Nieuws:

Nu in MSM 244 TEST: B-MODELS NMBS reeks 51

Hoofdmenu

Een hele reeks etsvraagkes

Gestart door marc goovaerts, 28 augustus 2014, 23:31:45 PM

marc goovaerts

Ik ben al een hele tijd aan het fantaseren over ontwerpen van scenery-elementen die in hun geheel of voor detailonderdelen via etsen zouden gefabriceerd moeten worden...

Enerzijds zie ik het niet zitten om er zelf mee te gaan experimenteren, anderzijds zijn de prijzen (voor volledige bladen) die ik op het net vind wel erg hoog.

Een tijdlang geleden stelde David voor om dit soort kleinere experimenten/werkjes ontwerpen te groeperen. Maar vermits er niemand op reageerde, schijnt ook dat geen oplossing.

Op het net vond ik PPD Ltd uit Schotland (ppdltd.com), die zelfs ontwerpen op postzegelformaat zouden realiseren. Maar in een draadje  van Dirky vond ik dat hij slechte ervaringen gehad heeft in de UK.
Dirk, was het met deze firma ? Iemand anders ervaringen met hen ?

Heeft iemand andere suggesties voor goede loonetsers, die liefst ook kleine experimenten willen doen ?



Dan een reeks 'echte' etsvraagjes...

Dikte

Voor N bv wordt het al gauw verleidelijk om 0,1 mm materiaal te gebruiken. Tot de helft geëtst spreken we dan van 0,05 mm.
Maar is dit eigenlijk nog zichtbaar ? En blijft het zichtbaar na vernissen/verven ?
Vanaf welke dikte is er genoeg significant hoogteverschil om het met het oog uberhaupt nog op te merken ?

Onderetsen

Ik heb ondertussen geleerd dat de het maximum streepje en de minimum spleet altijd overeenkomen met de dikte van het materiaal.
Logisch nadenken vertelt me dat hetzelfde ook nog steeds geldt wanneer je tot de helft etst.

Daarenboven, vermits eenmaal het etsmateriaal door de bovenlaag vreet, begint het ook in horizontale richting te vreten. Het zogenaamde 'onderetsen'. Wat betekent dat je de afdekking op de film hiervoor moet vergroten. Bij artisanaal etsen zo'n 40 % van de materiaaldikte, bij industrieel etsen 15-20 %.

Maar als je heel kleine diktes wilt etsen, dan blijven er voor het etsen van die spleetjes nog maar bijna microscopische spleetjes op de film over. Is dit dan nog realiseerbaar ?




Plooien

Ook geleerd dat je om iets 90 ° te kunnen plooien, je de tot de helft een breedte moet wegetsen die overeenkomt met de dikte van het materiaal.

Logisch gezien krijg je op de hoek dan een kwart cirkel. Is dit zichtbaar ? Soms kan het zelfs gewenst zijn om een afgeronde hoek te krijgen, soms heb je liever een scherpe hoek...



En als je 180° wil plooien, zo dat de er twee plaatjes ruggelings tegen elkaar komen (waabij je tot vier 'lagen' kan bekomen), moet je dan een breedte van twee maal de materiaaldikte wegetsen tot de helft van de diepte ? En kan je met deze methode die twee lagen ook mooi gelijmd krijgen (solderen laat ik liever aan de cracks over) ?

Tags

Om te voorkomen dat je stukjes in het etsbad beginnen te zwemmen of bij straaletsen de ruimte in vliegen, moeten ze verbonden blijven met 'tags'.
Logisch. Maar voor heel kleine stukjes zijn die soms groter dan het stukje zelf en moeilijk nauwkeurig te verwijderen.

Op een stand van Paul Belon heb ik prachtige dingen gezien. Ook etsstukjes zonder tags. Die schijnbaar los op zelfklevend materiaal bevestigd waren. Perfect resultaat. Maar voor mij niet logisch, want hoe geraakt het etsmateriaal er aan die kant dan aan ? Kent iemand dit fabrieksgeheim ? Of wil Paul het misschien geven  :-* ?


Ik weet het... een hele boek. Maar waarschijnlijk hebben ook anderen er wel wat aan.

Steam.N

Marc,  ik denk dat Gerolf, David, Paul en anderen méér ervaring hebben, en de juiste antwoorden kunnen geven.

