Modelspoormagazine forum

Kalkbranderijen en meer – in het Geuldal

Laat ik het draadje openen met een afbeelding van wat ik ooit hoop te voltooien. Een modelbaan in h0 gesitueerd tussen de heuvels in Zuid-Limburg in de omgeving van Valkenburg. Zoals al gezegd in het topic nieuwe leden: wel een Nederlandse baan, maar dus niet in het platland 8)  De lengte van de baan is 6,5 meter, en de grootste breedte is 3 meter.



Op de baan zullen (ooit - als het meezit) twee kleine kalkbranderijen worden gebouwd, en twee kleine stations. Eigenlijk één station Schin op Geul, en voormalige halteplaats Oud-Valkenburg. De periode welke uitgebeeld gaat worden ligt tussen 1920 en 1949.

Hier de stand van zaken op dit moment. Alle rails die straks zichtbaar zal zijn is bevestigd. Voor het zichtbare gedeelte is Weinert Mein Gleis gebruikt. Alle rails die in verdekte gedeelten ligt is Rocoline. De bouwwerken die nu op de baan staan zijn kartonnen mockups. Ze zijn correct in afmeting, maar slechts bedoeld om te bepalen of de modellen passen.



Zo zag het eruit in 2019 na anderhalf jaar ontwerpen en rekenen. Het prille begin van het bouwwerk. Als ik zo terugkijk toch wel grappig hoe dat evolueert.



De modelbaan is opgebouwd uit 7 gekoppelde segmenten. De frames en de spanten zijn gemaakt van populieren multiplex, vanwege het gewicht.



Het sporenplan, alle lagen gestapeld. In dit plan is naderhand een kleine wijziging aangebracht voor het raccordement van Filippo. In het bovenste deel het schaduwstation met max. 10 sporen. In het onderste deel de mogelijk uitbreiding, maar zoals eerder gezegd deze sporen zijn er nog niet. Eerst maar eens treintjes sparen ;)



Omdat je zo door de bomen het bos niet meer ziet, hier een schematische weergave. Op de baan is er rechtsrijdend verkeer. In principe is alles dubbelspoor, echter een gedeelte is vanwege plaatsgebrek (ja daar is ie weer) uitgevoerd als enkelsporig baanvak. In het schaduwstation is eenrichtingsverkeer. De rode delen worden gepolariseerd met keerlusschakelingen.

prachtig werk, eigenlijk exemplarisch!

Welkom Antoni

Wel een ambitieuze binnenkomer, ik denk dat we hier praktisch nog geen Nederlandse baantjes gezien hebben.

Ga je de lijn voorzien van bovenleiding (die typische Nederlandse gotische portalen vond ik altijd wel heel mooi)

Ben benieuwd naar de voortgang van deze baan, dus blijven posten zou ik zeggen

 

Dank mannen,

@koen
Het korte antwoord is nee, helaas ga ik je teleurstellen. Maar misschien valt de rest toch nog wel mee ;)

Het lange antwoord is interessanter, en komt er binnenkort aan.

De Gotische bogen staan alleen op de lijn Utrecht-Hilversum en dit topic gaat over Zuid-Limburg.

Hierbij het lange antwoord.

Daarvoor moeten we even terug in de tijd. Het traject dat ik bouw – Oud-Valkenburg / Schin op Geul –  is onderdeel van de vroegere spoorlijn Maastricht-Aken. Vanaf 1853 werd er gereden op de lijn van de Aken-Maastrichtsche Spoorweg-Maatschappij. In 1867 werd deze maatschappij overgenomen door Grand Central Belge. In 1898 werd het Nederlandse deel weer overgenomen door de Nederlandse Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen. Kortweg Staatsspoorwegen afgekort tot SS (wist men toen veel  :-[ )

Op de modelbaan is dit het traject in de binnenbocht zal ik maar zeggen. Station Schin op Geul bestond nog niet, het was slechts een stopplaats. Het toenmalige traject was dus een gewone enkelsporige lijn.
In 1912 werd in Schin op Geul een lijn vanuit Heerlen aangesloten op de bestaande lijn Maastricht-Aken, en werd het enkelspoor omgebouwd naar dubbelspoor. Schin op Geul wordt een vorkstation en komt op de kaart te staan als station met 4 perrons en een laadspoor.
Op deze foto is de ombouw van enkel naar dubbelspoor bij stopplaats Oud-Valkenburg te zien. Rechts het stationsgebouwtje, bovenrechts de baanwachterswoning. De stopplaats ligt ingegraven in een helling in het bos, en het aantal reizigers dat er gebruik van maakt is minimaal.



In de eerste wereldoorlog ontstaan er diverse kalkbranderijen, omdat aanvoer van kalk vanuit het buitenland stagneert. Zo zijn er in Zuid-Limburg vele kalkbranderijen ontstaan daar waar mergel aan de oppervlakte komt.
In 1916 wordt kalkbranderij N.V. Kroongroeven aangelegd bij het station Schin op Geul.




In 1919 wordt kalkmergelgroeve en kalkbranderij Filippo aangelegd bij de Schaelsberg. Van deze groeve heb ik geen foto's kunnen achterhalen, slechts een tekening geeft een indruk van de fabriek. We staan hier met de rug naar de helling, en kijken naar het Geuldal.



Beide kalkbranderijen liggen direct aan de spoorlijn, aan de bergzijde van het Geuldal. Op de modelbaan dus achter de sporen (Stefan  ;) )
Tot zover gaat het crescendo.

Maar in de jaren '20 van de vorige eeuw sluiten beide kalkbranderijen de deuren. In 1927 verdwijnt stopplaats Oud-Valkenburg. Het emplacement van Schin op Geul wordt aangepast, een aantal wissels en een kruising verdwijnen, blijkt uit een sporenplan uit de dertiger jaren.
In 1949 wordt de lijn Maastricht- Heerlen via Schin op Geul geëlektrificeerd. Het gedeelte Schin op Geul richting Aken wordt nooit van bovenleiding voorzien.

Dan zijn we d'r: op de modelbaan is geen bovenleiding te vinden want ten tijde van de elektrificatie in 1949 is zo'n beetje alles verdwenen wat ik op de modelbaan wil bouwen. En ja, dan bouw ik dus een modelbaan met niet veel erop. Heeft geen zin dacht ik 8)

Geen bovenleiding dus, en wel stoomtractie. En dat leidt weer tot een ander probleem. Maar daarover een andere keer meer.

Mooie binnenkomer, ben benieuwd naar meer!

Prachtig thema en reeds zeer mooi uitgewerkt.
Je maakt me benieuwd naar het vervolg.

Ziet er heel goed uit!

Op expo's loop ik Nederlandse banen vaak vrij snel voorbij omdat ze vooral plat en leeg zijn. Dit is hier echt niet zo, jij hebt een goeie eyecatcher gevonden voor je baan.

Dank voor de complimenten mannen,

De baan is opgebouwd uit segmenten, maar ik zie me niet zo snel naar een expo gaan hiermee :D  Het idee achter het systeem met segmenten was dat ik bij een verhuizing de baan in delen zou kunnen transporteren. Daar is ook alles op gebouwd. Dus scheiding in frames, sporen, bedrading etc.

