Type 93

[loco]

Enkele jaren geleden heb ik van een Nederlandse vriend 3 M?rklin locjes gekregen waaronder 2 X een BR80 en ??n diesel rangeerloc. Alle drie nog met de oude M?rklin motor en niet digitaal. Daarnaast nog enkele sporen en wissels. Voldoende om toertjes te draaien. Om kort te zijn, ik had het goed zitten en was op slag verliefd op Spoor 1.

Begin dit jaar heb ik een BR91 op de kop kunnen tikken. Deze loc draait eveneens al enkele jaren mee in het M?rklinprogramma en wordt als je goed uitkijkt voor een relatief zachte prijs aangeboden. Ik heb hem kunnen kopen voor 275 euro, M?rklin digitaal en zonder sound. Van deze loc kan je mist enkele eenvoudige aanpassingen en na een grondige verfbeurt een Belgisch stoomloc type 93 bouwen.

Ik ben onmiddellijk op zoek gegaan of er geen info te vinden was op het net. Na wat googelen kwam ik terecht op de website urlhttp://www.spooreen.be/br_91.html/url terecht. Een website van ??n van d forumleden en lid van de LMTC en waar ook het Spoor 1 moduleproject wordt toegelicht dat je ook hier op het forum kunt terug vinden (urlhttp://www.modelspoormagazine.be/newforum/topic.asp?TOPIC_ID=10873/url). Twee dagen later stond ik al in Wijgmaal waar ijverig gewerkt wordt aan de eerste modules en kon ik kon kennismaken met de verbouwde BR91 van ??n van de leden. Ik was verkocht.

Eerst dacht ik een artikeltje te schrijven over de ombouw van deze loc, maar omdat ik zolang niet kan wachten, wil ik het forum de bouwactiviteiten laten volgen. We zien dan wel of er ooit een artikeltje komt. Er is trouwens al genoeg geschreven over deze loc, mar dan kon je terecht op Duitstalige websites. Hopelijk hebben jullie er wat aan, en wie weet kan ik hier nog iemand verleiden om aan deze verbouwing te beginnen.

Hieronder zien jullie de loc in zijn originele toestand. Ooit aangeboden voor de M?rklin Insiders volledig in zilver metaalkleur.

imghttp://i1180.photobucket.com/albums/x416/loco__02/Spoor_1_NMBS_Type_93/IMG_7147.jpg/img

[loco]

De M?rklin loc is volledig in metaal. Op de kleine onderdelen na. Deze zijn in kunststof en gemakkelijk te herkennen op de foto. Er zit een stevige motor in. Vermoedelijk een Buhler. Twee wielen hebben een slipbandje. Waarom? dat is een raadsel, want de loc weegt behoorlijk wat en zorgt door zijn gewicht alleen al voor een stevig trekvermogen.

Omdat later alles opnieuw moet geschildrd worden, ben ik eerst begonnen met het demonteren van alle onderdelen. Bij elke stap heb ik enkele foto's genomen met mijn Canon Ixus digitale camera in de hoogste gevoeligheid. Bij mij is dit ISO HI. Hierdoor kan ik bij gewoon TL-licht zonder flits werken in de macrostand. Deze werkwijze levert een hele hoop foto's op. Zo'n 100-tal. Die zullen later hun nut bewijzen wanneer we de loc opnieuw moeten monteren. Je gebruikt dan de foto's in de omgekeerde volgorde. Wie twijfelt kan de loc al eens opnieuw monteren. Dat heb ik ook gedaan. En het is gelukt.

Toch al een tip. Maak ook foto's van de kleinste details zoals de lengte van de schroefjes en de soort schroefjes. Deze lijken sterk op elkaar, maar verschillen soms in lengte en breedte. Liever ??n foto teveel dan te weinig. Maak ook foto's vanuit verschillende standpunten en in- en uitgezoomd. Dat laatste is belangrijk om te weten waar het onderdeel zich ergens bevind.




Maak zoveel mogelijk foto's van alle details. ook vanuit verschillende standpunten.




