Beste forumgenoten, ik heb een vraagje
Mijn volledige treinbaan is voorzien van de sporen en de elektriciteit, aleen met de afwerking ben ik nog niet begonnen, volgt later. Maar ik merk dat bij heel warm weer zoals de afgelopen dagen geweest is, mijn ene stuk rechte rails (dubbelspoor) van zo'n 4 meter lang wat kronkelig gaat liggen, ik heb gebruik gemaakt van flexibele rails, en ik heb tussen de verbindingen wat speling (zo'n) 1 a 2mm gelaten om het uitzetten ervan op te vangen, maar ik krijg dus nog wel die kronkelingen, hoe komt dit? ik moet wel zeggen dat de sporen voorlopig gewoon vast liggen met nageltjes, om de 30 cm. Ze zijn nog niet voorzien van ballast, ik denk dat dat misschien nog meer stevigheid zal geven, om alles mooi op zijn plaats te houden, of ben ik mis??
Of wat is de oorzaak?
Hallo Bjorn,de warmte is hier (uiteraard) de oorzaak.Welk soort rails heb jij? en welk merk? en ligt jouw baan op zolder? Dat zijn namenlijk allemaal faktoren die kunnen meespelen.Maar als je flex rails gebruikt hebt en aan de aaneenzetting een spelling van 1mm gelaten hebt (2mm is wel echt veel) dan zou dat toch niet mogen kromtrekken .Nu als je exact weet hoeveel speling je hebt en nagemeten hebt hoeveel je rais zijn uitgezet kan je daar rekening mee houden.Ik denk wel dat je rails niet meer 100% op hun originele lengte gaan terugkomen.
Gerrit
Heb je bij deze warmte nog steeds speling tussen de railstukken, of zit alles nu dicht?
Overigens, als het afkoelt komen ze echt wel op de oorspronkelijke lengte terug.
DE theorie dat rails in de lengte uitzet bij hitte(dat is waar)
gaat alleen op als de gehele rails in ongeveer de zelfde temperatuur ligt
ligt een deel van de rails b.v voor een raam waar volop de zon opstaat dan zal ondanks het feit dat de rails spelling heeft de zaak toch krom trekken tenzij de opening ook voor het raam in de zon zit.
geverfde rails zit vaak te vast in de bedding en zet dan wel uit maar door te spatten naar op zij.
Alleen flexrails is echt in staat om lengte verschillen bij (zie boven)constante verhitting op te vangen.
Op lossing de rails gedeelte die direct in de zon liggen bij temp van 25 to 30 graden afdekken met een doek of zo iets.
wim
Een versterkende factor voor het uitzettingsverschijnsel is de inkrimping van je houten onderbouw bij warmte: Hout droogt uit bij warmte en krimpt hierdoor, maar zwelt bij koude en vochtigheid.
Misschien is luchtbevochtiging een optie.
Gerolf,
wat dat hout betreft ben ik het niet met je eens.
Als hout uitdroogt krimpt het inderdaad in de richting dwars op de nerven. Maar in de nerfrichting zet het uit bij hogere temperatuur. Weliswaar veel minder dan metalen, maar het zet uit.
Bovendien hoeft hout helemaal niet uit te drogen als het warmer wordt, dat hangt helemaal af van de luchtvochtigheid. En die kan bij warm weer zelfs vrij hoog zijn
Het is uiteraard de relatieve luchtvochtigheid die bepalend is, maar die is afhankelijk van temperatuur.
Natuurhout in lengterichting uitzettend bij warmte? Dat wist ik niet, weer wat bijgeleerd.
Ik bedoel met hout (van onderbouw) eerder materialen als multiplex, vezelplaat, mdf, ... het meestgebruikte materiaal voor de ondersteuning van de rails. Als die ongeschilderd gebruikt worden hebben die mijns inziens wel last van temperatuurverschillen (vochtigheid dus).
Op mijn vroegere baan had ik een ondergrond van spaanderplaat van 12 mm. en Roco messing rails, en had ik in de zomer ook regelmatig problemen.Tot overmaat van ramp was ook de zolder, waar mijn baan staat, toen slechts summier geisoleerd.