Ik heb wel mooie platland banen gezien. Maar over het algemeen trekt het mij niet echt.
Nu we het over hoogteverschillen op de baan hebben. Eerder zei ik al dat niveau-0 (zichtbaar spoor) op 1,25m vanaf de vloer ligt. Zo kan ik vanaf een stoel mooi recht tegen de treinen aankijken.
Het hoogste punt van de baan ligt op 1,75 meter. Het laagste stuk landschap is de rivier. Het grootste hoogteverschil in het landschap is ongeveer 70 cm  8)


Morgen wat meer bouw foto's ;)

Voordat er wat plaatjes komen heb ik hier een aantal overwegingen opgesomd welke bij het ontwerpen van deze baan de revue passeerden:

• In verband met transport een segmentenbaan
• Kleinste radius verdekte spoor is Rocoline R5 (542,8mm)
• Zichtbare sporen radius > 800mm
• Maximaal stijgingspercentage 2,5%
• Stijgingspercentage zichtbare sporen is conform werkelijkheid 0,4%
• Schaduwstation met eenrichtingsverkeer
• Na het verdwijnen uit het zicht gaan treinen retour naar het schaduwstation
• Vanwege bereikbaarheid is het gangpad  minimaal 70 cm breed
• Om na verloop van tijd problemen met slechte raillassen te voorkomen worden alle railstukken gevoed

Het frame is opgebouwd uit stroken multiplex van 18mm dikte. Die heb ik bij de houthandel laten zagen. Op het frame zijn spanten van 9mm dikte bevestigd. Ik heb bijna alles met PUR-lijm bevestigd, soms met houtlijm.
Zo, en dan wat plaatjes.

Dit is het idee


Hier foto's van segment F en G






In de herhaling. Om de spanten uit te tekenen had ik een plaat met een aanslag gemaakt. Daarop een liniaal en een driehoek om de maten eenvoudig over te brengen op het multiplex. Van elk spant is eerst een tekening gemaakt. En aangezien de verdekte sporen ook allemaal stijgen of dalen, is bijna geen enkele maat hetzelfde. Dat is voor het gemak ;)

Deftige constructie. Precies wel wat werk aan gehad !

Amaai, zeer mooi uitgevoer!

Bedankt mannen,

'T is wel wat werk inderdaad. Met een mal voor de stukken die wel gelijk zijn schiet het iets beter op. En natuurlijk zagen met een negatieve vertanding zodat de lijntjes die met moeite zijn uitgetekend wel zichtbaar blijven.



Mocht iemand zich afvragen waartoe dat grijze folie dient? Dat heb ik tussen de frames van de segmenten bevestigd zodat de spanten bij de segmentengrens niet onderling verlijmen. Anders moet alsnog de sloophamer erin bij een eventueel transport ;)



Uiteindelijk krijgen we dan na maanden werk dit bouwsel. Ik vind dat het wel kunstig uitziet zo.

Citaat van: antoni op 22 oktober 2024, 15:36:39 PMUiteindelijk krijgen we dan na maanden werk dit bouwsel. Ik vind dat het wel kunstig uitziet zo.

(https://i.postimg.cc/NfD1t9Lt/overzicht-baan-januari-2021-1.jpg)

Antoni
Ziet er idd prachtig uit, al heb ik de bedenking dat het plaatsen/afwerken van scenery gene kak zal worden gezien je er (althans volgens de foto) niet langs de wanden bij kan.... :-\

;)

@Rudy
Aan de 2 lange zijden is de baan inderdaad niet van de achterkant bereikbaar. Dat had ik ook liever anders gezien, maar er is gewoonweg geen ruimte voor. Toch is elk deel van het landschap bereikbaar 8) Hoe dat dan werkt gaan we zien, maar nog niet vandaag.

Wat we wel zien vandaag, is hoe het geraamte van multiplex er van de andere kant uitziet.

Schitterend project die ik zal blijven volgen. Constructie om jaloers op te zijn.

Je hoeft niet jaloers te zijn. Je kunt het idee gewoon pikken. 8)

Je hoeft niets te pikken. Je hoeft het wiel ook niet opnieuw uit te vinden. Er zijn voorbeelden genoeg van bouwmethoden.
Wat je wel kunt doen, is kijken welke methode voor jou werkt. 8)

Ik ga niet pikken, gewoon wat kwijlen  ;D

De opstelsporen heb ik verdeeld over 3 bundels. In het bovenste deel: de 10 sporen die eerst gebouwd worden. Via de bypass linksonder rijden de treinen naar de helix die op segment A is gemaakt. Alle verdekte rails liggen op een rubberen laag van 3mm dikte. Ik heb alvast het rubber voor alle opstelsporen verlijmd.

Als ik meer opstelsporen nodig heb maak ik de 2e bundel gereed (linksonder), en vervalt de bypass. En eventueel kan ik nog de derde bundel sporen maken.



Dan was het idee om de baan segmenten te bouwen om eventueel te kunnen verhuizen een goed plan, vond ikzelf 8) . Totdat de contouren van het landschap duidelijker werden :(



Omdat in de hoogte op schaal wordt gebouwd, werden de heuvels van de Schaelsberg te hoog om de segmenten door een deuropening te krijgen. Om niet alsnog te moeten klooien en de zaag in de baan te moeten gaan zetten, heb ik dat dan maar anders opgelost. Ik heb de vaste delen van de segmenten niet hoger dan 75 cm gemaakt. Alles wat daarbovenuit gaat komen kan als een losse bak van de baan worden gepakt.
Dat is dus dit idee.



Op de plekken waar de bakken komen zijn platen met gaten voor de toegang tot de onderliggende sporen gemaakt. Op die platen komen dan de bakken te staan. De bakken zijn zo gemaakt dat ze klemmen tussen de vaste baangedeelten. De grootste gaten zijn 50 cm in doorsnede, daar kan ik net in staan.





De bakken heb ik opgevuld met EPS (piepschuim) en XPS. Het spul weegt niet veel en houdt de constructie stabiel. Onderin zit piepschuim omdat het een stuk goedkoper is dan XPS.




Laag voor laag heb ik zo opgebouwd en het landschap in vorm gebracht. Uiteindelijk werkt het systeem zo goed, dat ik dit op meerdere plekken heb doorgevoerd. Ook daar waar de hoogte van de baan wel oké was maar waar de scenery slecht bereikbaar zou gaan worden, zoals Rudy opmerkte ;)

Je hebt er goed over nagedacht. Dat is duidlijk.

Het heeft wel wat hoofdbrekens gekost. Niet alleen hoe die bakken te maken zodat ze weggepakt kunnen worden, maar vooral waar de scheidingslijnen tussen vaste en beweegbare delen moeten lopen om ze zo weinig mogelijk in het landschap te laten opvallen. Wat wel handig is (als je er over nadenkt), is dat de grenzen van de bakken niet gelijk hoeven te vallen met de segmentengrenzen.

Je kunt dus een hoop onderliggend gepruts camoufleren. En met die bakken zijn ook de verdekte railaansluitingen op de segmentenovergangen beter bereikbaar.

Omdat het plakken van het XPS zo lekker ging, ben ik lustig blijven plakken 8). De platen zijn met PUR-schuim geplakt, en eerst grof in model gebracht met de handzaag.




Langzamerhand verschijnen er zo ook steeds meer platen multiplex op de spanten. Het zijn allemaal 9mm dikke platen. Het  tracé voor de sporen is gezaagd op basis van de 1:1 tekening van de baan.



