Modelspoormagazine forum

Modelspoor, Algemeen en H0 => Algemeen => Topic gestart door: bumper op 10 oktober 2008, 15:37:19 PM

Titel: Transformator
Bericht door: bumper op 10 oktober 2008, 15:37:19 PM
Ik heb zopas een transfo gekregen zonder behuizing,zonder merkinfo en zonder produktinfo. Het enige wat er op staat is 220 V 50/60Hz.
Hij bezit twee uitgangen. Ik heb dat ding onder spanning gezet en de uitgangen gemeten. Deze geven 12V en 24V.Daar dit voor een modelbaan bruikbare spanningen zijn, denk ik hem wel te gebruiken. Mijn vraag is of er een methode bestaat om het vermogen van deze transfo te bepalen, teneinde te kunnen weten wat er allemaal op aangesloten kan worden en welke zekeringen er moeten gebruikt worden?
Groeten.
Ludo.
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 10 oktober 2008, 16:13:03 PM
Het vermogen van een trafo wordt bepaald door de afmetingen van het ijzerpakket. Geef eens wat getallen, dan probeer ik een indicatie te geven.

Wat wou je eigenlijk met zekeringen doen?
Titel: Transformator
Bericht door: bumper op 10 oktober 2008, 20:34:35 PM
Klaas,
De afmetingen van het blikpakket zijn, lengte:76mm, hoogte:63.5mm, dikte:21mm. De opening binnenin is 51mm bij 37mm.
Het vermogen bepaalt toch de maximale stroom. Hierop wil ik de zekering afstemmen om overbelasting te voorkomen. Hoewel het mij nog niet duidelijk is hoe ik dat moet doen met die twee uitgangen.
Dank en groeten.
Ludo.
Titel: Transformator
Bericht door: PeterC op 10 oktober 2008, 20:52:51 PM
Ludo,
Zet in de primaire kring (230V) een (berekende) zekering en je probleem is opgelost.  Om te berekenen welke zekering je nodig hebt, deel je het vermogen (in VA) door 230V en het resultaat is het amperage van de zekering die je nodig hebt (dat zal wel milli-ampere zijn).
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 10 oktober 2008, 23:38:52 PM
Ludo, dat is een vrij klein trafootje. Ik schat dat tussen de 15 en 20 VA.

Peter, kun je beredeneren waarom er een zekering in de primaire kring moet? Ik vind een primaire zekering bij een trafo zinloos.
Je kunt beter secundair zekeren.
Titel: Transformator
Bericht door: PeterC op 11 oktober 2008, 11:05:57 AM
citaat:
Geplaatst door Klaas Zondervan

Peter, kun je beredeneren waarom er een zekering in de primaire kring moet? Ik vind een primaire zekering bij een trafo zinloos.
Je kunt beter secundair zekeren.


Klaas, ik ga met je redenering niet akkoord.  Voor de veiligheid is het nodig om een trafo primair te beveiligen.  Wanneer er om een of andere reden een kortsluiting in je primaire wikkeling optreedt, ben je enkel beveiligd via je netzekeringen en kan er bij een netzekering van 20 A een heel grote stroom door die kleine primaire wikkeling lopen waardoor de trafo kan branden.

Hoe ga je twee gescheiden uitgangen beveiligen?  Stel je hebt hier een trafo van 20 VA met twee spanningen 12V en 24V.  Die 12V beveilig je met 1,5A wat een maximum vermogen van 18VA geeft.  Die 24V beveilig je met 750mA wat ook een vermogen van 18VA geeft.  Wanneer beide secundaire wikkelingen nu voor 99% belast worden haal je 35.5VA uit je primaire wikkeling wat die zeker niet zal overleven en met de kans op brandgevaar.

Ik zie geen andere mogelijkheid om deze trafo te beveiligen dan met een (snelle) zekering van 100mA in de primaire kring (voor die 20VA).
Iemand een andere redenering om niet primair te beveiligen?
Titel: Transformator
Bericht door: bumper op 11 oktober 2008, 12:31:19 PM
Hallo,
Alvast bedankt voor jullie reactie. Ik was van plan om deze transfo te gebruiken voor mijn seinsturing. Wanneer ik nu alleen de 12volt gelijkricht naar 5volt, dan heb ik per led 5v-2v=3v over die mits een weerstand van 3v/20mA=150Ohm voor de juiste stroom zorgt. Ik heb 10 seinen naar belgisch model van Henckens op mijn baan. Indien alle seinbeelden tegelijk gebruikt worden, geeft dat dus 20 leds aan 20mA is 400mA waarvoor een vermogen nodig is van 0.4Ax5V=2VA. Het gelijkrichten geeft waarschijnlijk ook nog wat vermogenverlies, maar ik denk dat het overschot toch voldoende groot is voor het geven van signalen voor de rest van de sturing en beveiliging. Als dusdanig hoef ik ook maar een kring af te zekeren. Ik opteer er voor om met verschillende kleinere transfo's mijn baan te voeden in plaats van met ??n grote, want als deze niet meer werkt ,werkt er niets meer.
Ik dacht van het geheel als volgt in te delen, rijden, wissels, seinen, verlichting en andere.Ik ben op het gebied van electronica echt een beginneling, maar ik heb zoals jullie aanraden, ondertussen veel gelezen en opgezocht. Ik hoop dat mijn visie zowat juist is. Graag jullie oordeel.
Dank en groeten.
Ludo.
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 11 oktober 2008, 12:33:49 PM
Peter, je vergeet 2 dingen:

