Omdat dit niks met de Nederlandse spelling te maken heeft, een vers draadje.
Als gebruiker van een Antwerpse variant van het Standaard-Nederlands, vraag ik me reeds geruime tijd af:
"locomotief " is in de nieuwste (en ook laatste) (3-delige) Van Dale een de-woord met als aanduiding van het genus
(taalkundig geslacht): een erg kleine V-in-een-rondje plus een M-in-een-mini-vierkantje. (ik keek er zonder leesbril zo over)
Spontaan zouden we hier zeggen: De loc(omotief) staat vooraan, hij trekt de trein.
Het is een stoomloc, hij rijdt op kolen of olie.
Maar voor sommige taalgebruikers is een locomotief een vrouwtje: Die daar is een zuster-locomotief.
Zo'n type12 stomer is erg elegant, zij is een schoonheid.
Hoe zit dat bij u, in uw eigen streek. Is het een reu of eerder een teef (een poes of kater) , een locomotief ?
Als we er verliefd op zijn dan maken we er een vrouwtje van. Gaat ook op voor schepen bijvoorbeeld.
Ook in het Engels: "The Titanic, she sank in 1913"
Alleen niet voor auto's, dat moet stoer blijven! :D
In deze streek is het overduidelijk en zonder enige twijfel vrouwelijk. Ik heb eigenlijk niemand zich horen vergissen. Hier heeft men het steeds over: "la locomotive".
Voor het tijdperk van transgenders en holebies was het simpel.
Je bent een man en je treinen zijn uw tweede liefde dan zijn ze vrouwelijk. 8)
Vandaag niet meer zo vanzelfsprekend in het tijdperk van M/V/X. ;)
In een oude Verschueren, encyclopedisch woordenboek uit 1941, staat achter locomotief duidelijk de V van vrouwelijk vermeld. Als dat woord of begrip ondertussen nog geen transgender is geworden, blijft dat dan toch wellicht vrouwelijk.
Gr.
Guy
Hier:
de trein, hij rijdt (met dt :))
de locomotief, zij trekt
Citaat van: SuSke op 31 januari 2018, 20:33:13 PMVandaag niet meer zo vanzelfsprekend in het tijdperk van M/V/X. ;)
Om volledig te zijn: XX, XY, X, XXY, XYY, XXX, XXYY en mosaic. Dan hebben we het enkel nog maar over genetische geslachten niet over identiteit. :D
Volgens mijn Van Dale woordenboek is locomotief mannelijk. In modelspoorkringen in Nederland is men in het algemeen van mening dat het woord locomotief weliswaar mannelijk is, maar dat de locomotief als machine vrouwelijk is. Zelf ben ik er nog niet uit.
En uw Van Dale, mag 'k vragen: van welk jaar is die ? Is interessant als gegeven ...
In het hedendaags WikiWoordenboek: " Zelfstandig naamwoord" "locomotief v/m" ( modern-neutraal ... )
Maar hoe zeggen Limburgers, Vlamingen, Hollanders, Noord-Brabanders, Groningenaren ... het spontaan:
" Hij dan wel zij rijdt op kolen en trekt de rijtuigen" ?
" Deze lijndiesel behield zijn / haar groen-gele schildering tot ... "
Het woord "locomotief" is helemaal met de tijd mee. Volgens de taalunie is het hermafrodiet, tweeslachtig. ;D
http://woordenlijst.org/#/?q=locomotief
Citaat van: Herwig op 31 januari 2018, 23:13:12 PM
En uw Van Dale, mag 'k vragen: van welk jaar is die ?
1976
Een Van Dale, uitgave A°1976 : niet wegsmijten hoor ...
------------
In spreektaal:
ne werkman, nen auto, ne kusttram, nen eetlepel, ne stier, ne radio, ne kater, ne schoen, ne sleepboot, ... ne locomotief .
( maar: een melkkoe(i), een dorpskerk, een schooljuf, een schuifdeur, een naaimachine, ...) ( lidwoorden met doffe e)
In geschreven taal:
Bij nader toezien (letterlijk) staat er in de nieuwste Van Dale wel degelijk achter "locomotief":
in erg flauw gedrukte mini-lettertjes: v-in-een-rondje plus m-in-een-vierkantje (zonder schuin streepje (slash) ertussen)
Dit wordt door van Dale gebruikt voor zaaknamen met een variabel genus/geslacht.
Maar een bladzijde verder, in de lijst van redactionele tekens: oorspronkelijk vrouwelijk, nu vaak ook mannelijk.