De railbedding van de zichtbare sporen is opgebouwd uit 2 lagen rubber van 3mm dikte. Die heb ik met contactlijm op het multiplex verlijmd. En vervolgens met de tekening weer het verloop van de sporen uitgezet.



En zo begint het houten gevaarte al een beetje op een modelbaan te lijken.




De rails heeft in de bochten een verkanting gekregen van maximaal 1 mm. Voor het rijgedrag hoeft het niet, maar het is net iets realistischer. Die ene mm vind ik voldoende, en bovendien had ik een plaat pvc van 1mm dikte liggen van een ander projectje. Daar dus stroken van gesneden en die onder de bielzenmat gefrunnikt. Oh ja, eerst in de binnenbocht de dwarsliggers met secondelijm gelijmd op het rubber anders gaat alles de lucht in.



Aangezien dit een segmentenbaan is en alles gescheiden moet kunnen worden in segmenten moet ook de rails gescheiden zijn op de segmentengrens. Voor de verdekte sporen heb ik raillassen gebruikt. Dat ziet er niet uit voor de zichtbare sporen.
Ik had eerst gedacht om dat met printplaatjes te doen. Dus het laatste gedeelte van de spoorstaven vastsolderen. Maar ja, vind ik ook niet uitzien. Uiteindelijk besloten om de rails 'gewoon' door te leggen, en vervolgens door te zagen. De spoorstaven zijn eerst gesoldeerd op schroefkopjes. Werkt geweldig mits de spoorstaven op de juiste hoogte liggen en niet onderhevig zijn aan mechanische spanning. Dus eerst rails voor buigen, dan pas solderen.



En ja, alles is nu volledig gescheiden.

Tony wat een schitterende bijdrage plaats je hier, mooie opbouw van, voor het landschap en die rails overgangen zien er prachtig uit.
Heb je de delen al uit mekaar gehad? En daarna teruggeplaatst? Ben benieuwd of dan alles nog zo nauwkeurig aansluit. Waarmee heb je de rails doorgezaagd? Ziet er een heel fijne scheiding uit.

Vakmanschap

Dank heren,

Citaat van: Michael op 03 november 2024, 10:56:28 AMHeb je de delen al uit mekaar gehad? En daarna teruggeplaatst? Ben benieuwd of dan alles nog zo nauwkeurig aansluit

Nee, de baan is nog niet uit elkaar gehaald. Wel de losse bakken uiteraard, en die passen nog steeds. Heb hier wel een luchtontvochtiger geplaatst voordat ik met de bouw begon, om het vochtgehalte redelijk constant te houden.

Zal wel passen. De segmenten zijn met bussen verbonden om minimale speling te garanderen bij het herplaatsen. Mocht het niet exact zo uitkomen, dan kan ik de segmenten altijd nog zo positioneren dat de zichtbare rails wel precies past. Vandaar ook de raillassen bij de rails die uit het zicht ligt ;) . Hier is dan altijd nog enige speling mogelijk.

Citaat van: Michael op 03 november 2024, 10:56:28 AMWaarmee heb je de rails doorgezaagd? Ziet er een heel fijne scheiding uit

Uiteindelijk is de procedure geëvolueerd tot dit.

Men zorgt dat voldoende dwarsliggers aan weerszijden van de scheiding kunnen schuiven onder spoorstaaf. Dus aan de onderkant verbindingen lossnijden.
Schroefkopjes slijpen of vijlen tot de breedte van de spoorstaaf.
Schroeven indraaien tot net onder de hoogte spoorstaaf.
Rails erop leggen.
Gewicht op rails.
Solderen van de spoorstaaf. Heb ik met 35 Watt bout gedaan anders duurt het veel te lang en smelten de dwarsliggers.



Als goed is gesoldeerd zit de spoorstaaf vast. Wel even testen ;)  anders wordt het later grote ellende.
Dwarsliggers op de plek schuiven.
Alle dwarsliggers vastlijmen met secondelijm.
Dan een stuk plexiglas of iets dergelijks nemen, en op de scheiding plaatsen. Werkt het best met doorzichtig materiaal want je kunt zien waar je het plaatje vastschroeft.



Men neme een Rocozaagje.
Zaagje langs het plexiglas zetten en aan de andere kant aandrukken met een strookje MDF of ander plaatmateriaal zodat het niet weg kan lopen. En ja, dat zou kunnen als niet loodrecht op de rails wordt gezaagd 8)
Zagen maar!
En dan is dit het resultaat

Erg netjes afgewerkt allemaal!

  het Roco-'zaagske', oerklassiek maar 't maakt fijne zaagsnedes mogelijk op ambachtelijke wijze ...

indien rechtaan-rechtuit segmenten (inclus. haakse spoorovergangen) kan je vooraf tussen de bakken een strookje karton (plastiek) steken.
dan modelsporen aanleggen, vervolgens doorzagen, karton wég, en zo heb je nog minder speling op de bakovergang
met een superbaan zoals hier is dit systeem echter lastig te verwezenlijken.

Na de eerste 2 bakken ziet het er zo uit. Dit is de spooraansluiting van de mergelgroeve van Filippo.



Wat te doen na het zagen, plakken, zagen, snijden en schrapen van het XPS? Gewoon meer XPS plakken 8)
Eerst weer een plaat multiplex op maat gezaagd die als bodem dient voor de volgende landschapsbak. Dit is voor de hoek linksonder in het overzicht. Dan weer de zijkanten plaatsen, en opvullen.






Deze hoek moet uiteindelijk gaan lijken op deze mergelgroeve. Ik heb de groeve een beetje in deze hoek geduwd zodat ik de diepte van de verloren hoek kan benutten voor de mergelwanden. In werkelijkheid lag de kalkoven zo'n 30 meter van de spoorlijn vandaan. Dat lukt wel op de baan. Maar de afgegraven mergelwanden liggen 200 meter van de spoorlijn. Die ruimte heb ik niet. Ik zal het moeten doen met maximaal 75 cm diepte.

Veel is er niet meer te zien in het echt.



Na een middagje snoei- en graafwerk (oei-oei :-[ ) kwam dit tevoorschijn. Een paar stukken beton als onderdeel voor de (waarschijnlijke) overslag van het ene naar het andere niveau van het smalspoor in de groeve. Tegenwoordig is alles mooi omgeven met prikkeldraad en andere afrasteringen. Vooral iedereen overal vandaan houden. Er zou zomaar zoiets als een historisch besef onder het gepeupel kunnen ontstaan. :-X



Dit is het enige dat nog resteert van de eigenlijke kalkoven. Het gemetselde gewelf dat de ingang tot de ovenmond vormde.



Nou ja, uiteindelijk wordt het wel iets. Deze landschapsbak kan dus weer uit de modelbaan geschoven worden. Dat werkt straks wel zo handig.

Tony ik heb een paar dagen geleden een berichtje via het forum aan je gestuurd, waarschijnlijk heb je dat over het hoofd gezien.

Sorry, niet opgemerkt. Maar het antwoord is onderweg.

Gr. Tony

Met al dat blauwe spul begon het ergens op te lijken. Maar je ziet er nauwelijks diepte in, en te fotograferen is het ook moeilijk door de reflecties. Omdat het besef kwam dat dit project nog vele jaren loopt en ik geen jaren tegen de XPS wil aankijken, had ik besloten om delen van het landschap die klaar zijn een kleur te geven.