- Bij het inschakelen van een trafo kan de inschakelstroom tot wel 10 keer de nominale stroom bedragen. Een snelle zekering die op de nominale waarde is berekend zal het na een paar keer opgeven. Zet je er een zekering in die de inschakelstroom wel overleeft, dan zal die niet aanspreken als er werkelijk een overbelasting optreedt.

- Je zegt dat het voor de veiligheid nodig is om primair te beveiligen. Maar waarom doen fabrikanten van treintrafo's dat dan nooit? Om de bovengenoemde reden, het is praktisch niet haalbaar om goed te beveiligen aan de primaire zijde.
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 11 oktober 2008, 12:35:47 PM
citaat:
Geplaatst door bumper

Wanneer ik nu alleen de 12volt gelijkricht naar 5volt,

Hoe wou je dat doen? Als je de 12V gelijkricht komt er ook 12V gelijkspanning uit.
Titel: Transformator
Bericht door: PeterC op 11 oktober 2008, 12:55:43 PM
Klaas, ik ga akkoord met je redenering als er slechts ??n secundaire winding is.  Met die inschakelstroom heb ik in al mijn projecten waar trafo's in zitten die primair beveiligd zijn nog nooit een probleem gehad.  Wanneer je naar de schema's van een populair Nederlands tijdschrift kijkt (ik wil hier geen reclame maken voor Elector) zie je dat ze in veel gevallen primair beveiligen om bovenvermelde redenen.
Voor elk probleem zijn meestal meerdere oplossingen, maar ik blijf in elk geval primair beveiligen!
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 11 oktober 2008, 13:14:18 PM
Peter,

maar dan blijft de vraag openstaan waarom treintrafo's nooit primair beveiligd zijn. En er zijn nog wel meer voorbeelden. B.v. scheltrafo's en trafo's in netadapters. En ik ken ook voorbeelden van trafo's die wel primair beveiligd waren, maar desondanks uitbrandden.

Wat het te maken heeft met ??n of meer secundaire wikkelingen ontgaat me helemaal. In een treintrafo, in ieder geval de trafo's voor de 2-railsystemen, zitten ook twee secundaire wikkelingen en die zijn allebei afzonderlijk beveiligd. En nog niet eens met een zekering, maar met een bi-metaal. Dat is wettelijk voorgeschreven.
Titel: Transformator
Bericht door: PeterC op 11 oktober 2008, 13:38:52 PM
Klaas,
Ik kan mij alleen maar baseren op wat ik in een ver verleden (begin de jaren '80) heb geleerd op school en dat de veiligheid altijd primeert.
Hoe zit het dan met al die gepubliceerde schema's van allerlei voedingen uit tijdschriften die primair beveiligd zijn?
(ik sluit nu af, want ik ga naar de forummeeting...)
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 11 oktober 2008, 13:47:34 PM
citaat:
Geplaatst door PeterC

