Foto's nemen

[Sattrickske]

@Havoc,
1) diafragma: klopt ik was niet volledig, bedankt om het aan te vullen...  de belichting blijft inderdaad hetzelfde (dus zonder crop factor).
2) Aanpassing: Ik zal 't nog eens nakijken, maar ik dacht minstens een prisma de correctie naar de viewfinder doorgeeft, anders zou je een ander beeld hebben in je viewfinder dan wat je sensor zou gaan registreren.  Of ben ik volledig mis?

[Havoc]

Nog 'n meevaller dat 'k bijna een mensengeneratie geleden, nog de bezitter/gebruiker was van een   "Kamille"  (*)   met rasterscherpstelling en bijna niks automatisch.  Anders begreep 'k van al jullie info, een fikse    "dosis"    minder dan nu... . Eén-en- ander is toch wel   "relatief"    complex, niet ?

Ja en neen. Probleem is dat de meesten er niet over willen/moeten nadenken. Voor de typische vakantie- of familiefoto doen al die automatismen prima hun werk. Je moet al in een behoorlijk lastige situatie zijn om dat ze de mist in draaien. Bvb een trouwpaar in de schaduw met volle zon erachter op een witte gevel. Maar als je het onderste uit de kan wil halen, specifieke resultaten bereiken (zoals macro) of gewoon meester wil zijn van de situatie dan moet je de moeite doen om er iets van te willen begrijpen.

Alles begint bij belichting. Correcte belichting welteverstaan. En dat is redelijk simpel: een foto is correct belicht als een 18% grijs vlak als "midden grijs" op de foto staat. De basis van lichtmeting is dus dat een je een combinatie van iso (gevoeligheid), diafragma (lensopening) en sluitertijd moet instellen die daarvoor zorgt. Film, digitale sensors, ontwikkeling, alles is daarop gebaseerd. Een correct belichte foto geeft een 18% grijs vlak midden in het "lichtbereik" van de sensor/film.

Vandaar ook de referentie naar grijskaart bij lichtmeting, dat is de standaard. In geval van nood kan egaal gras of de achterkant van je hand dienen (voor blanke personen).

Nu kan je verschillende combinaties van iso, f-stop en snelheid kiezen die hetzelfde resultaat geven voor belichting. Stel je doet een lichtmeting en je lichtmeter zegt iso=200, f=1/8 en v=1/250. Als je nu de iso 2x groter zou kiezen (= 2x zo gevoelig) dan kan je dat compenseren door ofwel f=1/16 (2x minder licht binnenlaten) ofwel v=1/500 (maar half zolang licht binnenlaten). Dus iso=400, f=1/16 en v=1/250 of iso=400, f=1/8 en v=1/500 geven net dezelfde correcte belichting. Net zoals iso=200, f=1/16 en v=1/125 (half zoveel licht binnenlaten en 2x zolang belichten)

Waarom zou je een van die combinaties kiezen?

- hoge iso waarden geven digitaal meer ruis en bij film meer korrel.
- lage iso heeft veel licht nodig, dus grote opening of trage sluitertijden
- grote openingen geven een kleine scherptediepte. Dat wil je niet bij macro maar misschien wel graag bij een portret. Maar laten veel licht binnen.
- kleine openingen geven veel scherptediepte maar te kleine verminderen de scherpte weer. Laten weinig licht binnen dat je moet compenseren met hoge iso of trage sluitertijden.
- korte sluitertijden bevriezen beweging maar hebben veel licht nodig.
- lange sluitertijden geven bewegingsonscherpte als de fotograaf het toestel niet stil houdt. Dus een statief gebruiken (wat niet altijd kan).

Welke combinatie je nu moet kiezen hangt af van je onderwerp en je doelstelling.
- in principe tracht je steeds je iso zo laag mogelijk te houden als praktisch is.
- als je geen statief hebt/mag gebruiken moet je de sluitertijd zo hoog mogelijk trachten te houden. Dat moet je ook doen als je onderwerp snel beweegt. vuistregel zegt snelheid = 1/ brandpuntsafstand. Dus een 50mm lens niet trager dan 1/50, een 100mm macro dus niet trager dan 1/100 maar een 28mm kan best bij 1/30. Dat is dan de werkelijke fysische brandpuntsafstand, niet de equivalente.
- het diafragma pas je dan aan aan de scherptediepte die je wil bekomen. En dat is zeer subjectief.