Eerder had ik al grondmonsters genomen voor de juiste kleur op de baan. Eén kleur voor de 'gewone' bodem, en een kleur voor de delen waar veel mergel voorkomt. Dat materiaal is in de oven verhit. Misschien dat ik het ook als strooimateriaal zou kunnen gaan gebruiken? Dat zien we later wel weer.




Met een kwast wordt stevig de verf opgebracht. Alle putjes in het XPS moeten volledig in de kleur komen.




Ik heb dan toch maar fatsoenlijke verf gekocht die voldoende dekt en niet bij de eerste bewerking loskomt.





Na uren stevig kliederen is al het blauw verdwenen en lijkt er iets van een landschap te ontstaan. De structuur die in het XPS is aangebracht wordt nu ook zichtbaar.



Voordat het schilderwerk begon had ik nog een extra toegangsluikje gemaakt. Dat is het verdwijnpunt bij Oud-Valkenburg waar moeilijk bij te komen is.






De leverancier had nu geen blauw, maar zalmkleurig XPS. Net zo'n ellendige kleur voor de baan.
Alle XPS is bewerkt met alleen een zaag, hobbymes en als laatste een rasp. Met de rasp ga ik over alles heen. Dus over XPS en het multiplex dat aan de oppervlakte komt.

Citaat van: antoni op 16 november 2024, 09:53:22 AM...
Voordat het schilderwerk begon had ik nog een extra toegangsluikje gemaakt. Dat is het verdwijnpunt bij Oud-Valkenburg waar moeilijk bij te komen is.

(https://i.postimg.cc/zBvQBfyZ/241116-luikje-1.jpg)

...

Als er over deze complete hoek een gesloten module komt, waarom heb je dan alleen een paar ronde gaten gemaakt en niet de volledige openingen?
Op deze manier heb je wel toegang maar blijft het verre van handig.
Zelfs als de volledige plaat weg is, zal de bovenliggende module wel op de ribben steunen en blijven liggen.
Dat is het grote voordeel van je bouwwijze, en nu laat je die een beetje wegvallen.

Verder een imposante baan en een mooi werkverslag.

@Frans

Citaat van: SuSke op 16 november 2024, 14:58:08 PMZelfs als de volledige plaat weg is, zal de bovenliggende module wel op de ribben steunen en blijven liggen.

Dat ben ik met je eens.

De eerste reden voor de plaat is dat de bovenliggende bak 2 meter lang is. De bak is dan wel gevuld met EPS en XPS, maar om hem van bovenaf in de baan te laten zakken gaat niet lukken. De bak is wigvormig. Ik gebruik de plaat om de bak eroverheen te schuiven.

Een andere reden is, dat dit segment in tegenstelling tot alle andere segmenten bijna niets van plaatmateriaal voor het schaduwstation heeft. Het segment meet 1,7 x 1,4 meter. Zolang het segment staat is het geheel voldoende stevig. Om te voorkomen dat het geheel zou torderen tijdens het transport, heb ik de plaat met gaten tussen de drie zijden geplaatst.

Bedankt voor de kritische noot ;)

@Michael

Aanvullend op mijn reactie.
De procedure met de rails op de segmentenovergangen werkt ook gewoon in bochten. Hierbij heb ik dan geen verkanting op die stukken.



Om te voorkomen dat je rare knikken in het verloop van de railstaaf gaat krijgen, is het belangrijk dat er geen (mechanische) spanning in de railstaaf meer is. Dat bereik je door de rails vooraf in de juiste vorm te buigen. Ik heb daar een halterschijf of een reststuk van plaatmateriaal voor gebruikt. Net zo vaak blijven buigen - en indien nodig steeds een kleinere schijf nemen - totdat je de juiste ronding bereikt. En dan weer de rails solderen en doorzagen.
Met de rails van Weinert (Peco profiel) is dat buigen eenvoudig want de rails is heel flexibel. Dat zal bij ander fabrikanten ws niet zo makkelijk gaan.

Voordat iets voor de sporen werd gebouwd, eerst maar de spoorstaven een kleurtje gegeven. Dat scheelt weer onhandig manoeuvreren met de airbrush. Er was niets afgeplakt dus de dwarsliggers hebben dezelfde kleur gekregen. Later worden deze behandeld met een penseel.

Voor de spoorstaven heb ik deze kleuren gebruikt: 71.249 en 71.040 van 71.249 van Vallejo. Eerst alles stofvrij gemaakt, en met alcohol ontvet. Dan de kleur in dunne laagjes opgezet. Tot slot met een blokje hout de rails weer schoongemaakt.





Op basis van het 1:1 ontwerp wordt de voorgrond met XPS opgebouwd.




Alles wordt bevestigd op een ondergrond van 9mm multiplex. De bedrading is van onderuit nog steeds bereikbaar.




Een beetje ruimtelijk voorstellingsvermogen is handig om niet te veel materiaal te verspillen.
En een paar halterschijven komen ook op de modelbaan van pas. Weet je meteen of de boel stevig genoeg is  8)

Grote stukken XPS plakken schiet lekker op. Daarna worden er grote hopen rotzooi gemaakt bij het modelleren :P
Om overal op de modelbaan eenzelfde hellingshoek van de taluds te krijgen, heb ik daar een mal voor gemaakt. Zo'n standaard hoek van 45° vind ik niet passend. De hellingshoek die ik maak is 38°. Dat ziet er beter uit en bespaart toch nog iets ruimte op de baan - waar eigenlijk nooit genoeg ruimte is ;)

Eerst de ruwe vorm maken en dan bijschrapen en steeds met de mal controleren.




Als het goed is past de brug zoals uitgemeten. En anders maar opnieuw XPS plakken. Paadje van het perron naar de wachterswoning uitsnijden, en het talud weer bijwerken. Het multiplex dat de segmenten scheidt wordt ook met de rasp in vorm gebracht.




Aan de voorzijde verder het XPS bewerken totdat ... ik te veel heb weggesneden. Handig bij het XPS, je snijdt een deel eruit en lijmt een nieuw stuk erin. En dan lustig verder snijden en raspen.

De bouwwerken op de baan zijn niet verkrijgbaar als bouwpakket. Dat hoort dan weer bij het bouwen volgens een voorbeeld traject. Van het station van Schin op Geul is wel een 3D-geprint model te koop. Ik heb dat nog niet van dichtbij gezien, dus of het voldoet weet ik nog niet.
Voorlopig maak ik de mockups van de gebouwen van karton.

Van het voormalige stationnetje van Oud-Valkenburg is alleen een plattegrond te vinden.



In de loop der tijd heb ik veel oude ansichtkaarten verzameld met afbeeldingen van het stationnetje. Dat geldt ook voor de andere bouwwerken. Zo heb ik geprobeerd om een tekening te maken die recht doet aan hoe het geheel er vroeger heeft uitgezien. Als het al iets zou afwijken, nameten kan toch niet meer :P  De tekening is geprint en op het karton geplakt.







De boogbrug bestaat nog steeds, en daar is ook een bouwtekening van. Voor die tijd was het een bijzonder ontwerp want gemaakt van gewapend beton. De overspanning is 20 meter en het rijdek is ca. 4 m breed. De brug ligt in het bos en daar komen tegenwoordig alleen wandelpaden op uit. In 1912 zal men daar hele andere verwachtingen van hebben gehad.