Vergeet ook niet om van enkele details een uitgezoomde foto te maken. Zo kan je zien waar een detail zich precies bevindt.




Maak een foto van de kleinste details. Maak ook een foto  van de lengte en de dikte van de schroefjes als het kan.




Op deze foto zie je de as met het tandwiel dat maar in ??n bepaalde positie kan geplaatst worden. Let ook op de verende stroomafnemers met puntcontacten op de zijkant van de wielen. De loc telt maar twee stoomafnemes. Een derde stroomafnemer wordt in een setje met onderdelen meegeleverd, maar kan niet geplaatst worden. Let ook op het linkse wiel zonder puntcontact met stevige slipband.




Van dit veerte dat dient voor de vering van de as heb ik eerst een foto gemaakt, daarna heb ik het veertje bij de andere kleine onderdelen gelegd.



Deze foto geeft een goed overzicht van alle onderdelen. Enkele stukjes heb ik niet op de foto staan.

[Paulogic]

Dit is een heel goede methode... je kan er als het ware een 'how to' fotoboek mee maken.
Gooi dat maar op de markt !!!

[Michiel]

Ik kijk met veel belangstelling mee. Het initeel model ziet er alvast erg mooi uit. Maar toch verbaast me dat M?rklin op die schaal nog met opgegoten leidingen werkt. Schaam U, M?rklin!

[Gerolf]

Mooie foto's, Peter. Bedankt om dit verhaal met ons te delen [8D]

[loco]

Het eigenlijke werk start met de voorbereiding. Eerst heb ik alle foto-litteratuur uitgepluist op zoek naar foto's van het type 93. Handig is de website http://www.tassignon.be/trains/documentation/revue.php. Dit leverde 30 foto's op, waarvan enkele in kleur. Alle foto's heb ik ingescand zodat ik ze direct beschikbaar heb op mijn PC en niet elke keer opnieuw de boeken moet openslaan om de details te bestuderen. Zelf had ik ook vier foto's in mijn eigen verzameling waarvan ik enkele foto's niet ik de boeken terugvond. Ik plaats ze hier als extra. De laatste foto van de 93.010 heb ik ook terug gevonden in een boek van het TSP.

Uiterlijk zie ik direct een verschil tussen de verschil met rechte en afgeronde achterwand. De loc van M?rklin heeft een recht aflopende tender.


//

Type 93.056 uit eigen verzameling.


//

Type 93.009 uit eigen verzameling.


//

Type 93.009 uit eigen verzameling.


//

Type 93.010 uit eigen verzameling.

[Michiel]

Prachtige foto's. Ga je een specifieke locomotief van het type 93 namaken, of meer algemeen "een" type 93? In elk geval is er veel werk aan, maar dat maakt het alleen maar leuker en interessanter.

[Havoc]

Als ik die 4 foto's bekijk denk ik dat er geen 2 dezelfde vorm van tender hebben.
- de eerste heeft precies een knik bovenaan en is onderaan vertikaal
- de tweede is gebogen
- de derde heeft enkel onderaan een knikje
- de vierde is recht hellend zoals je Marklin loc

Ook de schouwen zijn niet 100% identiek. En ik vrees dat als je all foto's naast elkaar legt je er nog andere gaat vinden. Zelf heb ik eens het type 53 bekeken en dat is nog gekker. Met 13 verschillende fabrikanten is het hek helemaal van de dam. Ik denk dat je weinig verkeerd kan doen. Zelf het laten zoals het is. Die verbouwingen vonden plaat in de lokale werkplaats en daar was behoorlijk wat vrijheid in.

