het etsen betreft op de goeie weg ben, maar nog ietsje verder moet experimenteren.
Tony, Nico, ... : hier is een nieuw redactielid voor MSM - zeker te contacteren (maar iets zegt me dat dit al gebeurd is ...)
Ere aan wie ere toekomt,
Gerolf, de jouwe mogen best gezien worden!
Intussen hebben niet-lezers van MSM wel mooi gratis een artikel over seinen bouwen[:(!]
Mooi werk, Ludwig!
Jij werkt met fotoNEGATIEFlak zie ik. Heb je daar betere ervaringen mee, of is dat om inkt (toner) te sparen?
Wat kost nu een belgisch seintje zoals bijvoorbeeld Ludwigdc hier demonstreerd? Ik bedoel daarmee: vanaf welke hoeveelheid loont het om te investeren in etsmateriaal en toebehoren?
Ludwigdc: ben jij eventueel bereid om geetste platen van belgische seinen te verkopen en hoeveel zou jij dan vragen voor een bouwsetje (electronische componenten al dan niet meegeleverd) ?
Zeer interssante bijdrage. Ik heb het met heel veel aandacht gelezen.
Maar ik blijf wel met ??n vraag zitten. Waar ga je na het etsen met alle restafval naar toe? Naar het containerpark. Zijn die wel bereid om deze afval aan te nemen als ze weten wat het is. En weggieten lijkt me geen aanvaardbaar en correct idee.
Locomotion.
Locomotion, ik pleit schuldig [V] Ik heb tot nu toe mijn etsresten in het riool laten belanden. Als er mensen een meer mileuvriendelijke oplossing weten: ik wil me graag verbeteren!
Hoi, hoi...., rustig aan jongens ook niet overdrijven met de lof h?.
Ik heb niet alle dagen zo'n heldere momenten hoor ![:D]
Aan idee?n heb ik geen gebrek, maar ik heb steeds tijdgebrek voor al die idee?n uit te proberen of te maken. Gezin, job, nog een hobby als muziekant waarbij ik soms in het buitenland vertoef (die hobby financiert momenteel een beetje men trein hobby). En in de gaatje daartussen schiet ik mijn dan naar mijn zolder .
Dus als antwoord aan Bart, sorry maar momenteel zie ik het niet zitten om voor derden te gaan produceren.
Een etsbak (plastic, met verwarming en pomp) heb je al van een 65 euro (velleman), een lichtbak kan je vlot zelf maken en een timer (crono) heeft iedereen wel ergens .
Van de zadelseinen haal ik er 12, en van de recentere rechte sein 16 uit een messing plaat. De kostprijs per sein, messing plaat, etsmiddel, ontwikkelaar(doe je heel lang mee), leds : 3,5 ? 4 euro per sein.
SecondeLijm, verf, soldeer, koperdraad(recup)zijn niet meegeteld daar we dat toch meestal in huis hebben.
Voor die prijs heb je dan ook nog die nevenproducten waarmee je de gaatjes opvul (rangeersein, sluitsein, riooldeksels, wisselmotor,enz).
Bij het monteren gaan er ook vlug ettelijke uren in kruipen, ofwel moet je beginnen vereenvoudigen, maar dan zie je seinen er net uit zoals die van Henckens.
Eerst soldeerde ik alles, maar nu worden ze voor 90% samengesteld met secondenlijm, even stevig en properder.
Tony en Locomotion, in mijn dagelijkse job ben ik al jaren vooral met elektronica (radar en navigatie systemen) bezig, en daar maken we regelmatig kleine projecten (aanpassingen). Heel vroeger heb ik ook nog fotogevoelige printen gemaakt met de spuitbus. Daar die meestal slechte resultaten gaf (je weet niet echt of je overal wel genoeg lak gespoten hebt), ben ik daar al jaren van afgestapt. Elektroprinten worden steeds fotogevoelig gekocht en dus was de stap naar die messingplaten met fotolak logisch.