Het model is gemaakt van MDF. Ik heb alle onderdelen getekend en met een laser laten uitsnijden. Daarna de heleboel in elkaar geklikt en een kleur gegeven. Voorlopig volstaat dat op de baan. Voor de wakkeren onder ons; nee, de dwarsverbinding hoort er niet op ;) Maar zo overleeft het model wel totdat het definitief wordt geplaatst.



De staande kolommen op de boog zijn iets dunner dan de boog. Met schuurpapier is dat opgelost.





Er staat een ingekleurd filmpje uit 1918 op YT van het stationnetje (vanaf 9:04). Gefilmd is vanaf de brug.

Het gaat verder met het lijmen van blokken XPS op de segmenten D en E, waar deze grenzen aan F.

(https://i.postimg.cc/5y1qwchK/241215-frame-modelbaan-modelspoor.jpg)

Waar de drie segmenten samenkomen zijn verticale stukken multiplex gelijmd. De rest gaat volgens het bekende recept: multiplex lijmen op de spanten, vervolgens XPS lijmen, en het geheel weer in vorm boetseren. Waar houten delen van verschillende segmenten worden verlijmd, zijn steeds stukken plastic folie aangebracht zodat de delen niet onderling verlijmd raken.

Om de grootste hoogteverschillen te overbruggen zijn 2 dubbelsporige railspiralen gebouwd. Aan de buitenzijde ligt het stijgende spoor, binnenin het dalende spoor. Dat levert een paar cm extra lengte op voor de stijgende rails.
Voor de railspiralen zijn 'vaste' R5 en R6 bochten van Rocoline gebruikt. De rechte stukken rails zijn Rocoline flex. Voor de constructie is 9mm populieren multiplex gebruikt bevestigd met M6 draadstang.

Om de boorgaten voor de draadstangen precies uit te tekenen op de grondplaat heb ik een 1:1 print laten maken van de helix.



De onderste railspiraal verbindt het schaduwstation (niveau -2) met niveau(-1). Vervolgens kunnen vanaf niveau(-1) drie routes gevolgd worden.
Route-1 naar het verdwijnpunt Heerlen (achterlangs onder de brug bij Schin op Geul op segment A).
Route-2 naar het verdwijnpunt bij Oud-Valkenburg (segment G).
Route-3 naar het verdwijnpunt Wijlre (via de overweg voorlangs op segment A).

(https://i.postimg.cc/prvymX5B/241220-railspiraal-overzicht.jpg)


De railspiraal is eerst opgebouwd zonder de rails. Daarna is het geheel uit elkaar gehaald, en weer opgebouwd met de rails en rubberisolatie.




De tweede helix begint vlak na de eerste op segment B, en volgt route-1.






Bij de verdekte segmentenovergangen zijn de railstukken met raillassen gekoppeld. Om de hoogte van het multiplex onder de rails precies gelijk te krijgen, heb ik steeds één zijde bevestigd en vervolgens de tweede zijde gelijkgetrokken met behulp van latjes aan de bovenkant.

mooie progressie!

@ Sven,

Nouja, het gaat wel vooruit  ... maar tot nu toe post ik meer een samenvatting van hetgeen de afgelopen jaren is gebouwd ;)

Verras ons ;)  Geef een blimpje van je scenery op dit moment!

Rob

@ Rob,

Als je bronsgroene bossen en sappige velden hoopt te zien, moet ik je helaas teleurstellen :'( Hier ook nog geen vlakten met mergelstof.

Dit jaar ben ik vooral bezig geweest met de besturing van de baan, en met TrainController dat nieuw was voor mij. Vorig jaar en het jaar daarvoor is er niet veel tijd voor de hobby geweest door de zorg voor mijn pa. Ik heb dat met veel liefde gedaan, een kwestie van prioriteiten stellen. Ga ik je verder niet mee lastigvallen, maar het is hier niet echt opgeschoten de laatste tijd.

Maar zo langzaam aan komt er een aardebruin jasje over de baan te liggen 8) . Met de verdere uitwerking van de scenery begin ik pas als het landschap overal in eerste aanleg gereed is. Zodra ik met de begroening en het uitwerken van de scenery begin, wil ik geen grof bouwgeweld met bijbehorende rotzooi meer op de baan hebben.

Voorlopig moet ik het hiermee doen (en jullie dus ook :P ):

Hello Tony,

mooie project. 

Seb

Dank Seb,

Zo, dan gaan we verder met het verslag van de railspiraal.
Alle delen waren al gepast. Het is nu een kwestie van opnieuw monteren, isolatie lijmen, rails monteren en bedrading aanleggen. De railstukken (zoals overal op de baan) zijn eerst met schroefjes vastgezet. Als alles is getest met rijden, wordt de rails met contactlijm vastgezet waarbij ik gewichten heb gebruikt om de rails even aan te drukken in de lijm. In de helix heb ik alleen vaste bochten R5/R6 gebruikt zodat ik (mechanisch) spanningsvrij kon werken, en er geen rare knikken in de spoorstaven zouden ontstaan. Achteraf heeft dat zeker geloond blijkens 0 ontsporingen op de baan (dus ook niet met de kleine wielflenzen van de 3700 en 6300 van Artitec)










Vanaf dit gedeelte gaan de sporen straks aan de oppervlakte en in het zicht komen. De isolatie onder de rails gaat van 3mm (rechts) naar 6mm (links) verlopen. Vandaar dit sprongetje.



Om de aansluiting op het emplacement mooi te laten verlopen, heb ik tijdelijk een brede strook multiplex loodrecht op de plaat voor de rails geschroefd.

   Dit ziet er tot nader order allemaal heel erg professioneel & veelbelovend uit.

Dank Herwig,

Bij de bouw van deze modelbaan heb ik veel meer tijd gestoken in de voorbereidingen. Alle onderdelen zijn vooraf uitgetekend, en dat loont. De investering in tijd en denkwerk vooraf maakt dat je meer gestructureerd en handiger kan werken.

Aansluitend op de railspiraal (op segment-A) komt het spoorgedeelte dat in het zicht ligt op B en C.

(https://i.postimg.cc/wxXN5BmW/250122-frame-modelbaan-zichtbaar-2.jpg)


Op basis van de 1:1 print zijn de platen voor de ondergrond van de zichtbare sporen uitgezaagd.





De hoogten van de spanten zijn allemaal uitgerekend, dus in principe ligt de plaat op de juiste hoogte. Maar een foutje is snel gemaakt. Vandaar dat ik een plaat verticaal op de plaat voor de sporen schroef. Een eventuele afwijking komt zo snel aan het licht. Straks liggen hier de wissels en kruisingen van Mein Gleis, en dan wil ik geen rare bobbels in de ondergrond. Geldt zeker voor de 6,3° kruising die 470mm lang is.






Onder de plaat voor de sporen zijn latjes gelijmd om te voorkomen dat deze zouden kunnen doorzakken. Zal wel niet gebeuren, maar het is een kleine moeite.



Het enkelspoor dat helemaal achterlangs loopt, moet bereikbaar blijven. Hier gaat het treinverkeer rijden dat straks aan de voorkant op A aansluit. Ik vond geen andere manier om deze verbinding te maken binnen de beschikbare ruimte. Om de rails bereikbaar te houden heb ik een aantal creatieve oplossingen moeten bedenken.