Mijn nieuwe in opbouw zijnde baan (is ze ooit wel eens af ??) heeft als ondergrond multiplex,waarvan de bovenzijde eerst geschilderd werd, vooraleer de kurk en de rails/landschap aan te brengen. Mijn rails zijn nu Roco Line (z.bedding) en de zolder is zeer goed geisoleerd, en via een vochtmeter kan ik ook de vochtigheid kontroleren.
En.... geen problemen meer.
Daarom geloof ik ook dat het niet aan een enkel feit te wijten is of je rails kromtrekken of niet, maar meer een samenspel van meerdere feiten.
Hallo allemaal, een tijdje terug hebben we al eens gebrainstormd over het klimaat in de hobbyruimte.[:)]
http://www.modelspoormagazine.be/newforum/topic.asp?TOPIC_ID=1875&whichpage=1
(http://i44.photobucket.com/albums/f45/DelticPower/msm2.jpg)Groeten van Jan
citaat:
Geplaatst door DelticPower
http://www.modelspoormagazine.be/newforum/topic.asp?TOPIC_ID=1875&whichpage=1
Juist, Jan. Die draad herinnerde ik me nog, maar 'k kon hem niet direct vinden.
citaat:
Geplaatst door Klaas Zondervan
Gerolf,
wat dat hout betreft ben ik het niet met je eens.
Als hout uitdroogt krimpt het inderdaad in de richting dwars op de nerven. Maar in de nerfrichting zet het uit bij hogere temperatuur. Weliswaar veel minder dan metalen, maar het zet uit.
Bovendien hoeft hout helemaal niet uit te drogen als het warmer wordt, dat hangt helemaal af van de luchtvochtigheid. En die kan bij warm weer zelfs vrij hoog zijn
Zeer juist. Overigens pleit dit nu net voor het gebruik van MDF. Dat is veel bestendiger tegen uitzetten/inkrimpen. Op voorwaarde dat je het gebruikt in een ruimte met een normale vochtigheidsgraad...
Moest MDF nu alleen maar wat lichter zijn h?...
Steven
citaat:
Geplaatst door Steven86
.....MDF. Dat is veel bestendiger tegen uitzetten/inkrimpen.
Bestendiger dan wat? Ik gebruik al enkele jaren triplex van 3,6mm. Dat doet ook heel weinig met vocht. En het is veel lichter dan MDF of welke andere plaat dan ook.
Bestendiger dan niet-MDF. Ik had het niet echt over vocht, maar het uitzetten/krimpen bij warmte.
Groet,
Steven
Ik kan er geen getallen van vinden, maar ik denk niet dat er veel verschil in thermische uitzetting zal zijn tussen MDF en b.v. triplex.
citaat:
Geplaatst door Klaas Zondervan
Ik kan er geen getallen van vinden, maar ik denk niet dat ...
Misschien zou het nuttig zijn om daarover eens exacte informatie te vinden. Zou er nergens de ??n of andere universiteit hierrond testen hebben gedaan?
Ee oplossing kan mischien wel zijn om, buiten het uit de zon houden van de baan, met een ventilator wat luchtstroming in de kamer teweeg te brengen. krijg ge in elk geval een ervenredig verspreidde warmte en dan kunt ge eventueeel uw uitzetting voegen wat verbreden, wat ge ook kunt is uw flexen in het midden nog een extra uitzettings voeg geven.
Jan
Tabellen van uitzettingsco?ffici?nten zijn in diverse boeken te vinden, b.v. in het Polytechnisch zakboekje. Maar daar worden maar zelden houtsoorten in genoemd. De enige die ik kon vinden is deze, van eikenhout:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Uitzettingsco%C3%ABffici%C3%ABnt
Daar zie je dat de uitzetting van eikenhout ongeveer de helft is van messing. Ik vermoed dat andere houtsoorten in dezelfde getalwaarden liggen. Ook triplex, spaanplaat en MDF zullen onderhevig zijn aan uitzetting, dat kan niet anders.