Ik teken altijd in funtie van zoveel mogelijk etsmiddel te sparen, dus bij elektronicaprinten gaat dit dus veel zwart geven. Maar om de inkt te sparen... ik zal het hier niet zwart op wit zeggen maar om eerlijk te zijn, thuis heb ik geen laserprinter[V]. Het kwijt geraken van de etsmiddel, als wij ets afval hebben op mijn werk, dan hebben we daarvoor plastieke tonnen voor allerlei schadelijk vloeibaar afval, die dan opgehaald worden.
Dus,zelfde verhaal als de laserprinter[:o)]...ik zal het eens moeten navragen in mijn plaatselijke containerpark want ik heb geen idee !
Groeten Ludwigdc
Al bij al een leerrijk verhaal, Ludwig! Reken maar dat daar nog een staart aan komt...
Waar haal je die gevoelige messingplaten trouwens?
Ik geloof dat jouw extra uitleg bij velen de goesting heeft wakker gemaakt!
De messingplaten komen van bij Conrad (bestnr: 529060-02 ? 8,33 )
WWW.Conrad.be . Dit is een duits postordebedrijf die ook in Nederland aktief is. Je kan Online bestellen en alles laten toekomen
in een Kialapunt (pompstation, krantenwinkel waar je ook 3suisse, laredoute en dergelijke dingen kan laten toekomen) . Zie WWW.Kiala.be voor het dichtse punt in je buurt. Dan geef je conrad de winkelpunt code door en dan sturen ze je bestelling daar naartoe.
(twee weken levertijd)
Groeten Ludwigdc
Waw ... thx Ludwig
Zijn er soms die hun schema's, digitale versie van de films van de van de hand doen of te delen ?
Mvg,
Ronny[8)][8)][8)][:)][:)]
Ronny (en anderen), ik zou de Corel-tekening van mijn lichtseinen kunnen posten op vb. het yahoo-forum of op mijn eigen website.
Voor mij persoonlijk is dat geen bezwaar, maar ik weet niet of de ploeg van MSM daarmee gelukkig zou zijn: er gaat immers een artikel hierover verschijnen (nog niet onmiddellijk), met tekening, gebruiksaanwijzing, ...
Gerolf,
Ik ben toch lid van MSM. Dat kan Tony bevestigen. Gaan de tekeningen in MSM correct op schaal zijn ? Gaan zijn ze zuiver gepubliceerd worden ? Om eventueel in te scannen ?
Digitaal bekomen zou heel indeaal zijn, maar dat kan MSM misschien realiseren door een webpagina te openen die enkel door door MSM-abonnees kan geopend worden door ieder MSM-lid een individueel paswoord te bezorgen.
Dus, Tony, iets om over na te denken !
Groeten,
Ronny[8)][8)][8)][:)][:)]
Ik ben zelf geen lid van MSM, maar koop tot op heden nog steeds alle nummers los (ja, ik weet het, dat is dom ...[V]). Op die manier zou ik, zoals wel meer mensen, geen toegang hebben tot zo'n database [:(] dat lijkt me niet geheel fair...
Anderzijds: de tekeningen in MSM zouden inderdaad op schaal en scan-klaar zijn.
Juist Gerolf,
Je hebt gelijk. Er zijn veel mensen die MSM in een dagbladwinkel kopen omwille van dat ze een exemplaar zonder kreuken kunnen kopen.
Misschien een code vermelden in MSM voor diegenen die het kopen ook kunnen downloaden van het internet.
Groeten,
Ronny[8)][8)][8)][:)][:)]
Ik ben d'er ook nog zo een, die alle nummers (vanaf nummer 0) los is gaan halen ....[V][V]
Verder ale lof voor Ludwig, toen ik deze topic lanceerde had ik nooit gedacht zoveel, en zulke praktische, info te krijgen, thanks !
Dieseltje
dit is nu misschien geheel naast het onderwerp maar misschien een ideetje voor de dienst abonnementen: Geef abonnees de mogelijkheid om via coupons hun MSM bij de plaatselijke dagbladhandeleer af te halen. Scheelt voor MSM in portkosten en de abonnee heeft 99% kans op een ongeschonden exemplaar. Ik ben echter nog steeds tevreden van mijn postbode: nog geen enkel ongeschonden exemplaar sinds no. 0!!!
Wat downloadbare artikelen betreft, daarover werd al gesproken mbt de KIS-reeks.
We zullen daar een oplossing voor moeten vinden, ja!