Tony,
ik volg de bouw van jouw baan al een tijdje, proffessioneel werk, proficiat.
Ik heb echter 1 vraagje: in # 47 op foto 4 heb je de 2° boog gelegd.
Waarom heb je die niet naast die andere boog geplaatst ?, dan had je toch meer ruimte om er langs onder aan de sporen te geraken in geval van nood.
grtjs,
Saskia

Saskia,

Dat is een goede vraag.

Het komt er op neer dat ik in het verdekte gedeelte uitsluitend 'vaste bochten' gebruik. De reden daarvoor is dat ze inderdaad onveranderlijk zijn in de tijd, met andere woorden er zal nooit een rare zwiep in de rails gaan komen.

De vaste bochten welke ik gebruik zijn minimaal R5 van Roco. Niet kleiner vanwege het rijgedrag.
De buitenste bocht is opgebouwd uit R5 railstukken. Dat is geen toeval. Met de R5 railstukken past het spoor binnen de afmeting van de baan. Zou ik hier R6 gebruikt hebben dan was dat niet gelukt.

Als ik een bocht parallel aan de R5 buitenbocht had gelegd zou dat een R4(?) zijn geworden, maar met een radius kleiner dan R5 werk ik nooit. De binnenste bocht is ook opgebouwd uit R5 railstukken. Deze zal dus nooit mooi evenwijdig kunnen lopen aan de buitenste. Vandaar de ruimte die tussen de sporen ontstaat.

Groet,
Tony

Nadat het verlijmen van het plaatmateriaal voor de sporen, worden de dragende platen voor het landschap bevestigd.




En toen kwam natuurlijk toch een aanpassing van het oorspronkelijke idee bij me op. In werkelijkheid loopt de tunnel onder de spoordijk door. Aan de andere kant is de weg dan weer zichtbaar. Dat gaat zo niet lukken op de baan vandaar dat ik achter de spoordijk alleen groen had gepland. In het ontwerp past het wel, maar dat lijkt toch raar uit te zien op de baan.

Probleem is dat de verdekte sporen verhinderen dat ik diep genoeg kan komen om de weg achter de spoordijk te vervolgen. Het idee kwam bij me op om de ingraving van de weg zo goed mogelijk te bouwen, en dan met boomtoppen het geheel aan het zicht te onttrekken.
Natuurlijk weer veel geklooi. Maar ja, daarom had ik dit gedoe ook eerst niet willen bouwen. Maar waarom zou ik het gemakkelijk doen als het ook moeilijk kan 8)



Op de maximale diepte is een kistje gemaakt zodat de onderliggende sporen er net geen last van hebben. De rode lijn is de hartlijn van de weg. In dit kistje moet dan de weg komen die door boomtoppen aan het zicht is onttrokken. Tot zover de theorie. De praktijk zien we later wel weer ...




Toegangsgaten zorgen dat de wissels en de overgangen tussen de segmenten bereikbaar blijven. En dan moet er iets komen zodat we de gaten wel kunnen gebruiken maar niet gaan zien. Zou ook vreemd uitzien deze kraters in het landschap :o

Mooi werk allemaal!
Vraagje: Hoe begin je aan zo'n 1:1 plan? Ik zie dit hier en daar opduiken en vraag me af hoe je dit maakt & print.

Bedankt Ruben,

Om te beginnen is het wel handig om te weten wat je wilt bouwen, waar je wilt bouwen, en hoe je wilt bouwen.
Ik veronderstel dat deze uitgangspunten wel bekend zijn?

Het eigenlijke spoorplan (dus alleen de rails) heb ik gemaakt in Anyrail.
Dit bestand heb ik geëxporteerd naar het tekenprogramma Coreldraw. Ik kende dat programma al en voor mij voldeed het. Al zou ik willen dat ik ooit CAD onder de knie had gekregen, maar dat is een andere zaak.

In Coreldraw heb ik de gehele baan 1:1 getekend. Het gekleurde baanontwerp komt ook uit Coreldraw. Alle afmetingen van het hout, alle bedrading etc. is allemaal 1:1 getekend op verschillende lagen. Dat is mooi - en lekker veel werk - maar dan staat het pas op het scherm.



Het Coreldraw bestand is geëxporteerd als jpg-bestand. En dat bestand is digitaal naar een printservice gestuurd. Om zelf te printen en honderden A4-tjes te plakken ga ik niet doen. Dat is veel te veel werk, niet handig, en voor het geld kun je beter laten printen.

Ik heb niet paraat welke firma mijn originele print gemaakt heeft. (Zou kunnen zijn dat het www.repro-plotservice.nl was) In elk geval was het daar mogelijk om te printen op 1 meter breedte en lengte van meer dan 6,5 meter. Ik heb 3 stroken laten printen om de gehele breedte van de baan (= 3 meter) op papier te krijgen. Beperkende factor zou de bestandsgrootte kunnen zijn.

Kun je hier iets mee?

Groet,
Tony

Bedankt voor de zeer duidelijke uitleg, Tony

Graag gedaan Ruben. Fijn dat ik je kon helpen.

Groet,
Tony

Om de onderliggende sporen en het landschap bereikbaar te houden, is in de hoek een losse bak gemaakt.

Mijn werkwijze is steeds dezelfde: eerst op het vaste gedeelte van de baan een soort van rand maken, en vervolgens binnen die rand een bak opbouwen die los staat. Bij de opbouw schroef ik de randen van de bak vast aan het vaste gedeelte. Alle schroefjes markeer ik met een stift zodat ik later geen schroefje vergeet. Dat zou jammer zijn want dan gaat de bak er niet meer uit, en erger je weet niet welk schroefje en waar dat nog vastzit.



De bodem van de bak komt er in. Hier worden de randen van de bak op vastgemaakt.





Het geheel wordt verder opgebouwd met een achterkant en een plaat die de rails achterlangs afdekt. Waar nodig zijn verstevigingen aangebracht.



De vorm van het toekomstige landschap wordt langzaam aan aangebracht.




En dan wordt alles opgevuld met XPS. Steeds een stukje erbij lijmen en aandrukken met gewichten.






Ik ben weer met zaag, mes en rasp te werk gegaan zodra er voldoende XPS was aangebracht.



Aangezien er onder de bak nog een rails loopt, hier nog even voldoende vrije ruimte maken in de onderkant van de bak.



Om de bak - rechtsboven op de foto - verder af te werken moet er eerst aan de achterkant van de baan worden gewerkt.

Voor de goede orde een overzichtje van baan. Op E bevindt zich de landschapsbak met blauw XPS, en op de vorige foto's was ik bezig aan de bak in de hoek op D.

(https://i.postimg.cc/8C9GNcFc/250223-0-frame-modelbaan-modelspoor.jpg)


Hete 'vaste' verbindingsstuk tussen beide bakken eindigt natuurlijk met een plaat multiplex zodat er een mooie aansluiting ontstaat. De contouren van beweegbare bakken en vaste gedeelte is eerst grof gezaagd, en is dan nauwkeurig bijgewerkt met de rasp.







Volgende keer even iets anders dan XPS ... ;)

Dit was de situatie op D, E en F in reactie 38.


Het wordt toch geen geheel XPS-vrije bijdrage dit keer  :P
De laagst gelegen delen zijn geëvolueerd tot een stukje met paden, rivierbedding en een brug.