Hoe zit het dan met al die gepubliceerde schema's van allerlei voedingen uit tijdschriften die primair beveiligd zijn?
Daar heb ik wel een idee over, maar dat kan ik hier beter niet hardop zeggen.[8D]
Titel: Transformator
Bericht door: ysbeer op 11 oktober 2008, 14:44:22 PM
Bumper
waarom 5 volt,leds branden op 12 volt ook goed.Het gaat n.l niet om de spanning maar om de stroom,gewoon de weerstand iets groter en alles is oke,ook op 12 volt.
Om zuinig te zijn kun je leds die altijd tegelijk branden in serie zetten dat scheelt weer verbruik.
Ook een echte gelijkrichter kun je achter wegen laten,een diode (kost 5 cent)per led (of serie er van)voldoet uitstekend.
Je krijgt dan dus een serieschakeling van een of meer leds een weerstand en een diode (let op de doorlaat richting van de diode,die moet wel gelijk zijn aan die van de led(s).
wim
Titel: Transformator
Bericht door: Gerolf op 11 oktober 2008, 19:59:49 PM
Altijd gedacht dat je wel primair moet beveiligen, maar dan met een TRAGE glaszekering (zodat de stroompieken van de transfo-inschakelinductie, de afvlakelco's,... de zekering niet laten springen)
Afzekeren na de gelijkrichtbrug en elco's zal ook wel geen kwaad kunnen, denk ik.
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 11 oktober 2008, 21:39:59 PM
Een trage zekering is in dit geval altijd beter. Maar de vraag blijft openstaan waarom dat in trafo's die je in de handel koopt nooit gedaan wordt. Ik heb het antwoord al gegeven, maar kennelijk willen jullie daar niet aan.
Titel: Transformator
Bericht door: bumper op 11 oktober 2008, 21:50:11 PM
Hallo mannen,
Laten we het zekeringprobleem even zijn gang gaan.
Klaas ik dacht dat een wisselspanning van 12 V gelijkgericht uitkwam op ongeveer 17 volt gelijkspanning(12V/0.6 - 2?3Volt) en dus wou ik een spanningsregelaar toepassen van het type LM317 met de nodige condensatoren en weerstanden volgens het schema gegeven op de technische fiche.En om op Wim zijn voorstel te antwoorden, ik dacht dat 5 Volt zowat de laagst toepasbare spanning was om een zo laag mogelijk benodigd vermogen te hebben.Het gaat hier zoals klaas zegt over een kleine transfo waar ik zoveel mogelijk tracht uit te halen. Als de spanning goed gestabiliseerd is kan ik die toch ook nog gebruiken om andere schakelingen te voeden.
Groeten.
Ludo.
Titel: Transformator
Bericht door: Gerolf op 11 oktober 2008, 22:48:58 PM
Die spanningsregelaar hoeft toch niet voor wat ledjes ...
Je gelijkgerichte spanning (inderdaad ongeveer 17v) is goed voor 5 tot 8 ledjes in ??n seriekring. Dezelfde stroom door al die leds - dan haal je het meest uit je trafo.
Met een stabilisator wordt het teveel aan energie in warmte omgezet - verlies dus.
Titel: Transformator
Bericht door: Klaas Zondervan op 11 oktober 2008, 23:41:51 PM
Nog even een toevoeging: de gelijkgerichte spanning wordt inderdaad ongeveer 17 volt, maar alleen als je die afvlakt. Vlak je niet af dan blijft de effectieve spanning 12V.
En ik ben het met Gerolf eens dat je beter die hoge spanning kunt houden. Dan kun je nl. meer leds in serie zetten, en produceer je minder nutteloze warmte.
Titel: Transformator
Bericht door: bumper op 12 oktober 2008, 21:06:09 PM
Hallo,
Bedankt reeds voor de diverse toelichtingen.Ik dacht van ieder ledje van een sein overeenstemmend met de kleur de aangepaste weerstand te geven en allemaal op dezelfde spanning aan te sluiten.Dan kan ik toch elk mogelijke combinatie maken en elke led heeft steeds de juiste stroom.Ik zie niet hoe je die ledjes van verschillend seinen in serie kunt zetten en steeds de juiste stroom door die dingen kunt laten lopen. De seinbeelden op een te rijden traject kunnen toch zeer verschillen zijn, van groen naar groen-geel vertikaal en twee geel naar rood.Ook de vijf ledjes van een sein in serie gaat toch ook niet. Sorry jongens maar ik ben helemaal geen electronica specialist, al hetgeen ik nu ken is verkregen door zelfstudie het laatste halfjaar. Het zal dus regelmatig voorkomen dat ik er kompleet naast zit, maar ik blijf verder studeren.Ik hoop dat jullie dat niet al te vervelend vinden.
Dank en groeten.
Titel: Transformator
Bericht door: Gerolf op 12 oktober 2008, 21:22:44 PM
Voor seinen ligt het inderdaad niet voor de hand om leds in serie te zetten Had je nu eerder geschreven dat het voor seinen was ...
Evengoed: die spanningsregelaar hoeft niet per s?. Elke led krijgt zijn eigen serieweerstand maar de waarde ervan moet alleen wat hoger zijn.
Om voorliggende elektronica niet te beschadigen kan een buffertrapje (met een transistor) nuttig zijn.
Titel: Transformator
Bericht door: bumper op 13 oktober 2008, 07:46:32 AM
Gerolf,
In mijn derde reaktie heb ik geschreven waarvoor ik die transfo wilde gebruiken. Misschien een beetje verwarrend. Of moet ik hiervoor een ander onderwerp opstarten?
Dank en groeten.
Ludo.
Titel: Transformator
Bericht door: Gerolf op 13 oktober 2008, 09:00:10 AM
Daar had ik blijkbaar over gelezen. Mijn excuses. [:I]