Persoonlijk vind ik ook dat de digitale file veruit superieur is, scanfouten heb je dan ook niet. We gaan dat bestuderen...
citaat:
Geplaatst door dikken
nog geen enkel ongeschonden exemplaar sinds no. 0!!!
Typfout? Anders heb ik wel medelijden met je, al 38 geschonden msm's in je collectie [:o)]
tja da krijg je als je je berichten niet overleest voor je ze post[:I][:I][:I]!
inderdaad moet dat zijn: geen enkel geschonden exemplaar!
Als je files digitaal wil beschikbaar stellen, dan moet dat wel in een formaat gebeuren dat iedereen kan gebruiken! Niet iedereen werkt met Corel of Autocad. Meest bruikbare is .pdf in dit geval. En het beste kan je in beide richtingen een soort "meetlat" zetten zodat als je het afdrukt je direct kan controleren of de maten wel correct zijn.
Zwijg mij van de post. Hoe sneller die mannen failliet zijn hoe beter. Tijdschriften met de rug dwars gebroken (200 paginas dik en ingelijmd), weken later toekomen, opengedaan en gelezen, als ge iets naar Noorwegen stuurt komt het 3 weken later terug met "adres ongekend" (maar dan in het frans vanuit Mons), nooit toegekomen etc. En nu een pakje dat ze niet kunnen bestellen "voor ongekende reden". Lees, ze hebben geen goesting om hun g*t van hun stoel te heffen. Waarschijnlijk zit het ergens bij de douane, die er eigenlijk niets mee te maken hebben, maar ze moeten die politiek benoemde incompetente zeveraars toch ergens mee bezighouden.
Ik heb nog nooit een beschadigd exemplaar gekregen. Altijd mooi ingepakt in plastiek en netjes in de bus gestoken. Zelfs regen onderweg met postbode heeft nog geen enkel exemplaar beschadigt. propertjes zo
jan
Hadden we het niet over mooie Oostendse seinen...?
Maar deze vorige kommentren zijn wel inetressant om te weten.
Ik heb de mini cursus etsen gelezen. Ga alvast toch een lichtbakje maken hoor Trouwens de club kan er maar wel bij varen. Puik werk goede info [:D][8D] Jajaj er valt hier op het forum heeeeeel wat te leren. Maar etsen van armseinen das nog wat anders zekers niet? Toch proberen en blijven proberen het zal lukken . Dat overbrengen van de digfoto op folie ( juiste schaalverhouding) daar heb ik wel prob. mee De verhoudingen ??? maar ook dat zal opgelost raken weet het zeker ! Trouwens kan hier altijd vragen overstellen niet ??
Mijn etsmateriaal is intussen wat 'actueler' geworden: lichtdichte droogkast, dubbelzijdig belichtingskader nog te bouwen, etsbak verwarmd en belucht, ... ik kan gaan experimenteren met zelfgesprayde messingplaten: wordt vervolgd, hoop ik!
(http://home2.scarlet.be/gerolfp/constructie/bitmaps/etsbakg.jpg)
Gerolf en alle anderen
Ik volg pas nu deze schitterende toppic, en kan hier alleen nog maar iets bijleren en weinig an toe voegen.
Ik lees echter ??n pagina terug dat je de etsvloeistof + resten in de riool giet. Dit zou je niet mogen doen. We hebben dit met ze'n allen jaren lang gedaan en we kennen het resultaat.
Neem eens contact met OVAM en vraag hen wat je ermee moet aanvangen.
De Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest Stationsstraat 110 B-2800 Mechelen
Tel 015/284.284
info@ovam.be
http://www.ovam.be
Stel daar uw vraag of richt u tot de Vlaamse infolijn, en laat het hen uitzoeken.
Wanneer je zoveel moeite doet om zelf te etsen, dan denk ik dat je ook moeite moet doen om je afval op een correcte manier kwijt te geraken.
Loco
Loco, je hebt uiteraard gelijk wat mijn slechte afvalbeleid betreft. Ik heb intussen een email naar OVAM gestuurd. Ik zal jullie de reactie laten weten!