[Gerolf]

... en dan gebeurde er nog van alles in de loop van hun carri?re. De kans om ergens een detail van je model fout te hebben is niet denkbeeldig [B)]
Ik zou zelf in elk geval kiezen voor "een" 93 [:I]

[loco]

Een bepaald nummer namaken lijkt mij niet mogelijk. Dan zou je zon'n loc in je tuin moeten hebben staan, of toch ergens in de buurt. Planlezen is ook niet mijn ding. Dus het zal een combinatie worden van het beschikbare model en wat ik kan zien op de foto's. In elk geval gaat er wel een nummer op komen. Het zal dan een nummer worden van een loc met een recht aflopende achterzijde in tijdperk III. Ik weet ook niet waarom de ene een afgeronde of rechte achterzijde heeft. Mischien heeft het iets te maken met het verschil tussen een T9.1 en T9.3. Het model van M?rklin is een T9.3.
Ik ga eerst de foto's bestuderen en een lijste maken met alle mogelijk aanpassingen die ik kan of zou moeten aanbrengen. Dat gaat alvast een lang lijstje worden.

In elk geval vind ik het fijn om direct al een aantal reacties te krijgen. Het geeft mij de kick om er aan door te werken. Ik hoop op heel wat respons en suggesties. Zeker voor de problemen waar ik niet direct een oplossing voor ga hebben.

[Michiel]

Ik zou kiezen voor een dienstnummer van een locomotief waar geen foto's van bestaan. Dan kan je de uitvoering maken dat je het beste ligt, en dat "had gekund". Niemand dat je nog kan tegenspreken dat het niet zo was. Let wel op bouwjaar en fabriek, want in de loop van de productieperiode en -plaats werden er al wijzigingen aangebracht op het oorspronkelijk Pruisisch model.

[loco]

Na het bestuderen van het model en de foto's heb ik een eerste opsomming gemaakt van alle mogelijke aanpassingen die ik zou kunnen aanbrengen.

Verwijderen van bel.
Uitfrezen openingen achteraan (tip van JL)
Extra stroomafname op wiel met slipband
Meegegoten handgreep aan raam verwijderen
Bevestiging van luidspreker in de cabine wegfrezen
Houtenvloer in cabine
Trede achteraan voor cabine bijplaatsen
Trapjes vooraan bijplaatsen
Kolenbak achteraan aanpassen
Kolenbak interieur
Toemaken gaatjes van oude kolenbak
Handgrepen vooraan plaatsen
Handgreep achteraan boven nieuwe trap
Handgrepen op het dak
Dakhaken vervangen en nieuwe plaatsen
Afdekken openingen in voetplaat van de lampen vooraan
Bufferbalken aanpassen
Belgische Spoorlamp maken
Dakrand of regengoot plaatsen
Gril voor achterste ramen
Stoomaansluiting
Zwarte rand wielen aanvullen
Gouden ketelbanden
Biesjes - sierlijnen
Decals plaatsen
Fabrieksplaat
Verlichting cabine
Interieur vuurhaard detailleren
Decoder XL plaatsen + luidspreker
enz ...

Het lijstje is zeker niet compleet en zal nog wel wijzigen. Suggesties voor verdere aanvulling zijn daarom zeker welkom.
Ik heb gekozen om de meegegoten leidingen te laten staan. Later zien we wel wat we ermee kunnen doen.

[1op32]

Erg mooie foto collectie !![:p]
Ik denk dat er een bepaalde vrijheid bestaat wat betreft het al dan niet aanbrengen van bepaalde aanpassingen gezien elke machine uniek was.
In bijlage enkel foto's van wat ik ervan gebakken heb:

[loco]

Geert, Ziet er heel mooi uit. Als ik hetzelfde resultaat kan bereiken zal ik al heel tevreden zijn.
Het is voor mij de eerste keer dat ik een Spoor 1 model onder handen neem. Ik zie dat je nog een nummer moet aanbrengen. Enig idee hoe je die gaat maken?
Loco

[1op32]

De nummers is het grote probleem.
Heb al tevergeefs geprobeerd met transparant decalpapier zowel met inktjet als met kleurenlaserprinter,telkens met specifiek decalpapier. Het probleem is dat de gele kleur te licht en vooral te transparant is waardoor deze bijna niet zichtbaar zijn.
Op het modelbrouwersforum las ik dat je op wit ipv transparant decalpapier moet printen maar dan moet je elk cijfer uitsnijden wat (bijna) onmogelijk is.
Als iemand tips heeft hoor ik het graag !