Smeren met olie of vet

[loco]

Hoe doen julie het?
Als voorbereiding op onze komende opendeurdagen van 11, 12 en 13 november in onze club (De Pijl), krijgen mijn locomotieven hun jaarlijkse onderhoudsbeurt. Ik kuis het binnenwerk al jaren met wasbenzine en geef daarna een smeerbeurt met olie.
Omdat mijn oliereserve geslonken is was ik op zoek naar een nieuw product. Ik heb ook horen zeggen dat smeerolie na enkele jaren verouderd en niet meer bruikbaar is of beter gezegd zijn goede eigenschappen verliest. Is dit wel waar?
Omdat ik naast liefhebber van modeltreinen ook een fervent fietser ben in winter en zomer, heb ik mijn toevlucht gezocht in de smeerolie die ik gebruik voor mijn fietsketting. Deze komt niet uit een spuitbus. Omdat op een fietsketting heel wat kracht wordt uitgeoefend op de metalen schakels, lijkt me dit een goede keuze voor metalen tandwielen en voor het stangenstelsel.
Voor de tandwidelen in kunststof en bewegende onderdlen in kunststof gebruik ik siliconenvet. Deze heeft zeer goede eigenschappen en breekt niet af. Dus na jaren is dit vet nog steeds goed in orde. Soms durf ik ook waterbestendig lagervet gebruiken. Van dit laatste weet ik niet of dit wel een goed idee is.
Ik heb het forum al afgezocht naar antwoorden, maar niet echt gevonden. (misschien niet goed gezocht)
Wat is jullie advies?

[Klaas Zondervan]

Over smeermiddelen voor modeltreinen is op forums al heel wat geschreven. Vaak wordt er veel te moeilijk over gedaan. De olie die de modeltreinmerken zelf leveren wordt vaak gepresenteerd als "speciaal", maar er is niks speciaals aan. Het is gewoon minerale olie, vergelijkbaar met het spul wat ook in automotoren wordt gegoten. Dus koop een bus dunne motorolie, b.v. 0W50, en je hebt levenslang genoeg.
Een andere mogelijkheid is om in een bouwmarkt of een warenhuis een flesje naaimachineolie te kopen. Zit minder in, maar daar kun je ook jaren mee vooruit.

Het is waar dat olie op den duur veroudert. Maar in automotoren heeft olie het veel zwaarder te verduren dan in modeltreintjes, dus dat zal wel meevallen. Het is toch al aan te raden om voor het opnieuw smeren de oude olieresten met wasbenzinde te verwijderen, maar dat doe je dus al.

Siliconenvet voor kunststof tandwielen lijkt me een goede keuze.

[Havoc]

Je olie zal eerder onbruikbaar worden door stof dat erin blijft kleven dan omdat de chemische/fysische eigenschappen niet meer voldoen. Dus zoals je doet, alles eruit en nieuw erin is prima.

Maar toch wel even oppassen met olie, vet en kunststoffen. Voor kunststoffen kan je speciaal vet kopen in electronica zaken. Daar wordt dat gebruikt voor loopwerken van cd/dvd spelers en soortgelijke. Siliconenvet lijkt me een veilge keuze, maar lagervet zou ik niet direct riskeren. Het gebruikelijke lagervet is eigenlijk een zeep met olie in opgelost. De druk moet goed zijn om de olie uit de zeep te persen zodat die werkt, maar niet te groot zodat de olie niet weg is voor de zeep ze terug kan opnemen.

[swarol]

weet niet of ik juist zit, maar vet op open tandwielen is uit den boze, omdat stof en vuilligheid zich in het vet nesteld en het vet wordt schuurpapier met alle slijtage vandien

[Michiel]

Op het vlak van olien en vetten ga ik het ook niet te ver zoeken. Gewone fietsen- of naaimachineolie voor lagers, en een tube smeervet  voor wormwielen (want olie slingert er snel vanaf).

[Klaas Zondervan]

@Swarol, Maar wat moet je dan? Aan olie blijft ook stof kleven.

[swarol]

ik gebruik gewoon een spuitbus met olie die stof weert, en zo met de meeste dingen overdaad schaad

[loco]

Swarol
Die olie die vuil weert is geen fabeltje, maar de realiteit is anders. Er blijft wel degelijk stof op kleven. Maar iets minder dan dit het geval zou zijn met gewone olie. Pas wel op met te dunne smeerolie. Deze olie wordt weggedrukt waardoor ze uiteindelijk haar doel mist.
Een oranje spuitbusje van de Aldi is misschien wel stofwerend maar volgens mij niet echt bruikbaar voor treintjes. Ik zou trouwens geen spuitbus gebruiken. Ook niet met een buisje erbij om gericht te spuiten. Dat is misschien nog wel te doen voor Spoor 1, maar moeilijk te hanteren voor HO.

[Michiel]

Swarol, als je met een spuitbus smeert, snap ik eigenlijk waarom je een probleem hebt met stof. Met een spuitbus spuit je alles in de buurt van het te smeren onderdeel ook onder.