Als je bvb in een museum bent en je mag geen statief gebruiken, geen flits en er is weinig licht dan heb je geen keuze. Je moet de iso omhoog draaien totdat je bij dat diafragma dat nog net alles wat je wil scherp weergeeft een aanvaardbare sluitertijd geeft. Voor een macro van een diorama en je hebt een statief kan je dan weer eerst je diafragma kiezen dat alles scherp geeft wat je wil, vervolgens de iso op het laagste zetten voor de minste ruis en de sluitertijd zoals de lichtmeter zegt. Maar met een insect dat beweegt ga je de sluitertijd in de gaten moeten houden en waarschijnlijk de iso hoger kiezen zodat je sluitertijd naar beneden gaat. Met rondlopende kinderen gaat de sluitertijd dan weer heel belangrijk worden. Het diafragma zet je ergens middenin f/8-f11 (zodat je toch redelijk wat diepte hebt zonder teveel licht te verliezen) en de iso neem je wat je krijgen kunt.

Dus het is een spel om met die 3 variabelen je doel te bereiken zonder je het leven moeilijk te maken.

[Havoc]

2) Aanpassing: Ik zal 't nog eens nakijken, maar ik dacht minstens een prisma de correctie naar de viewfinder doorgeeft, anders zou je een ander beeld hebben in je viewfinder dan wat je sensor zou gaan registreren.  Of ben ik volledig mis?

Wel, voor een reflex maakt het niet uit. De spiegel projecteert het licht op het matglas en met het prisma wordt het recht gezet. Bij een crop camera zijn spiegel, matglas en prisma gewoon een maatje kleiner. De crop lensen hebben ook een kleinere beeldcirkel. Een lens geeft steeds een rond beeld, de sensor ziet juist wat erop valt. De spiegel projecteert gewoon niet meer dan wat de sensor ziet. Zet je een full-frame lens op een crop camera dan ziet de sensor enkel het midden.

Kijk maar eens door een zoeker van een middenformaat, full-frame en crop, je zal versteld staan van het verschil in grootte van het beeld in de zoeker.

Bij systeem camera's en compacts zie je toch enkel wat er op de sensor valt op het schermpje. Zelfde voor electronische zoekers.

[conducteur]

Zeer leerrijk, ga door!

[Huugooke]

De Sony Alfa was de allerlaatste in de uitverkoop-toonbank in een  "set"   met een handige, bescheiden zoom Sony 18/135mm.
Als je dan vaststelt dat deze Sony-lens op tele een groter/langer    "kanon"     blijkt te zijn dan de  24-720mm van m'n Fuji-met-mankementen, hoop 'k dat het Sony-lenzenpakket solider en kwaliteitsvoller zal zijn dan die van Fuji?

Die 18-135 is niet zo bescheiden! Volgens de crop-factor, hierboven beschreven, zou dit op je ouwe Pentax een 24-210 mm lens zijn! Zeker geen kattepipi!
Dat het geheel een stuk forser is dan je Fuji lens is ook te wijten aan die crop factor. Die 24-720 van je Fuji is de VERGELIJKBARE brandpuntsafstand met een 35 mm (kleinbeeld) camera.
Omdat je met al die verschillende sensor-grootte nu eenmaal appelen met peren moet vergelijken heeft men de oorspronkelijke kleinbeeldcamera als standaard genomen. De afmeting van het negatief (de sensor van nu) is 24 op 36 mm. Daar is een 50mm lens een "standaard"; op jou Alfa is de "negatief" grootte, de sensor dus, 24 op 16 mmm, men noemt dat APS-C. De standaardlens is dan 35 mm  (vanwege de cropfactor)
Die APS komt trouwens ook van een filmformaat, het een te vroege dood gestorven APS systeem (Advanced Photo System), dat de film moest redden, maar de digitale techniek heeft daar een stokje voor gestoken.

en die "K" is nog steeds een gegeerd fototoestel!

[Sattrickske]

Hehe Johan is me voor met de uitleg over 'stops'.  Merci, bespaart mij een hoop typwerk!
Even een toevoeging aan de sluitertijden in functie van de brandpuntsafstand: bij camera/lens combinaties die zijn uitgerust met een beeld stabilisator (image stabilizer) kan je 1 of 2 stops aftrekken van de sluitersnelheid. Dus 1/60 kan teruggebracht worden naar 1/30 of zelfs 1/15.