Alles is onderhevig aan uitzetting en dit in meer of mindere mate. Maar of dit nu zo belangrijk voor de modelspoorder is, dat hij dat kan bereken en weten met hoeveel uitzetting hij moet rekening houden, dat betwijfel ik. Veel beter is na te zien hoe de gevolgen in onze banen kunnen worden opgevangen
Jan
Uit die tabel van wickipedia leid ik af dat messing bij een temperatuurverschil van 50? (!) slechts 0,9 mm per meter uitzet. Het is duidelijk dat de ondergrond een grote rol moet spelen om tot slingerende rails te komen.
een temperatuursverschil van 50?, laat ons stellen dat de begintemp 20? is dan word dat al 70?, Dan wordt het hoog tijd afscherm maatregelen voor uw scenery te nemen. Gerolf ik denk dat een verschil van +30? tot -10? dus tussen de +50? en +10? al ruim is dus uw uitzetting van 0,9mm is al veel te veel, en is mits het maken van 1 uitzetvoeg per meter, met een dikte van een slijpschijfje van de dremel, al
oplost.
Jan
Jan,
Het temperatuurs-verschil is gemakkelijk te verklaren. In alle voorgaande berichten wordt steeds van de "omgevings-temperatuur" gesproken, en inderdaad, daar heb je (althans in je hobby ruimte) waarschijnlijk nooit zo'n extreem verschil.
Wanneer de zon echter op je rails schijnt kan de temperatuur van het metaal (messing, nieuwzilver e.d.) zeer extreme temperaturen hebben.
Leg je hand in zomer maar eens op je auto die in de zon staat, en je voelt wat ik bedoel.
Ik wou met die 50? een zeer ruim temperatuurvershil aanduiden. Op mijn zolder wordt het nooit kouder dan 15, en niet warmer dan 35 graden.
Jammer genoeg is er wel een zolderraampje naar het zuiden gericht. Daar wil ik ooit nog een automatische zonnewering plaatsen.
Het is natuurlijk zo dat als de zon er rechtstreeks op schijn door een zolderraam of dergelijk je die temperaturen kunt verkrijgen. maar dat kan 1x gebeuren. Ter bescherming van je scenry zou je best zorgen dat het niet meer gebeurt. Ik garandeer je dat gans de kleur van je baan zal verdwenen zijn als ze een ganse zomer in de volle zon staat. Het uitzetten van je sporen zal dan het minste van je zorgen zijn. Maar uw 51 van Mehano die half wit ziet omdat hij tijdens je verlof 14 dagen half in de volle zon stond zal je iets minder aanstaan.
Jan
Dag,
Ik heb mijn bedenkingen bij die uitzettingscoef. Enige jaren geleden (allez het kunnen er best 15 zijn) was het zeer warm en bij De Pijl hebben ze toen rails teruggevonden die gewoon omhoog stonden van de warmte. Aan de eclissen waren de sporen in de bochten gewoon naar buiten en omhoog geduwd !
Roland
Hallo klimaatregelaars, een ander bruikbaar middel om de temperatuur en zonne-instraling te verminderen ben ik nog niet tegengekomen. Bij mij is het dakraam met thermoglas aan de binnenzijde bekleed met zonwerende folie.
Dit scheelt enorm met de warmte en het licht komt enigzinds gefiltert binnen.
(http://i44.photobucket.com/albums/f45/DelticPower/msm2.jpg)Groeten van Jan
Delticpower, kan je die zonwerende folie niet aan de buitenzijde aanbrengen? Johnny
citaat:
Geplaatst door Klaas Zondervan
Ik kan er geen getallen van vinden, maar ik denk niet dat er veel verschil in thermische uitzetting zal zijn tussen MDF en b.v. triplex.
Helemaal mee eens. Tussen triplex en MDF zal er haast geen verschil zijn. Er zijn overigens soorten triplex en soorten MDF. Veel hangt af van het hout dat men gebruikt bij het maken van triplex en MDF. Voor MDF, vermoed ik dat de gebruikte lijmen en harsen ook een verschil kunnen geven.
MDF wordt wel vaak als hittebestendig materiaal gebruikt (keukenbladen bv.) en het zal niet verbuigen. Nadeel is inderdaad dat het wel erg zwaar is.