Gerolf, heb je soms ook een circulatiepomp erbij staan met daarin een warmtewisselaar? Ik denk bvb aan ontwikkelmachines voor film en papier die zo op temperatuur worden gehouden, zonder de beluchting wel te verstaan, want in dat geval (fotochemicalien) oxydeerdt de boel...
Tony, dat fotootje is er een van een etsbak. Ik denk niet dat oxidatie daar een grote rol in speelt.
Het verhaal dat je (deels) vertelt over warmtewisselaars en zo gaat wat boven mijn petje, en ik meen dat het niet van toepassing is hier. Maar misschien moeten we het daar eens via persoonlijke mails over hebben.
Ik snap het al, Gerolf, mijn stomme schuld: ik heb weer met halve woorden gesproken[;)]
Ik bedoelde dus dat met een aquariumpompje voor circulatie en een verwarmingselementje (waar dan ook, in het bad of op een leiding) een homogenere temperatuur gaat heersen in je etsbad.
Wat het regelmatige etsen natuurlijk ten goede zal komen.
Vraag is nu, of extra zuurstoftoevoer met een luchtpompje het etsen eventueel zou versnellen?? Ik ben niet goed in scheikunde...
Lucht doorpompen heeft 2 werkingen:
- dit versnelt het etsen door de betere circulatie. Er wordt steeds "vers" etsmiddel aangevoerd en opgelost CuCl afgevoerd.
- voor enkele etsmiddelen geeft de extra zuurstof inbreng een "regeneratie" van het etsmiddel. Als ik mij goed herinner (lang geleden eens gelezen en nooit meer teruggevonden) is dit het geval bij FeCl3 + H2O2 + HCl. Maar ik herinner mij niets meer van de concentraties die nodig waren en de temperatuur was ook belangrijk.
Dat aquariumpompje is naar mijn mening alleen nuttig voor de circulatie - en dus een vergroot en homogener contact tussen vloeistof en de te etsen plaatsen. De circulatie zorgt er ook voor dat de hele vloeistof een meer homogene temperatuur en dus ets-snelheid heeft.
De 'regeneratie' waar Havoc het over heeft is niet van toepassing door het beluchten: H2O + O2 <> H2O2 ! Zuurstofwater (H2O2) is iets heel anders dan water met lucht erdoor ...
Je kan wel je etsmiddel terug 'activeren' door er zuurstofwater en zoutzuur aan toe te voegen, maar ik ken de juiste werkwijze hiervoor niet, misschien is dit iets proefondervindelijks... (deze 'activeing' is misschien een gedeeltelijk antwoord op Loco 's terechte recyclage-opmerking - OVAM heeft trouwens nog steeds niet terug-gemaild ...)
citaat:
Zuurstofwater (H2O2) is iets heel anders dan water met lucht erdoor ...
Weet ik ook wel Gerolf. Dat is wat ik mij ervan herinner, het moet nu meer dan 15 jaar geleden zijn dat ik dat gelezen heb. Trouwens dat zuurstofwater moest een serieuse concentratie hebben want ik ben dat toen gaan vragen bij de apotheker en die had die concentratie niet in huis.
citaat:
Weet ik ook wel Gerolf.
Met excuses, Johan: het was omdat je het in ??n zin had over beluchten en zuurstofwater dat ik me liet 'vangen' om te reageren. Dat je 'straffer' zuurstofwater nodig hebt wist ik niet.
Ik wordt wel hoe langer hoe meer benieuwd naar een antwoord van OVAM op mijn email van 2 weken geleden... [:(]
Maar die stoot van zuurstofwater (waterstofperoxyde, H2O2) en zoutzuur toegevoegd aan ijzertrichloride heb ik elders gelezen, niet lang geleden. Ik zoek dat even op en laat iets weten.
De Walen janken om een artikel erover in MSM...
't Zal voor de Vlamingen wel zeker even interessant zijn zekers[?][:)]
Pas op h? Tony, of dat wordt nog een communautaire kwestie...
Als je die info terugvindt Tony mag je dat zeker laten weten.
http://circuitsonline.shockmedia.nl/artikelen/view/14/3
De Nederlandse site "circuits on line" stelt die methode voor omdat naar het schijnt het ijzertrichloride binnenkort ook al niet meer mag verkocht worden[V]
Oops, dus je hebt in dat geval geen FeCl3 nodig. Waarschijnlijk 2 "recepten" door elkaar gehaald.