Maar, hoe zegt en/of schrijft u het spontaan ? ( locomotief ... )
Citaat van: Herwig op 01 februari 2018, 09:11:27 AM
In spreektaal:
ne werkman, nen auto, ne(n) kusttram, nen eetlepel, ne stier, ne radio, ne kater, ne schoen, ne sleepboot, ... ne locomotief .
( maar: een melkkoe(i), een dorpskerk, een schooljuf, een schuifdeur, een naaimachine, ...) ( lidwoorden met doffe e)
Leuke vondst - herkenbaar - maar geeft geen uitsluitsel voor onzijdige woorden (een ding ...) ::)
Maar volgens deze "Antwerpse/Vlaamse regel" is een locomotief sowieso mannelijk
Mijn truc voor als ik zoiets niet weet (en in deze weet ik het niet):
De tekst aanpassen zodat ik niet "hij" of "zij" moet gebruiken ;)
Juist, "het"-woorden. Een ànder (deel-)onderwerp. Maar het station telt hier even niet mee ...
Het aantrekkelijke meisje met de rode haren en de hoge laarsjes, DIE (?) daar gaat...
( deze taalevolutie is er nu reeds )
Het wereldberoemde museum in Gent in de straat aan het water, DIE (?) een Rubens heeft hangen ...
( zoiets recent gehoord op Radio1, van De Croo jr.)
Het middeleeuwse, totaal verwaarloosd kasteel in het bos in Overbroek heeft HAAR (?) geheimen nog niet prijsgegeven...
( of toch liever zoals vroeger geleerd: het meisje dat ..., het museum en het kasteel dat ...)
--------
De klassieke, machtige, stoere zesassige, elektrische BLS-berglocomotief in de bruine livrei heeft HAAR of ZIJN (?) werk steeds prima uitgevoerd ...
Verkleinwoorden lijken me steeds onzijdig te worden: de jongen, het jongetje ... en het locomotiefje ::)
Een lok is mannelijk. Kijk maar bij de opschriften. Bij het type van de tripleklep staat "LU.L" oftewel LU tripleklep voor Lokomotieven. Dus als de lok zelf al aangeeft dat hij mannelijk is, moeten we dat maar aannemen, alle taalgebruik ten spijt.
Sorry voor mijn taalgebruik.
Groeten Jan
Ge moet er eens mee schudden; als het rammelt is het een manneke!
aan Gerolf,
Verkleinwoorden, onzijdige het-woorden, dat blijft vermoedelijk nog wel even zo wat het lidwoord betreft.
Maar het punt is dat sommigen tegenwoordig blijkbaar niet meer zeggen :
het meisje dat ... het museum dat... het kasteel dat het station dat.... het wiel dat... het dorp dat ... het rond punt dat...
Nog een meevaller dat wier, wiens, diens niet meer of nog nauwelijks wordt gebruikt...
De locomotief wiens/wier wielen niet meer rond zijn ....(?)
aan Jan DelticPower,
Klopt het dat u in een tekst of opschrift een argument heeft gevonden ten gunste van een mannelijke locomotief ?
Ik heb het idee dat het "hermafrodiet" zijn van een locomotief afhangt van de associatie:
- als een locomotief wordt beschreven als stoer, krachtig, ... is hij mannelijk
- als een locomotief wordt beschreven als mooi gevormd, prachtig beschilderd, ... is hij vrouwelijk
... om maar aan te geven dat ik geen zekerheid heb ::)
Citaat van: Herwig op 01 februari 2018, 10:51:07 AM
Maar het punt is dat sommigen tegenwoordig blijkbaar niet meer zeggen :
het meisje dat ... het museum dat... het kasteel dat het station dat.... het wiel dat... het dorp dat ... het rond punt dat...
Nog een meevaller dat wier, wiens, diens niet meer of nog nauwelijks wordt gebruikt...
De locomotief wiens/wier wielen niet meer rond zijn ....(?)
...dat... wordt hier zeker nog gebruikt (Oudenaarde-Brakel regio)
maar wier, wiens, diens is mijn gedacht nooit gebruikt geweest in de zin van wat jij als voorbeeld geeft Herwig.
Mijn buikgevoel, en ik heb vrij veel buik, zegt dat die woorden vervangers waren voor "van wie" en "van den dienen" en dus enkel werden gebruikt voor verwijzingen naar personen. Alléé, zo lijk ik het me toch te herinneren.