In werkelijkheid was de brug opgetrokken uit mergelblokken in combinatie met baksteen. Voor hoog water waren er twee stroombrekers voorzien. Deze brug (zie ansichtkaart rond 1930) bestaat al lang niet meer. De mockup van de brug is gemaakt van karton. Ik heb een ontwerp gemaakt, uitgeprint, opgeplakt, uitgesneden en in elkaar geplakt.





De situatie op de modelbaan na het plaatsen van de mockup.



Achter de brug is een mergelwand zichtbaar. Dit is een restant van een voormalige kleine groeve. Kenmerkend zijn de horizontale lijnen in de mergel, de horizonten.



En dat zou hier dan een beetje nagebootst moeten gaan worden.



Op de plek waar de mergelwand gemaakt wordt heb ik eerst zo'n 10 tot 15 mm van het XPS weggesneden en vervolgens ruw gemaakt. Vervolgens heb ik een dikke laag modelgips opgebracht waarin als eerste de horizontale lijnen zijn aangebracht. Daarna ben ik met een mesje de structuur van het gesteente gaan aanbrengen. Tussendoor steeds weer het losse materiaal met een kwast weg gehaald. Na een paar uren klooien ontstaat er dan toch een aardige rotswand.





Mergel is een relatief zacht gesteente. Om de scherpe kantjes er letterlijk vanaf te halen, is het gips als laatste geborsteld met een tandenborstel.




Verderop langs de rivier dagzoomt het gesteente hier en daar langs het bestaande wandelpad. Hier is er weinig reliëf in het mergel dat hier en daar tevoorschijn komt door het groen.



Dat is vrij eenvoudig na te bootsen met gips. Het lijkt nu nog te veel rotswand, maar later wordt een gedeelte afdekt door de begroening op de baan.

Lekker bezig, tof project! Wil eigenlijk wel zo'n fel groene gipsbeker, waar koop je die?

Martin,

Dankjewel!

Die bakjes zijn ooit (lang, lang geleden) gekocht bij de Zeeman. Gemaakt om iets lekkers in te doen. In plaats van in de kliko zijn ze op de baan beland. Ze vallen wel mooi op in het landschap, toch? 8)

Echt fraai is al dat roze en blauwe XPS niet, dus na het gipswerk mag weer een deel worden geschilderd met de bekende basis kleuren. Dan is het op een foto ook duidelijker wat het allemaal voor stelt. Althans als ik het goed heb gedaan ::)

Rails is afgeplakt, en rondom het gips met beleid schilderen. De rechte naden zijn de plekken waar de segmenten elkaar raken. Dat zal achteraf wel verdwijnen onder een laagje groen.




Dan is het geen berg roze schuim meer, maar het lijkt al op een landschap. Pff, is het toch goedgekomen  ;D

Ben benieuwd naar het verdere uitwerken van dit landschap, ziet er alvast veelbelovend uit !

De hoek op segmenten C en D wordt verder afgewerkt. In het overzichtje de rails welke overal aan het oog onttrokken moet gaan worden, maar wel bereikbaar moet blijven voor onderhoud en/of calamiteiten.

(https://i.postimg.cc/rmLJKD4V/250312-1-frame-modelbaan-modelspoor.jpg)


De uitneembare bak was al gedeeltelijk gereed. Er moet een overgang komen naar de vaste baan. Het handigst leek dat bij het dieper liggende bakje waar straks de tunnel uit zou monden. Er wordt verder gewerkt met - uiteraard - XPS :P




In de bocht onder de spoorlijn hoort een duiker te komen. Op die plek heb ik een uitsparing gemaakt. Het XPS wordt verder in vorm gesneden en geraspt, en de rand van de baan wordt gezaagd.






De veldweg is uitgetekend, en de helling van het spoortalud wordt met de mal in de juiste hellingshoek geraspt.



Daarna wordt de weg in eerste aanleg uit gips gemaakt. Naderhand maak ik naar sporen etc., dat zie ik dan wel weer. De laag gips wil ik een paar mm dik maken. De positie van de weg ligt vast, en dan snij ik een cunet uit waarna ik het met gips vul.




Hier het benodigde gereedschap. (Ja Martin, ik heb ze in meerdere kleuren 8))
Speciaal gereedschap voor de veldweg: roller met daarop gekleefd een strook schuurpapier korrel 40 of zo.



Dan even flink doorwerken, want na 15 minuten is het gips te hard om verder te bewerken.




Na het uitharden van het gips kan de roze rommel een fraaier kleurtje verdragen. De bak schuift prima in en uit de baan, en de onderliggende rails is goed bereikbaar.

Op de plek van de uitsparing (groene pijl) hoort een duiker te zitten. Via de duiker werd het regen- en smeltwater afgevoerd van de helling naar de rivier. Ergens in de 20^e eeuw is de duiker dichtgemetseld.



In 2019 is de duiker gerenoveerd en werd de doorgang opgenomen in een wandelroute. De trap naar de duiker toe laat het hoogteverschil tussen de beide zijden van de spoordijk zien




Op de baan heb ik natuurlijk niks aan al die opsmuk, maar het kunstwerk hoort er wel op te staan. De duiker heb ik opgemeten, en de metselverbanden heb ik getekend en geprint. In eerste instantie is een kartonnen mockup voldoende voor de bouw van de baan.



De tekening is geprint, geplakt op karton, uitgesneden en in elkaar geplakt. Vervolgens is het printje van het metselwerk erop geplakt. Dat ziet er toch iets leuker uit.






En als alles goed is gemeten past het in de uitsparing. Voorlopig worden de taluds rondom nog niet afgewerkt omdat het model nog een aantal keren uit de baan moet kunnen.

Zo, volgend hoofdstuk.
De bak in de hoek was goed gelukt, en dat principe ga ik weer toepassen om de verdekte rails aan de achterkant bereikbaar te houden.

Ik ben verder gegaan aan de rechterzijde van de vorige bak. Op die plek komen de ovens van de kalkbranderij die achter het station van Schin op Geul lag. Daar had ik al een print van laten maken om een en ander beter in de ruimte te kunnen plaatsen.




Het gedeelte met de ovens komt op een bak. De vorige bak kon makkelijk naar de zijkant worden geschoven, dat gaat niet lukken nu. De enige mogelijkheid is schuiven naar de achterkant (of omhoog maar heb ik geen zin in). Het was even puzzelen waar de scheiding van de bak met de vaste baan komt zodat dit gecamoufleerd zou kunnen worden.
Voor de rest is de bouwwijze weer gelijk: eerst de buitenkant op de vaste baan maken, dan de bodem en randen van de bak maken, en dan opvullen met XPS. En schroefjes aantekenen zodat er straks geen enkele vergeten wordt.






Het einde van de bak is in één keer gelijk gezaagd met de cirkelzaag. Daar komt dan weer een vast gedeelte op de baan tegenaan.





En dan wordt het volume voor het landschap weer opgebouwd uit verlijmd XPS.

(https://i.postimg.cc/k5WMV9Rb/250423-1-frame-modelbaan-modelspoor.jpg)

Het begin van de mergelgroeve op segment C was gemaakt. De groeve loopt door tot op segment A.

Om de juiste hoogte van de vloer van de groeve te gaan bepalen is eerst het rubber voor de zichtbare sporen op C gelegd. In totaal zijn 2 lagen van 3mm dik rubber verlijmd. Precies op de segmentengrens met B is een latje geschroefd dat als aanslag voor de stukken rubber dient. Voor het lijmen is de plaat eerst geschuurd zodat deze volledig vlak is.