Nog wat gezocht op het net, en de verhoudingen die ik daar vind zijn sterk verschillend van die nederlandse site. HCl:H2O2:H2O 1:1:2 als je vertrekt van 30% HCl en 30% H2O2. Die 30% H2O2 kan kloppen, de apotheker wou me die concentratie niet verkopen!
Dat FeCl3 verboden was wist ik nog niet. Snel een voorraad indoen.
EDIT: wat tipfauten eruit gehaald
Hier misschien nog niet, maar in NL blijkbaar wel ("reeds")[:D]
De wetgeving voor alle elektronica en milieu wordt strenger. Binnenkort zullen we ook loodvrij moeten gaan solderen (stond in de vorige Elektuur)
Dat had Johan enkele tijd geleden geloof ik ook al gepost, maar het kan geen kwaad er eens aan e herinneren natuurlijk[;)]
Wat chemisch afval betreft, misschien ??n goed nieuwtje: de ontwikkelaar voor foto-positief-platen is doodgewone gootsteenontstopper. Die mag dus w?l door de gootsteen (mooi meegenomen onderhoudsdosis[:)])
WAARSCHUWING: van dat ijzerchloride " mag niet meer verkocht worden" klopt. Waarom niet ? wel wij ( LVM chemie) gebruiken dit als katalisator. Aan de lucht blootgesteld onstaat een reactie die warmte als resultaat heeft. Het goedje is heeeel giftig. Als wij het laden in het reactorvat zijn wij helemaal ingekleed in speciale pakken met maskers op. Het is zwart. Bij kontakt met de lucht wordt het bruin ( kan wel gebruikt worden in de modelbouw om roestkleur te verkrijgen of na te imiteren.
Het wordt lucht en waterdicht opgeslagen. Alle goederen in kontact gekomen met het goedje moeten speciaal behandelt en verwijdert worden.
Ik schrijf dit maar om U te waarschuwen NIET lichtzinnig om te gaan met dit goedje. Het is hoogst giftig en absoluut milieuonvriendelijk.
Anderzijds kan het koper aantasten en kan gebruikt worden voor het etsen. Ook is er gesproken van HCL ( zoutzuur) Dit produkt vloeibaar kan ik gratis krijgen als personeelslid. OPGEPAST !!! in gasvorm kennen we het allemaal als mosterdgas ( WO 1) Jongens, aub ik smeek U , ik kom dagelijks in kontakt met die produkten Gebruik Uw gezond verstand Dit zijn zeer TOXISCHE stoffen Spring er niet lichtzinnig mee om Voor inlichtingen stuur een mailtje oke [:D]
Het is niet voor niets dat Greenpace de chloor produkten wil verbannen zien
Mijn vraag sluit denk ik hier het best op aan. Ik ben volop bezig met voorbereidingen om messing te etsen. Ik heb al eerder een (mislukt) proefstukje gemaakt, en nu zie ik dat dit misschien aan de ontwikkelaar kan liggen:
De messingplaatjes die ik gebruik komen van Conrad en zijn fotonegatieve platen. Op mijn ontwikkelaar (Natriumhydroxide) zie ik op de verpakking dat die bedoeld is voor fotopositieve lak. Toch is de negatieve coating behoorlijk en snel ontwikkeld geraakt.
Bestaat er ontwikkelaar voor negatieve lak? Maakt het verschil?
NB. Er zijn nog tal van andere mogelijke oorzaken waarom mijn proefstukje mislukt is, maar dat van die ontwikkelaar wou ik uitsluiten...
Hallo Gerolf,
Het zal waarschijnlijk aan je ontwikkelaar liggen, je moet bij die messingplaten van conrad de ontwikkelaar (natriumcarbonaat) voor negatieven, Conrad (bestnr: 529052-24 ? 2,07 ) gebruiken .