[Huugooke]

2) Aanpassing: Ik zal 't nog eens nakijken, maar ik dacht minstens een prisma de correctie naar de viewfinder doorgeeft, anders zou je een ander beeld hebben in je viewfinder dan wat je sensor zou gaan registreren.  Of ben ik volledig mis?

Wel, voor een reflex maakt het niet uit. De spiegel projecteert het licht op het matglas en met het prisma wordt het recht gezet. Bij een crop camera zijn spiegel, matglas en prisma gewoon een maatje kleiner. De crop lensen hebben ook een kleinere beeldcirkel. Een lens geeft steeds een rond beeld, de sensor ziet juist wat erop valt. De spiegel projecteert gewoon niet meer dan wat de sensor ziet. Zet je een full-frame lens op een crop camera dan ziet de sensor enkel het midden.

Kijk maar eens door een zoeker van een middenformaat, full-frame en crop, je zal versteld staan van het verschil in grootte van het beeld in de zoeker.

Bij systeem camera's en compacts zie je toch enkel wat er op de sensor valt op het schermpje. Zelfde voor electronische zoekers.

Er zijn nu ook reflexcamera's waar de spiegel niet meer dient om het beeld naar de zoeker te weerkaatsen; het wordt volledig elektronisch doorgestuurd! (Sony)
Trouwens worden er meer en meer "systeemcamera's" gemaakt. Het spiegelhuis wordt weggelaten. Omdat de lenzen nu dichter tegen het opnamevlak staan zijn ze weer van een hele andere constructie!
De helderheid van de zoeker hangt ook af van de constuctie: een prisma of spiegelconstructie, matglas...

[Huugooke]

Hehe Johan is me voor met de uitleg over 'stops'.  Merci, bespaart mij een hoop typwerk!
Even een toevoeging aan de sluitertijden in functie van de brandpuntsafstand: bij camera/lens combinaties die zijn uitgerust met een beeld stabilisator (image stabilizer) kan je 1 of 2 stops aftrekken van de sluitersnelheid. Dus 1/60 kan teruggebracht worden naar 1/30 of zelfs 1/15.

Jamaar, daar hoort de verklaring bij dat een "normaal" mens een scherpe opname "uit de hand" kan maken vanaf een sluitertijd van 1/100 ste. Die stabilisator zou het "bibberen" bij lagere tijden opvangen.

[dani]

die reeks foto's... DAT IS HET gewoon.

De BASIS simpel uitgelegd en met beelden.  Ik herhaal het nog maar eens    Jip-En-Janneke  taal !
Mensen die al lang en intensief met fotografie bezig zijn of er gewoon veel van afweten door ervaring, die  kunnen dan wel mooie aanvullingen en technische uitleg bij geven om te verduidelijken voor hen die dieper op de materie willen in gaan.  (no offence, Hugo en anderen, jullie bijdragen zijn zeker even veel waard)
Meer voor de  "leek" die vooral met z'n treinen of ander hobby bezig is en hier creatief wil leren fotograferen, is dit de manier !  KISS  (Keep It Short and Simple)

Ik ben er zeker van dat naarmate dit topic vordert, er dieper technisch zal worden verder gegaan, maar je moet zoals Patrick zegt "beginnen bij het begin".

MOOI !

[Huugooke]

Inderdaad mooi uitgelegd, zoals ik al zei.
Maar mijn punt is dat je dit met een zakcamera, of hij nu van de supermarkt komt, of een hele dure van een beroemd merk, NIET KAN NABOOTSEN.
Daarom nogmaals: het allerbeginste begin is: met wat voor camera ga je werken

[Sattrickske]

Jamaar, daar hoort de verklaring bij dat een "normaal" mens een scherpe opname "uit de hand" kan maken vanaf een sluitertijd van 1/100 ste. Die stabilisator zou het "bibberen" bij lagere tijden opvangen.