En dan wordt het XPS weer gemodelleerd.




Tegen de helling moeten de gebouwen van de voormalige kalkbranderij gaan komen. Dat zag er in werkelijkheid zo uit. Op de achtergrond het gebouw met twee grote kalkovens. Daarvoor een kleinere tijdelijke veldoven. Deze werd als eerste gebouwd voordat het grotere complex werd ingericht.





Daar moet ik het mee doen. Bouwtekeningen bestaan er niet, of niet meer. De hoogte van de mergelwand en de toegang tot de onderkant van de grote kalkovens is een gegeven. Voor het overige is het een kwestie van verhoudingen zoeken in de bouwwerken en de directe omgeving om tot een benadering van afmetingen te komen.

Na lang puzzelen is dit er dan gekomen.




Op segment B loopt de rotswand verder. Daar komen alleen nog een paar kleine schuurtjes. Achter de rotswand loopt nog steeds de verdekte rails die bereikbaar moet blijven. Dus ook hier moet weer een deel komen dat uit de baan genomen moet kunnen worden. De mergelwand zelf blijft vast op de baan, en alleen de bovenkant kan verwijderd worden. Via de uitsparingen in de plaat kunnen de sporen worden bereikt.

Verder met de (achterkant van) groeve op segment B.

Op het raamwerk komt een bakje, en de voorkant wordt dichtgemaakt. Tegen het plaatmateriaal aan de voorzijde wordt een laag XPS bevestigd wat later de mergelwand zal worden.





En uiteraard weer even testen of het bakje er uit kan. De bak loopt in de lengte taps toe, en klemt zichzelf op die manier vast.



Dan wordt de voorzijde en de bak met XPS bekleed (nadat alle gemerkte schroefjes zijn verwijderd anders is er een groot probleem).





Na wat plakken en snijden ontstaat er dit. Omdat ik me helemaal blind keek op het XPS heb ik met een paar lijnen de contouren uitgezet. De scheiding tussen vaste baan en bak zit aan de bovenzijde waar dit het minste gaat opvallen.

Ik vind de manier waarop je het landschap en de bijhorende contouren visualiseert en uitwerkt gewoon fantastisch!
Om zo het landschap te zien ontstaan vind ik gewoon fascinerend. Brengt me zelf ook op wat ideeën om zelf iets gelijkaardigs uit te werken. Zelf zoek ik ook een glooiend landschap te maken. Mijn complimenten! Nu kijk ik waarschijnlijk gefascineerd en in stilte verder.  ;)

Cedric,

Dank voor zo veel lof!

Af en toe een beetje kriebelen op dat 'oogstrelende' roze (en soms weer blauwe) spul is wel noodzakelijk. Ik heb wel van alles op papier staan, en in mijn hoofd, maar een lijntje hier en daar tekenen geeft veel meer inzicht. Bovendien is het zo dat als ik veel van dit nog niet bewerkt XPS om me heen zie met de verlichting erop, ik het gevoel van diepte een beetje kwijtraak.

Nadat het roze spul vastzat zijn de schroefjes verwijderd en is er een laag gips tegenaan gekomen. Het moet immers een rotswandje van mergelsteen gaan voorstellen dus veel keus is er ook niet.

Ik gebruik steeds modelgips van Krone. Daar kun je fijn in peuteren als het begint uit te harden, en het wordt keihard dus mooi geschikt om naderhand te schilderen. Wel van tevoren bedenken wat je wilt maken want na een kwartier is het vast en niet meer vervormbaar, maar peuteren in het gips kan nog een paar uur.

Na het eerste smeren en peuteren wordt het dan dit. Met de mockups wordt het idee al iets duidelijker.




De rest van de rotswand gaat op dezelfde manier. Om de lijnen in het gips horizontaal te houden heb ik de laserwaterpas erop gezet. Anders krijg je toch een verloop over deze lengte.




Met een beetje natuurlijk strijklicht lijkt het al wat.

Een deel van de groeve met de gebouwen staan op een losse bak. Dat stuk moet op een of andere manier vastgezet worden aan het vaste gedeelte van de baan. Het uit en in de baan schuiven na het gipswerk is geen probleem.




De scheiding ligt bij de rode lijn.



Met inbusboutjes worden de delen tegen elkaar getrokken. In de bak zitten inslagmoeren. De bouten kunnen straks alleen vanaf de voorzijde van de baan worden aangedraaid. Dus een extra lange inbussleutel besteld bij de chinees. En die past dan uiteraard net niet in de kop van de bouten. Dus een beetje vijlen.




Het idee leek aardig. Maar als de boutjes worden losgedraaid zouden ze ergens in de baan terecht kunnen komen waar ik er nooit meer bij zou kunnen komen. Daar is deze oplossing voor bedacht.




Dan is het een kwestie van alle boutjes monteren en de tussenliggende ruimte weer opvullen met XPS. En vervolgens een laag XPS eroverheen lijmen en gelijk maken met de hoogte van de dwarsliggers.

Dan is het tijd om weer een deel rubbergranulaat te lijmen voor de sporen van het station. Het is een behoorlijke oppervlakte die met contactlijm wordt ingesmeerd, dus maar even de ramen opengezet voor deze stinkzooi.




De grondstoffen voor de productie van kalk - kolen en mergelblokken - werd vanaf de bovenzijde toegevoerd aan de kalkovens. Over het verloop van de weg naar de bovenzijde van de groeve was ik niet tevreden. Ik heb een paar stukken XPS eruit gesneden en vervangen door nieuwe blokken. Daarna de weg opnieuw uitgesneden en met gips afgewerkt.





Op het plateau achter de kalkovens en de groeve liep een veldspoor. Dit spoortje was bestemd om de afgegraven toplaag bovenop de mergellagen met kipkarren af te voeren naar een depot. De grond werd links van de kalkovens gestort. De kipkarren werden met mankracht verplaatst.
Het traject voor het veldspoor heb ik gemaakt met een blokje hout met daaronder een stuk schuurpapier. Met de waterpas controleren of het een beetje horizontaal blijft.

Omdat er geen locomotief op de rails heeft gereden is het niet de bedoeling om het geheel functioneel te maken. Het is ook nog even de vraag hoe ik dat spoortje ga bouwen. Het 500mm brede veldspoortje bestond uit niet meer dan spoorstaven die op een paar stalen dwarsliggers gemonteerd waren. Het zal wel neer gaan komen op zelfbouw. Ik zag ergens Code40 profiel voorbijkomen, maar dan moeten er ook nog metalen dwarsliggers onder dat veldspoortje..
Heeft iemand een idee? Laat het vooral even weten.



Deze Roco H0e rails wordt het in elke geval niet vanwege de houten bielzen, spoorstaven die te grof zijn en een te grote spoorbreedte.



Op het roze spul was ik suf gekeken. Daarom een laagje grondkleur erover en het ziet er al een stuk aangenamer uit.

Na het leggen van het rubber tussen station en railspiraal is het sporenplan uitgetekend. Dat heb ik weer met een 1:1 print gedaan.






De precieze plek van de wissels (rechts) is nu bekend, en dan kan het laatste stukje rotswand worden gemaakt. Daar hoort ook weer een bekende bak voor het landschap boven de achterste verdekte rails bij. Enfin, het is het bekende systeem.

Echt zeer knap en netjes uitgewerkt  8)  8)

Grtz,

Samuel.