Voor wat ze waard zijn: mijn antwoorden:

-  0.1mm dikte: ook hier is halve etsing mogelijk, maar de details zijn uiterst fijn.
   airbrush schilderen zal ze nog tonen, maar schilderen met penseel ... denk ik dat je die details kwijt bent.
   Bij 0.2 is er geen probleem, en blijf je de halve-etsing details zien.
   Maar dan is je etstijd, en dus de hoeveelheid onder-etsing groter
-  Onder-etsen: gebeurt zeker.  Maar echt rekenen om de juiste eind-breedte van mijn stukken te hebben, doe ik meestal niet.
   Daarvoor zijn de onderdelen te bruut (maar voldoende ok voor wat ik ermee wil doen).
   Ga je echt fijn werken, en is de eindafmeting belangrijk, dan moet je inderdaad de onderetsing meerekenen.
   Fijne spleetjes worden wél geëtst, maar het is dikwijls spannend: worden ze goed geëtst vóór andere delen over-etst geraken
-  Plooien: daar neem ik dikwijls de dikte van het materiaal, en niet de helft.
   Het plooien blijft goed gaan (je kunt dit zien op mijn Upstairs-Downstairs huis met volledig geëtste gevel: vóór- en zij-gevel zijn geplooid.
   Idem met het trapje.
   Etsen voor 180 gr plooien heb iknog niet gedaan.  2x dikte (of ietsjes meer) lijkt me logisch.
-  Tags: doe ik steeds met halve etsing, waardoor de verwijdering geen probleem is.  Ook niet als de onderdelen klein zijn.

Ik herhaal: eigenlijk heb ik te weinig ervaring met die dingen.
Dikwijls gaat het goed, soms gaat het fallikant fout.
Anderen gaan je zeker professionele antwoorden geven  ;)
Knutselgroeten !  Jean       TP-I (B) & TP-II (DR) - N - DC - Handbediening - Zelfbouw  { Sedelocus - De Feniks - Pira-N's Crossing - Turnhout NEEB - Scrap Yard }

marc goovaerts

Jean,

Voor het plooien (zie tekening) bedoel ik ook de dikte van het materiaal.

Ik denk dat de rest van de etsers op het forum al in hun beddeke liggen...

En ja, van modelbouwen leer je een eindeloos geduld. Daar kan mijn ex in de echtscheiding van meespreken...
Maar je hebt ons natuurlijk wat verdorven, zodat jouw foto's een favoriet dagelijks feuilleton geworden zijn...
Tot voor kort ook Michiel's verslagen, maar daar is het spijtig genoeg iets stiller geworden... Zijn dametjes zijn waarschijnlijk op vakantie.

Steam.N

Marc: plooien van het materiaal:
- voor een hoek van 90gr gebruik ik 1x de materiaaldikte.
- 180 gr plooien:  nooit gedaan, maar daar zou ik minstens 2x de materiaaldikte nemen.

Gezien je trouwe kijkgedrag ( ;) ) heb ik toch een beleke getrokken  ;D
Wel op de juiste plaats gezet, hé ?
Knutselgroeten !  Jean       TP-I (B) & TP-II (DR) - N - DC - Handbediening - Zelfbouw  { Sedelocus - De Feniks - Pira-N's Crossing - Turnhout NEEB - Scrap Yard }

Gerolf

De verleiding om met 0.1 te etsen is inderdaad groot als je zeer fijne details wil, of meerlagig dingen wil doen.
Hun dunner het spul, hoe fragieler ook. Alhoewel de sterkte bij NS nog meevalt.

Details zichtbaar na airbrushen? 't Is wat je zichtbaar noemt: Voor (goede) ogen of voor macrofotografie of ... ?
Anderzijds kan je met zulke fijn-reliëf spul ook bij het verven een voordeel hebben, letters op een fabrieksplaat bijvoorbeeld:
eerst schilderen, dan fijn schuren, en hopla: glanzend metalen letters op bvb een zwarte achtergrond. Vernisje er over en klaar  ;)

30 à 40% onderetsing komt overeen met mijn "artisanale" ervaring.
't Is ook een kwestie van je werkstuk goed in de gaten houden, en op tijd te stoppen
... en bij halfdiepte-etsing is er een verschil: de "open" kant heeft er dan meer last van
Daarom moeten de tags (op halve dikte) ook breed genoeg getekend worden. 0.4 vind ik bij 0.1 materiaaldikte het minimum.
Die verwijderen gaat het best met een goede schaar of (rechte) hefboom-nagelknipper, en eventueel wat na-vijlen.