Daarom dat dit dan ook maar een vuistregel is en geen geschreven wet.  Persoonlijk slaag ik erin om een haarscherpe foto uit de hand te maken op 35mm met IS actief op 1/8 seconde (en da's geen typfout).  Andere mensen zullen in dezelfde situatie zelf op 1/80 of 1/100 nog bewegingsonscherpte hebben.  Daarom is dit maar vuistregel, niet iedereen heeft een even vaste hand als ik.  Er komen ook nog andere factoren bij kijken, zoals bv. de afstand tot je onderwerp.  Stel ik wil een trein fotograferen op 100m afstand, als ik m'n camera een millimeterke verdraai door te beven, gaat dat op m'n trein al gauw een paar tientallen cm schelen, en dan heb veel meer dan 1/100 nodig...
Dus sluitersnelheid zal voor het grootste deel proefondervindelijk moeten bepalen.  In principe geldt hier: hoe hoger, hoe beter; maar soms is de kostprijs voor een hoge sluiter te hoog (ISO waarde moet omhoog en dan riskeer je meer ruis).

[Sattrickske]

Meer voor de  "leek" die vooral met z'n treinen of ander hobby bezig is en hier creatief wil leren fotograferen, is dit de manier !  KISS  (Keep It Short and Simple)

Dat was ook de bedoeling, eerst leren stappen en dan lopen.  Diegenen die sneller willen gaan en meer specifiek met hun camera overweg willen, kunnen me altijd een PM sturen indien nodig.
Want op dit ogenblik probeer zo weinig mogelijk over het type toestel te praten, maar 't wordt lastig...
Er zijn natuurlijk ook relatief goede cursussen op het Net soms met dezelfde approach als de mijne en soms totaal anders.  Kijk hier maar eens.

[Sattrickske]

Maar mijn punt is dat je dit met een zakcamera, of hij nu van de supermarkt komt, of een hele dure van een beroemd merk, NIET KAN NABOOTSEN.

Bedoel je mijn 6 fotos in dit draadje? De eerste 4 kan ik perfect nabootsen met Panasonic Lumix pocket camera van m'n moeder hoor.  De laatste 2 zijn inderdaad onmogelijk, die zijn gemaakt met een gespecialiseerde macro lens.  Deze 2 waren gemaakt om heel duidelijk het verschil te laten in diafragma.  Op een macro lens is dit zeer uitgesproken en dat kan ik met een pocket niet nabootsen, zelfs niet met een DSLR met generieke lens.

[Herwig]

Goedemiddag, 29 mei 2013, Terminologie analoog versus digitaal:  lettertjes en cijfertjes....

# bevestiging: op de (m'n) Fuji-vaste-zoom-lens wordt duidelijk vermeld:  "equiv. 135" : 24/720 mm, dus analoge taal op een digitaal toestel... .
# de Sony-Alfa is een SLT-behuizing/-body:  Translucent Mirror met beeldsensor van DSLR-formaat:  reactietijden van SLT zouden (dixit Sony) sneller zijn dan van een (vergelijkbare) DSLR.          SLT = vaste, doorzichtige spiegel voor ultra-snelle foto's...(ja, ja) .
# Sony heeft SteadyShot = beeldstabilisatietechniek & beeldsensor Exmor CMOS APS-formaat (H of C...?) (waarvan sprake in bovenstaande berichten...) en ook nog TTL-fasedetectiesysteem !  'k Weet alleszins dat dit Trough-The-Lens-systeem zich onmiddellijk nuttig maakt in combinatie met een compatibele Sony-externe-flash... , wat wel zooooooo handig is ..... .
# 'k Durf veronderstellen dat jullie, fotografiekrakken, het absoluut nog gaan hebben over het juiste gebruik bij treintjesfoto's van een (externe) flash met of zonder bounce-truukjes      en    de zin & onzin van 4, 8, 10, 16, 18 nuttige & onnuttige digitale   "puntjes".

Ik beloof dat 'k zo spoedig mogelijk het Sony-draaiwieltje zal vastlijmen op  M  en nooit meer het vieze   "slim automatisch"
zal misbruiken.... .   Middaggroeten,  Herwig.               

[Sattrickske]

Ik beloof dat 'k zo spoedig mogelijk het Sony-draaiwieltje zal vastlijmen op  M  en nooit meer het vieze   "slim automatisch"
zal misbruiken.... .   Middaggroeten,  Herwig.               

Hoeft niet, zoals ik al zei, voldoet die in 90% van de gevallen.  Als je snel een foto wil nemen is deze de ideal stand; geen gepruts met instellingen.  Je onderwerp is soms allang gaan lopen voordat je de manuele instellingen gevonden hebt.
Je hebt ook nog de semi-automatische standen waarbij je zelf één parameter instelt (bv. diafragma) en de camera doet de rest.  Deze vormen een compromis tussen vol automatisch en manueel.