Vergeet ook niet dat je bij het tekenen, alles ook al negatief moet tekenen, dus wat moet blijven doorzichtig (wit op computerscherm), en wat wegge?ts moet worden zwart. Net het omgekeerde dan bij het vervaardigen van een gewone printplaat schakeling.[;)]
Groetjes Ludwigdc
Aiai, natriumcarbonaat ipv hydroxide ... waarom heb ik dat niet eerder geweten ... [:(]
Dus 'soda' ipv 'bijtende soda' eigenlijk [:I]Nu, hydroxide lijkt me een stuk sterker alkalisch, en zou best ook het gewenste effect kunnen hebben, en sneller. Ik ga het toch proberen met de NaOH.
Dat van die negatieve transparanten had ik al door, hoor Ludwig [;)]
Stel dat het niet werkt met de hydroxide, weet ik in ieder geval een alternatief. Bedankt, man!
M?t de natriumhydroxide, maar
iets te kort belicht,
iets te lang ontwikkeld
... en iets te lang in de etsbak gelegen ... [:I]
een fotooke getrokken "recht uit de etsbak" ...
maar toch niet slecht voor een eerste poging, dacht ik [8D]
(http://meb.gerolf.be/debouw/bm/fietsg.jpg)
Het is alleen jammer dat het sein verandert is in een fiets tijdens dit proces[:D][;)] Of zijn dit de nieuwste Belgische Seinen, iemand op fiets die de trein vooruit is, om voor eventueel gevaar te waarschuwen?
Wim
Het lijkt behoorlijk off-topic, ja, maar toch was er tevoren in deze draad al een stevige 'boom' opgezet over etsen ... vandaar [;)]
mooi resultaat, dat belooft voor de toekomst.
KURT
Komt dik in orde, zo te zien....
Alleen het eeuwige probleem van belichten en ontwikkelen h?.
Het etsen zelf is kinderspel als de belichting OK is.
En een erg goede film natuurlijk...
Terug over de lichtseinen: als er interesse voor bestaat kan ik mijn tekeningen publiceren op mijn website, waarvan ze dan te downloaden zijn.
Ik heb ermee gewacht tot de verschijning van het artikel in MSM, zo'n beetje in afspraak met de redactie.
Welke bestandsformaten zijn interessant?
.jpg, .gif, .tiff (resolutie 300dpi? 600dpi?)
.cmx (CorelDraw)
.dxf (Autocad)
... Alledrie? Nog andere?
Hoi Gerolf,ik heb net je artikel gelezen in MSM,dit is werkelijk prachtig!![:p]
Alleen voel ik mij nog niet direct geroepen om zo'n seinen gaan na te bouwen,al zou ik het wel h??l graag willen!!
Ik mis hier de nodige ervaring nog.
Het PDF formaat is misschien het meest bruikbare. Is gebruikelijk in electronicabladen voor print-layouts. Oef, nu moet ik MSN niet inscannen en bijwerken...
Is gebeurd, in autocad (op vraag van onze zuiderburen) en acrobat:
http://meb.gerolf.be/spoorweg/zelfb/nsein.htm, onderaan de pagina staan de download-links
Ik heb er de krokodillekes ook maar ineens bijgezet [;)]
Yow,
Chapeau met je artikel Gerolf.
Groeten, Jean-Luc
De tekeningen zijn intussen blijkbaar al 55 keer gedownload (18 keer .dxf, 37 keer .pdf)
Ik denk te kunnen stellen dat we zoiets vaker moeten doen.
Schitterend artikel.
Ik ben 1 van de zoveel die het al gedownload heeft.
Groetjes Wouter
inderdaad mooi artikel.
voor herhaling vatbaar.
KURT
citaat:
Geplaatst door glamo
voor herhaling vatbaar.
Ik bedoelde: als er een tekening in MSM verschijnt (railplan, onderdelen, ...) lijkt het niet slecht om die ook 'downloadable' te maken ...
Zonder meer "fabelhaft"!
Niet teveel ... dromen Gerolf.
citaat:
Geplaatst door jean-luc
Niet teveel ... dromen Gerolf.
Waarom niet? Ik denk dat vb. via de website van MSM meer mogelijkheden zijn dan dat er nu benut worden.
Maar we gaan met deze discussie wel off-topic. Nieuwe draad openen?
Hallo Gerolf
Een vraagje, Hoeveel kost het om die seinen te maken
En hoeveel kost het om zo'n Krokodil te maken.