Steven
Hallo Johnny, de folie heeft een kleefkant, dus aan de buitenzijde aanbrengen is wat dat betreft geen probleem. Het verwerkingsadvies was toch aan de binnenzijde. Was ook iets makkelijker, nu hoefde ik niet op het dak.[:D][:D]
(http://i44.photobucket.com/albums/f45/DelticPower/msm2.jpg)Groeten van Jan
citaat:
Geplaatst door Gerolf_Peeters
Uit die tabel van wickipedia leid ik af dat messing bij een temperatuurverschil van 50? (!) slechts 0,9 mm per meter uitzet. Het is duidelijk dat de ondergrond een grote rol moet spelen om tot slingerende rails te komen.
Zelf ga ik er van uit dat de ondergrond ook iets uitzet, ongeveer de helft van de railuitzetting. Daarom leg ik flexrails met een voeg van 0,5mm, dat moet ruim voldoende zijn. Maar de railstaven moeten natuurlijk wel kunnen schuiven in de bevestigingen. En daar kan het misgaan als je ze te overdadig schildert.
citaat:
Geplaatst door DelticPower
Hallo klimaatregelaars, een bruikbaar middel om de temperatuur en zonne-instraling te verminderen ben ik nog niet tegengekomen.
Lijkt me niet zo moeilijk. In mijn huidige woning heb ik rolluiken voor de ramen, die gaan dicht als het al te zonnig is.
In mijn vorige woning prikte ik gewoon een laken met punaises voor de ramen. En verder is het zeer effectief om je dak te isoleren, in de winter helpt het tegen de kou, in de zomer tegen de warmte.
Hallo Klaas, je hebt gelijk met de opmerking over de rolluiken etc.
Mijn bedoeling was dat ik zo'n middel als de folie nog niet was tegengekomen in de gesprekken hier terwijl het toch wel een voor de handliggend middel was.[:)][:)]
(http://i44.photobucket.com/albums/f45/DelticPower/msm2.jpg)Groeten van Jan
citaat:
Geplaatst door Klaas Zondervan
de railstaven moeten natuurlijk wel kunnen schuiven in de bevestigingen. En daar kan het misgaan als je ze te overdadig schildert.
Dat is ook een logische verklaring voor het "slingeren" van rails. Luchtvochtigheid speelt mijns inziens toch ook een rol.
Niet alleen het schilderen kan een oorzaak zijn van het slingeren van sporen ook het ballasten met (verdunde) houtlijm. Hoe je dat kan oplossen weet ik niet. Zelfs met voorzichtig de lijm tussen de sporen te laten druppelen kruipt er nog steeds lijm tussen de bielsmat en de railstaaf.
Ik denk dat de beste oplossing er nog altijd uit bestaat om er voor te zorgen dat de temperatuur in de hobby kamer zo laag mogelijk blijft en vooral dat direct zonlicht op de sporen wordt vermeden.
Luc.
Dat zal de beste oplossing zijn de oorzaak van het probleem buiten te houden dan is er gewoon geen probleem
Jan
Waarom geen uitzet-stukken in je rails inbouwen zoals in werkelijkheid. Het is zelfs een mooi detail op je baan.
Waarom geen uitzet-stukken in je rails inbouwen zoals in werkelijkheid. Het is zelfs een mooi detail op je baan.
Daarom is in segmenten bouwen een goede oplossing. Zelfs al bouw je een vaste baan waarom deze niet onderverdelen in segmenten?
Erik
SEgmenten
En dan ????
wim ysbeer
Wim,
Bij een segmentenbaan zijn de rails om de zoveel meter onderbreken.
Daar is dus ruimte om de uitzetting of krimping van de railstaven op te vangen. Ik spreek van ondervinding. Mijn baan is 18 m. lang rechtdoor, en bestaat uit segmenten van 2 m. op 0.50 m. Nog nooit last gehad van kromtrekken van de flexirails. En op mijn zolder daar heb je temp. verschillen. In de winter soms tegen nul en in de zomer?
Erik
Tja maar dat onderbreken,is ook mogelijk op een gewone tafel baan
Ik doe dit zelf ook.en na wat problemen in het begin nooit meer storing gehad.
zorgen dat de verwarming door b.v de zon goed verdeeld is ,en in de winter iets bij warmen,(ook voor je zelf wel lekker)lost veel op denk ik
wim ysbeer
inderdaad Wim en dan krijg je zowiezo kleinere temperatuurs verschillen en uitzetting
Jan