Citaat van: Gerolf op 01 februari 2018, 11:17:33 AM
Ik heb het idee dat het "hermafrodiet" zijn van een locomotief afhangt van de associatie:
- als een locomotief wordt beschreven als stoer, krachtig, ... is hij mannelijk
- als een locomotief wordt beschreven als mooi gevormd, prachtig beschilderd, ... is hij vrouwelijk
... om maar aan te geven dat ik geen zekerheid heb ::)
lijkt me een zeer juist gegeven; ik ga nogal vlug "hij" gebruiken omdat ik die dingen technisch machtig vind. Onze forum-makker 3rail ziet in alles waar wieletjes onder staan "de schoonheid" en spreekt uitsluitend van "ze" en "haar". En dat komt voor ons, die de machines als stoer aanzien, heel ongemakkelijk over.
Citaat van: Gerolf op 01 februari 2018, 11:17:33 AM
... is hij vrouwelijk
Hij is vrouwelijk? Transgender zeker?
Bijvoorbeeld: daar op de spoorberm bolt een fraaie, gestroomlijnde, mooi geschilderde locomotief.
> "Hij is vrouwelijk" (citaat Gerolf) en misschien nog "snel" ook ?
Als samenvatting van het m/v-vraagstukje is deze uitspraak van Gerolf wel erg geschikt.
Kwestie is, denk ik, dat een locomotief, door ons liefhebbers, soms te pas & te onpas wordt vermenselijkt.
Dan krijg je van die dingen: de locomotief wier/wiens gele lijnen op de snoet pas werden herschilderd ....
aan Dirky,
En hoe noemen ze aan de Katten- en Wolvenberg een locomotief: een dametje of een heertje ?
Als we voorbije zondag daarboven gezellig-sportief liepen te ploeteren, zagen we in de diepte een trein rijden over de brug.
Maar het was een elektrisch stelletje, geen locomotief m/v .
Citaat van: Herwig op 01 februari 2018, 10:51:07 AM
Maar het punt is dat sommigen tegenwoordig blijkbaar niet meer zeggen :
het meisje dat ... het museum dat... het kasteel dat het station dat.... het wiel dat... het dorp dat ... het rond punt dat...
Dit komt, denk ik, door de vele van geboorte anderstaligen die Nederlands leren (dat heb je ook in andere taalgebieden waar "nieuwe" anderstalige inwoners de lokale taal moeten leren).
Voor Nederlandstaligen is het ook moeilijk om het geslacht van een woord te "kennen" in een vreemde taal (is het "le table" of "la table" en vooral: waarom?).
Het geslacht van een woord wordt doorgegeven/ingegeven met de paplepel.
"De jongen die ..." of "het meisje dat ..." wordt gebaseerd op spellingsregels maar als je die niet meekrijgt van heel erg kleins-af, leer je dus foute dingen (of zoals velen het dan zeggen: taal leeft ;) ).
Paul
#Hallo Herwig, op alle loks staat op de buitenkant aangegeven welk type tripleklep in het remsysteem aanwezig is. Ook staan er de remgewichten in de P en in de G stand bij.
Dit tabelletje is altijd aanwezig.
Kan helaas geen foto plaatsen.
Groeten Jan
.
Citaat van: Herwig op 01 februari 2018, 12:45:59 PM
aan Dirky,
En hoe noemen ze aan de Katten- en Wolvenberg een locomotief: een dametje of een heertje ?
Als we voorbije zondag daarboven gezellig-sportief liepen te ploeteren, zagen we in de diepte een trein rijden over de brug.
Maar het was een elektrisch stelletje, geen locomotief m/v .
ik heb er nog eens goed over nagedacht hoe we het vroeger zouden gezegd hebben toen ik nog onbevlekte "Oudenaerdist" was en feitelijk zouden het de volgende zinnekes geweest zijn:
> voor de locomotief die afkomt: s'eh doar (ze is daar)
> voor de trein: ie eh doar (hij is daar)
Aan de Kattenberg en den Wolvenberg (Ename en Volkegem) zal 't wel ook zo geweest zijn :-)
Dus in die hoek van Oost-Vlaanderen is een locomotief een vrouwelijk tuig.
Ben zojuist gaan sporten met, onder anderen, een Midden-Limburger (in zijn jeugd alleszins).
Na enig nadenken over mijn toch wel delicate vraag, besloot hij dat een Limburgse locomotief een zij was...
Een familielid, man op leeftijd, die gans zijn jeugd woonde aan de Spoorweglei in het Kempische Nijlen, was er meteen van overtuigd dat een stoomlocomotief een mannelijk ding was. Hij, de loc, reed toen bij-wijze-van-spreken bijna door hun toenmalige voorkamer ...
'n Andere kameraad, een Bruggeling, zegt: ...die locomotief met haar blauwe kleur ... zij heeft een dieselmotor ...
Een locomotief v/m of m/v , u ziet maar.