Een klein druppeltje olie, aangebracht met een speld, op de lagers van de asjes is voldoende. Eventueel te herhalen na een inrijperiode. En dan is het probleem van stof minimaal. []

[rixke rail]

Te veel olie kan trouwens voor kortsluitingen op uw loc zorgen, eigen ervaring. [)]
Waarom trouwens alleen siliconenvet voor plastic radertjes ?
Ik gebruik nog alleen dit, voor alle smeringen ...
Modelspoorse groeten,
Eric.

[Havoc]

citaat:Waarom trouwens alleen siliconenvet voor plastic radertjes ?
Ik gebruik nog alleen dit, voor alle smeringen ...

Voor tandwielen kan ik dat begrijpen, maar bronzen lagertjes, daar is gewoon niet genoeg speling om vet in te krijgen. Ook wat meer weerstand met vet dan met olie.

En dan heb je nog vet en vet, zoals er olie en olie is.

Vet kan gaan van een soort dikke olie tot "briketten". En in olie zijn ook zoveel soorten.

[swarol]

thx loco

citaat:Geplaatst door Michiel

Swarol, als je met een spuitbus smeert, snap ik eigenlijk waarom je een probleem hebt met stof. Met een spuitbus spuit je alles in de buurt van het te smeren onderdeel ook onder.

Een klein druppeltje olie, aangebracht met een speld, op de lagers van de asjes is voldoende. Eventueel te herhalen na een inrijperiode. En dan is het probleem van stof minimaal. []

heb gelukkig nog geen treinen moeten smeren, wel enkele wagons, in iederer geval thx voor de tip

[Huugooke]

Om even te recapituleren:
Vet en oli?n bestaan in verschillende "dikten" of viscositeit
Vet wordt hard, maar alleen als het niet beweegt:  vet in een stilstaande tandwieloverbrenging wordt kei- en keihard! Geloof me als ervaringsdeskundige. Maar dat bewuste vet is 40 jaar geleden aangebracht, wat is dat voor product? (Veel beweging is dus voor vele dingen goed)
Alle open tandwieloverbrengingen trekken stof en vuil aan waardoor de olie schijnbaar dikker wordt en dus een omgekeerd effect geeft.
Maar hoe snel is alles vuil? Hangt van de gebruiksomstandigheden af.
Er is ook siliconenvet dat de beweging juist stremt!
Ik hou me toch maar aan de producten die de fabrikant aanbeveelt.
En olie die kortsluiting veroorzaakt? Misschien onrechtstreeks door aantasting van isolatiemateriaal? Vervuiling van de olie door koolstof-stof van de koolborstels?
Met andere woorden: zelfs dat is niet eenvoudig!
En aub nooit spuitbussen gebruiken! Het spul vliegt alle kanten op, en afhankelijk van het drijfgas is het zelfs gevaarlijk bij een open vlam!

[ysbeer]

citaat:Geplaatst door Huugooke

Om even te recapituleren:
Vet en oli?n bestaan in verschillende "dikten" of viscositeit
Vet wordt hard, maar alleen als het niet beweegt:  vet in een stilstaande tandwieloverbrenging wordt kei- en keihard! Geloof me als ervaringsdeskundige. Maar dat bewuste vet is 40 jaar geleden aangebracht, wat is dat voor product? (Veel beweging is dus voor vele dingen goed)
Alle open tandwieloverbrengingen trekken stof en vuil aan waardoor de olie schijnbaar dikker wordt en dus een omgekeerd effect geeft.
Maar hoe snel is alles vuil? Hangt van de gebruiksomstandigheden af.
Er is ook siliconenvet dat de beweging juist stremt!
Ik hou me toch maar aan de producten die de fabrikant aanbeveelt.
En olie die kortsluiting veroorzaakt? Misschien onrechtstreeks door aantasting van isolatiemateriaal? Vervuiling van de olie door koolstof-stof van de koolborstels?
Met andere woorden: zelfs dat is niet eenvoudig!
En aub nooit spuitbussen gebruiken! Het spul vliegt alle kanten op, en afhankelijk van het drijfgas is het zelfs gevaarlijk bij een open vlam!

Ik ben het wel met je eens.
Maar ik vraag mij wel af of we niet aan het probleem zoeken zijn.
Mijn oudste lok een roco uit 1974 heb ik nog nooit gesmeerd en toch rijdt hij nog als een zonnetje,de motor is 5 jaar geleden verbrand,maar de tandwielen zien er nog uit als nieuw.
Ik denk dat we meer kapot maken door te veel smeren dan door te weinig,
Die spray van de ALDI werkt bij mij overigens bij wagens heel goed
Ook de wurm van een piko lok waardeerde het zeer.
Maar ook hier overvloed schaadt
wim

[loco]

Heel veel bijgeleerd. Iedereen bedankt voor de reacties.
Mijn probleem is een oude M?rklin BR80 in spoor 1. De loc staat compleet droog, al was het maar omdat ik er een andere motor heb in geplaatst. De overbrenging gebeurt met ouroude knarsende tandwielen op het wiel. Dus geen cardanoverbrenging op tandwielen op een as. Daarom dacht ik aan olie die ik gebruik voor de ketting van mijn MTB. Die zien ook af.