Ik ben geintereseerd in die seinen maar ik ben niet zo handig.
Ik zou graag seinen van u kopen als dat gaat ten minste
Groetjes, Frank [:)]
Tja, Frank ...
Materiaalkosten sein: 5 Euro
Materiaalkosten krokodil: 50 Eurocent
Bouwtijd sein: 10 uren
Bouwtijd krokodil: 2 uren
Dus: door ze te laten maken, ga je geen kostenbesparing doen. Ze bestaan beide gebouwd in model en kosten dan pakweg 30, resp. 5 Euro.
Echter: voor die kleine materiaalkost - waarom probeer je het niet zelf? Voor het zelfbouwen wil ik je wel wat op weg zetten. Stuur me maar een mailtje ...
Hallo Gerolf
Ik heb al geprobeerd om ze te maken en dat is ??n grote mislukking geworden maar als ik tenminste 1 of 2 seintjes heb dan kan ik eens kijken hoe ze gemaakt zijn dan zal het wel lukken.
Nu met kerstmis dan ga ik weer een aankoop doen van trein materiaal
Dan kan het zijn dat ik er 1 of 2 koop
Groetjes, Frank
In welke fase liep het fout, Frank ?
Hallo iedereen,
Gerolf, ik heb al uw afleveringen gelezen, en moet zeggen dat je zeer goed uw plan getrokken hebt. Dit is het mooiste bewijs dat iedereen met de nodige motivatie en technisch inzicht ( wat je als praktiserende modelspoorder toch hebben moet ) etsen kan !
Naar aanleiding van je eerste artikelen over het maken van seinen zonder etsen, haalde ik nog eens mijn eerste zelfgemaakte seinen boven.
Deze seinen zijn ook gemaakt zonder etsen, een beetje op dezelfde manier als die van Gerolf, maar de mast is volledig anders .
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2763.jpg)
Ik vertrek vanuit een rechthoekig messing profiel van 5mm op 2mm.
Dit is iets te groot maar toen (ik spreek van een dik 10 jaar terug ) vond ik maar drie maten in die rechthoekige profielen, en deze van 5 op 2mm was het dichts bij de werkelijkheid.
In die profiel worden er dan openingen geboord, volgens de uitsparingen die je gaat maken. Dan vijl je met naaldvijltjes de geboorde gaatjes tot een perfecte rechthoek. Zie foto van de mast.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2766.jpg)
De seinplaat en twee platforms worden uit een messing plaat gesneden. Ruw met de schaar, en dan op maat gevijld.
De twee platforms rusten op twee platte profieltjes van 1mm breed, die vertikaal aan de mast gesoldeerd of gelijmd worden.
Leuningen op de achterste platvorm en trapjes aan de mast zijn van een rolletje messingdraad gemaakt van 0,5mm, vind je in elk doe-het-zelf zaak.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2767.jpg)
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2768.jpg)
Seinlampjes zijn led's van 2,1mm , dus als je gaatjes boort van 2mm in de seinplaat, en een beetje bij vijlt passen ze er zeker in. De lampkapjes zijn terug schuin afgesneden krimpkous van 2,4mm.
Ik heb ondervonden dat bij mijn lokale elektronicawinkel, geen zo'n kleine krimpkous meer indoen, maar je vindt ze wel nog bij conrad.
Voor bedrading gebruikte ik toen ook al spoeltje koperdraad van een defecte relais. De mast kan je gebruiken als de gemeenschappelijke geleider.
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2769.jpg)
(http://i6.photobucket.com/albums/y213/Nanlud/HPIM2770.jpg)
De messing profielen en plaat vind je in sommige modelbouw winkels.
Ik dacht hoe meer idee?n hoe beter.
Groeten Ludwigdc
Op alle gebied vervelend[:D]
HET KRUISJE WERKT NIET.[V](BIJ MIJ TENMINSTE)[:)]
wim
nog sterker nu is het zelfs weg ????[:(!]
Jawadde Ludwig, dat zijn seinen die ook mogen gezien worden. Knap vakwerk.
Knap werk, Ludwig! Ik wist al wel dat je knappe dingen kon, maar het is altijd mooi om ze nog eens te zien.
Bedankt voor je ets-complimentje, trouwens ... [;)]