Plooien: 180° doe ik liever niet - de stukken met elkaar uitlijnen en solderen vind ik handiger

Misschien is dat zelfklevend spul wel poreus? Het was mij in elk geval niet bekend ...
Groeten uit "Marche-en-Bières"   ** Modelspoor is plezant **   TPIII-H0-DC-Zelfbouw

Kees-Jan

Kijk ook voor de grap eens op deze site:

http://www.ppdltd.com/

Daar laat ik etsen. Alles staat er uitgelegd en als je ze een mail met vraag stuurt dan beantwoorden ze die vrij snel.

Tekenen doe ik in inscape en sla het dan op als PDF. In al mijn tekeningen staat een referentie balk met maat er bij zodat het bedrijf de juisten maten neemt.

Succes.

Etsen is niet moeilijk zeker als je redelijk kunt tekenen en 3D inzicht hebt.


marc goovaerts

Bedankt voor de reacties allemaal !

@Gerolf: Theoretisch dacht ik dat 180 % handiger zou zijn om direct een correcte uitlijning te krijgen. En ja, als je kàn fatsoenlijk solderen dan is dat natuurlijk mooi. Maar ik - en waarschijnlijk vele anderen - zien ons dat in de praktijk nog niet echt doen. Ideaal zou zijn als je de stukken een soort zelfklevende laag zou kunnen bezorgen. Maar ook cyano-lijm in een spuitbus zou waarschijnlijk een levensgevaarlijk product worden...

@ Kees-Jan: Nu tekenen is nu eenmaal (mijn enigste) sterkte. Zelfs nogal wat diploma's voor Illustrator en de rest van die familie. Dus ontwerpen voor etsen mag geen probleem zijn. En maakt een mooie link tussen vroegere job en hobby.
Zoals in mijn eerste berichtje gezegd, had ik PPD in Schotland al gevonden. En gecontacteerd. Inderdaad, in ieder geval al snelle en duidelijke antwoorden van hen gekregen. Het is goed om te weten dat ze bij jou tenminste al één tevreden klant gevonden hebben. Vermits Dirky in een ander draadje meldde dat hij slechte ervaringen had met een etser in de UK, vreesde ik dat het daarbij om deze etser zou gaan...

Eigenlijk is het vreemd. Zowel voor onze treintjes als voor alle andere takken van de modelbouwhobby staat het internet bol van geëtste producten. Maar wanneer je op zoek gaat naar ets-services, dan kan je ze op één hand gaan tellen. Zelden geweten dat onze vriend Google maar twee pagina's resultaten geeft. Bij "etching service for modellers" is dat het geval. En toch moet dat immens aanbod op het net van geëtste dingen toch ergens gemaakt worden...


bollen neus

Zelf heb ik ook al etswerk "laten" maken en inderdaad er wordt heel veel over geschreven maar heel weinig maar door mensen gemaakt. Weinig pagina's zoals je zegt, dus diegene die het wel doen zullen hun orderboekje goed gevuld zien.
Den Eric.

marc goovaerts

Eric, en waar heb jij goede/slechte ervaringen ?

bollen neus

Goede zijn als er toevallig iemand wat plaats over heeft op een plaat.
Slechte is dat het steeds gaat van "via" "via " en "via" en je nooit weet waar ze gemaakt worden, dus vree handig.
Alé dit geschreven te zijn geweest.
Den Eric.

Havoc

Geen idee of je deze al bekeken hebt: http://saemann-aetztechnik.de/auftragsaetzen/preise/index.html Levert niet alleen materialen maar doet ook loonetsen.

EDIT: nooit gebruik van gemaakt, enkel gevonden toen ik eens op zoek was naar materiaal.
Met vakantie voor onbepaalde duur.

Kees-Jan

Marc,

Je ziet het al weer dat het lastig is om weer een specialist te vinden. Dit soort beroepen en technieken is iets wat aan het uitsterven is..... Jammer dat wel. Je ziet wel dat er genoeg reacties komen en als je kunt tekenen is er niets aan.

Ben benieuwd naar je bouwsels.


Gerolf

Met saemann heb ik alleen ervaring met het leveren van materialen (daar koop ik (bijna) alles)
Die ervaring is in elk geval prima.
Groeten uit "Marche-en-Bières"   ** Modelspoor is plezant **   TPIII-H0-DC-Zelfbouw